Historie

Oldenzaal was ‘vesting van formaat’

TKKR | Ben Siemerink 22 juni 2021, 13:58

Oldenzaal was ‘vesting van formaat’

‘Oldenzaal was een imposante vestingstad.’ Dat is de conclusie van de archeologen van Laagland Archeologie na drie weken van opgravingen en onderzoek aan de Deurningerstraat. Een greep uit de vondsten: Een binnenpoort uit de eerste helft van de veertiende eeuw, een akkerlaag uit de twaalfde eeuw, een deel van de nederzetting uit hooguit de tiende eeuw en een buitenpoort van waarschijnlijk begin zestiende eeuw.

Thomas Spitzer, de archeoloog die aan het werk was aan de Deurningerstraat, is enthousiast: ‘Het was prachtig om hier aan het werk te zijn. Veel Oldenzalers waren geïnteresseerd in de opgraving en veel publiek kwam een kijkje nemen. We wisten dat de rijke geschiedenis hier in de grond zit, maar dat we zoveel zouden vinden, hadden we niet verwacht.’ De vondsten gaan heel ver terug in de tijd. Zo zijn resten van de binnenpoort gevonden. Deze stammen uit de eerste helft van de veertiende eeuw. De binnenpoort bestaat uit baksteen met daaronder een fundering van veldkeien. Onder de veldkeien ligt een akkerlaag uit de twaalfde eeuw en daar weer onder een nederzettinglaag uit de periode achtste tot tiende eeuw.

Buitenpoort


Verder zijn er delen van de buitenpoort, daterend uit de vijftiende, begin zestiende eeuw,gevonden. Het zijn metersdikke muren, die vroeger nodig waren vanwege het kanonvuur. Buiten de poort ligt een derde gracht naar een bastion toe. Dit is een verdedigingswerk en maakt deel uit van een vesting. Dit stamt uit de tijd dat Oldenzaal vol in de frontlinie kwam te liggen in de Tachtigjarige Oorlog. Dan ligt er nog een vierde gracht. De hoeveelheid grachten in combinatie met verdedigingswerken zoals het bastion, duiden er op dat Oldenzaal een vesting van formaat was, vergelijkbaar met de grotere vestingsteden in Nederland.

Erfgoed
Wethouder van cultuur en erfgoed Alida Renkema: ‘We hebben verschillende keren de vraag gehad, hoe gaan jullie nu verder na de opgraving? We vinden het, net als ongetwijfeld iedere inwoner, ontzettend belangrijk dat het erfgoed van Oldenzaal zichtbaar en tastbaar blijft. Het erfgoed laat zien wie we zijn en waar we vandaan komen. Dat doen we graag met onze partners en inwoners.’ Intussen zijn er ideeën genoeg voor een hedendaagse invulling van erfgoed. Zo komen aardewerkscherven van rond het jaar 1400 die tijdens de opgraving zijn gevonden in een provinciaal depot en blijven daar beschikbaar voor verder onderzoek. Om de rijke historie een plek te geven in het toekomstige Singelpark gaat een werkgroep, bestaande uit onder meer Oldenzaal Promotie, Stadshart Oldenzaal, het Palthehuis en vertegenwoordigers van de gemeente, aan de slag om een voorstel te maken van een hedendaagse invulling van de rijke geschiedenis van Oldenzaal.

ArcheoHotspot


Er zijn al verschillende ideeën, zoals een maquette, een plattegrond in het straatbeeld, een stadspoort met een hedendaagse invulling of een projectie met licht. Er wordt gekeken op welke manier de Bentheimer zandsteenblokken die in de stads- en dammuren waren verwerkt, hierbij kunnen worden gebruikt. Daarnaast wordt gekeken op welke manier de ArcheoHotspot van het Palthehuis een rol kan spelen. De ArcheoHotspot is een plek waar (amateur)archeologen het publiek meer kan vertellen en laten zien over opgravingen. De werkgroep gaat ook het onderwijs betrekken zodat jongeren veel kunnen leren over de rijke historie van de stad.

Foto: Ben Siemerink TKKR