Theater

Laus Steenbeeke bewijst op aole groond het gelijk van Aart Staartjes

Ben Siemerink 8 oktober 2022, 16:41
Fotografie Bjorn van den Elst
 
Zo langzamerhand is er geen (locatie)theatervoorstelling meer in Twente, waar Laus Steenbeeke niet in zit. Recentelijk schitterde hij nog als dementerende stadsarchivaris in Van katoen en water op het Indië-terrein in Almelo. Zo druk is zijn speelschema inmiddels dat hij voor die hoofdrol de laatste (extra) voorstellingen van het ongekend succesvolle muziektheaterspektakel Hanna van Hendrik op vliegveld Twenthe moest laten schieten. Nu wacht alweer een nieuwe uitdaging met het bijzondere locatietheaterproject met interactieve detective-elementen Kennie Bennie in Enschede. En dan moet hij tussen de drukke theaterbedrijven door ook nog een oogje in het zeil houden bij de verbouwing van een net aangekochte woning in Enschede. Laus Steenbeeke (Borne, 1959) is, kortom, in alle opzichten definitief terug op oale groond.
 
Nadat hij is afgestudeerd aan de toneelschool in Amsterdam, blijft Steenbeeke in het Westen om daar zijn weg te vinden in de wereld van theater, film en tv. Speelt in films als Flodder, musicals als The Lion King, maar ook succesvolle tv-producties als Het Klokhuis en ’t Schaep met de 5 pooten.
 
Met je Twentse achtergrond en de Twentse taal deed je in die tijd niet veel?
‘Nou ja, in Het Klokhuis deed ik wel eens een Twents typetje. Dan zei Aart Staartjes altijd tegen mij: als jij een Twents type speelt, is het altijd raak. Dan raak je aan de ziel, het wezen van jou. Daar moet je meer mee doen. Maar ik wilde in die tijd natuurlijk ook gewoon een nationaal acteur zijn. Aart hamerde er op: ga nou werken aan waar je kracht ligt. Dan word je daar goed in en dan komt er altijd meer. Dat was wel een goede les van de oude rot.’
 
Regiocomedy
Laus Steenbeeke bewijst het gelijk van Aart Staartjes als hij gevraagd wordt voor de hoofdrol van kroegbaas in de regiocomedy De Groote Markt 30 van RTV Oost. Voor deze serie, naar voorbeeld van de populaire Amerikaanse tv-comedy Cheers, speelt Steenbeeke samen met de dan nog onbekende Ilse Warringa, die later landelijk zal doorbreken met De Luizenmoeder. Het Twentse balletje is, letterlijk en figuurlijk, al eerder gaan rollen als hij zijn in de loop der jaren wat weggezakte Twents weer kan oppoetsen in twee theaterproducties onder de paraplu van FC Twente Scoren in de wijk: In blessuretijd (2010) en De belofte (2014). In laatstgenoemde voorstelling heeft ook Ilse Warringa een rol. De beide voorstellingen zijn geproduceerd door de Twente neergestreken Amsterdamse theaterproducent Gerard Cornelisse. Laus Steenbeeke kent Cornelisse uit diens Amsterdamse tijd als producent van onder meer de horrormusical De Griezelbus, waarin hij de rol van chauffeur Beentjes speelt. In de twee voorstellingen van FC Twente Scoren in de wijk werkt Steenbeeke voor het eerst samen met schrijver/acteur Laurens ten Den en cabaretier André Manuel. De samenwerking met Cornelisse en Ten Den krijgt een vervolg met de grote muziektheaterproducties STORK! in Hengelo en Tot Tubbig en niet verder in Tubbergen. ‘Een heel leuk cadeautje’, deze voorstelling over de boerenopstand volgens Steenbeeke omdat schrijver Laurens ten Den en regisseur Bruun Kuijt hem de gelegenheid boden een dubbelrol te spelen. In de stadsmusical Van katoen en water over een slordige 600 jaar Almelose geschiedenis voegt ook André Manuel zich weer bij dit los-vaste samenwerkingsverband.
 
Aangeleerd Twents
Kreeg jij het Twents mee van huis uit?
‘Niet echt van huis uit. Want mijn moeder was een Sallandse. Mijn vader was ook een Sallander, maar groeide op in Arnhem. Die sprak geen dialect, ook al omdat zijn vader hoofdonderwijzer. Danhoorde je bij de notabelen en sprak je geen dialect. Thuis werd er een mengelmoes van ABN, aangeleerd Twents en Sallands gesproken. Als kinderen spraken wij natuurlijk wel Twents met vrienden.’
 
