Armoede gaat ons allen aan 

Ayfer Koç 13 oktober 2024, 15:13
Huilend smijt ze de boodschappen op de grond in de keuken en loopt de kamer in, waar ik een lastig stuk aan het schrijven ben. Nog met mijn gedachten bij het stuk, kijk ik verward op en vraag mijn dochter wat er aan de hand is. Ze had bij het winkelcentrum in de buurt een dakloze gezien die op zoek was naar voedsel in de afvalbak. Ze vond het zo erg dat ze 5 Euro voor hem wilde pinnen. Hard huilend stamelt ze: ‘Maar ik kon geen 5 Euro pinnen. Dat vind ik zo zielig!’

Ze had wel vaker met een pinpas betaald maar niet eerder uit een geldautomaat gepind en wist niet dat je pas vanaf 10 Euro kan pinnen. ‘Wat goed en lief dat je dat deed. Er zal vast wel iemand in de buurt zijn die hem wat eten zal geven’, probeer ik haar gerust te stellen. Ik heb haar maar niet verteld dat ze dit soort onmenselijke situaties de komende tijd in ons rijke land wellicht vaker zal zien.

Ze ziet regelmatig zwervers in de binnenstad, ze is ook wel eens gevraagd of ze een Euro had, maar het heeft haar niet eerder zo aangegrepen. Wat maakte dat ze zo geraakt werd, emotioneel werd en tot actie kwam, vroeg ik haar later. Het kwam heel dichtbij: een dakloze zoekend naar voedsel dichtbij huis in het winkelcentrum zag ze niet eerder.

Verhalen die je nu al hoort, snijden door je ziel. Je houdt je hart vast welke drama’s zich afspelen als mensen hun rekeningen niet meer kunnen betalen en nauwelijks geld hebben om eten te kopen door de enorme inflatie en torenhoge energierekeningen. Als vrijwilliger bij de Voedselbank zie ik de armoede nu al toenemen. Als dit zo doorgaat dan zal de armoede harder stijgen dan het CBS voorspelt: van 6.7% naar 7.6% van de Nederlanders en onder kinderen 9.8%.

De armoede zal niet alleen mensen met lage inkomens raken, maar ook de middeninkomens zoals wijkverpleegkundigen, bakkers, postbezorgers, leerkrachten in het basisonderwijs. Ja, precies diezelfde mensen, de onmisbaren die onze samenleving draaiende houden. Weet u nog: dezelfde groep die tijdens de coronacrisis hard geraakt werd. Maar bij deze crisis wordt de groep groter door mensen die zich voorheen redelijk konden redden. Niet alleen op straat zal de armoede zichtbaar zijn, maar ook straks in de klas en bij voetbalvereniging van mijn dochter.

Armoede komt steeds dichterbij.
Beschaving van een land lees je af aan de manier waarop een samenleving omgaat met de meest kwetsbare mensen. De overheid heeft de grondwettelijke plicht bestaanszekerheid te bieden en moet al het nodige doen om te voorkomen dat mensen verder in de problemen komen. De overheid heeft op de valreep tijdens Prinsjesdag maatregelen aangekondigd om de pijn van de explosieve energiekosten te verzachten: een tijdelijk prijsplafond voor gas en elektriciteit, energietoeslagen voor de laagste inkomens en een noodfonds voor kwetsbare huishoudens met een betalingsachterstand. Hoe het prijsplafond uiteindelijk uitpakt voor verschillende groepen wordt de komende weken duidelijk. Deze tijdelijke financiële voorzieningen zijn niet de oplossing voor armoedebestrijding; voor een structurele oplossing zal de overheid moeten definiëren wat iemand nodig heeft, zijn hogere salarissen en duurzame armoedebestrijding nodig.

Wat kunnen we als samenleving doen om ervoor te zorgen dat mensen niet omvallen? Want armoede gaat ons allen aan. We kunnen zowel financiële als sociale steun bieden. Sociale steun in de vorm van emotionele steun of concrete hulp helpt eenzaamheid en depressies voorkomen. En juist die emotionele steun kan de overheid niet bieden. Solidair zijn met anderen kunnen we. Dat hebben we ook al gedaan door vooral de eenzamen, de ongehoorden en anderen in het begin van de coronaperiode te laten weten dat we ze niet waren vergeten. Bijvoorbeeld door boodschappen te doen voor die oude buurvrouw en zoveel mogelijk digitaal te bestellen bij die lokale ondernemer. Hen laten we deze winter toch ook niet in de kou staan?! Mijn dochter geeft mij alvast het goede voorbeeld door met dit onderwerp op school aan de slag te gaan.

Ik kan niet achterblijven en volg haar.