Behalve met In blessuretijd, De belofte en De Groote Markt 30 ‘snuift’ Laus Steenbeeke naar eigen zeggen in die periode ook al weer even aan de modersproake als Laurens ten Den een Twentse versie heeft geschreven van de hilarische Britse tv-klassieker met kerst Diner for one. Met de bedoeling deze zelf op de planken te brengen.
 
‘Maar Laurens had op dat moment zoveel dingen, dat hij er niet aan toe kwam om het zelf te spelen. Toen heeft hij mij gevraagd. En nou geef ik het niet meer terug, hahaha! Ik speel Diner veur ene nu al vanaf 2013 bijna jaarlijks met m’n zus Jonne. We konden geen actrice vinden, die goed Twents kon en toen zei m’n zus, min of meer voor de grap: noh, dan mut ik ’t mer doon. Dat vond Gerard Cornelisse wel een goed idee, ook al omdat het de bedoeling was dit stuk door een professional met een amateur gespeeld zou moeten worden. Jonne had nooit op het toneel gestaan, maar heeft wel het acteertalent van onze moeder geërfd. We hebben zo ontzettend veel plezier gehad met z’n beiden! Dat was trouwens ook wel een voorwaarde voor mij om het doen. We spelen Diner veur ene, dat zo’n 20 minuten duurt, rond kerst drie keer op een dag. Dus als je dan met kerst moet werken, moet het wel een beetje leuk zijn.’
 
Warmdraaien
Moest jij het Twents weer echt ophalen voor die Twentse producties?
‘Ja. Maar ik had altijd nog mijn Twentse garage, Tinselboer in Borne. Inmiddels hebben de zonen de garage overgenomen, maar toen Clemens er nog de scepter zwaaide vond ik het altijd zo mooi dat klanten uit het Westen altijd ongedurig werden, omdat er een hele tijd niks gebeurde. Niemand die je begroette, of vroeg waar je voor kwam. Ik ging altijd eerst in een hoekje staan en dan duurde het een hele tijd voordat Clemens naar je toe wandelde. Hij rookte toen nog en dan begon hij, nog steeds zonder iets te zeggen, op z’n gemak een shagje te draaien. Pas als hij de brand erin had gestoken, zei hij: Noh, hoe is’t aans nog? Dat is toch meesterlijk! Zo ben ik langzaamaan weer in het Twents gerold. In het begin kreeg ik nog wel eens reacties in de trant van: oh, doar he’j hem ok weer oet ’t Westen, iej bint ’t plat zeker verleerd. Ik moest weer warmdraaien Inmiddels, na alle Twentse producties die ik heb gedaan, gaat ’t weer automatisch. Er gebeurt zoveel tussen de regels in het Twents.’
 
Hoe is de samenwerking met Laurens ten Den?
‘Ja, heel goed. Laurens is een hele makkelijke schrijver. Hij probeert wel z’n punt te maken met z’n teksten, daar vecht hij ook wel voor, maar als een acteur of een regisseur vindt dat het toch ietsje anders moet, dan schudt hij ’t van zich af en gaat daar dan wel in mee. En verder is het een hele fidele gast waar je goed mee kunt werken.’
 
Brug slaan
Hoe is Kennie Bennie ontstaan?
Dat komt ten dele ook weer uit de koker van Gerard Cornelisse. Wat we eigenlijk willen is een soort TOTAL KRIEG! Een samensmelting van een heel leuk, boeiend verhaal, dat ook iets vertelt over Twente. Een deel van het verhaal kan het publiek via internet volgen, maar bij het live-deel krijgt het publiek ook een actieve rol.
 
Achterliggende bedoeling is dat mensen ook weer naar het theater worden getrokken. De publiciteitsafdeling van het Wilminktheater is telkens bij de live voorstellingen aanwezig om het publiek te attenderen op alle voorstellingen en uitvoeringen die er in het Wilminktheater en het Muziekcentrum komen. Op die manier willen we een brug slaan naar het theaterpubliek, want door corona is toch een beetje de klad gekomen in het theaterbezoek. Wat overigens niet geldt voor het locatietheater.’
 
Laus Steenbeeke kan zich nu al verheugen op een spin off van dit bijzondere theaterproject: Kennie Bennie’s Kerstrevue. ‘Ik speel een aan lager wal geraakte eigenaar van een chique antiekzaak in Amsterdam, die nu in Enschede een soort pandjeshuis runt. Het zou een nazaat van de Van Heeks kunnen zijn, die misschien nog wel ergens in het geheim veel geld heeft. Deze Bennie raakt misschien ook wel een beetje aan de figuur Scrooge...’
 
‘Kennie Bennie’: theatrale interactieve whodunnit
 
Vanaf donderdag 13 oktober is zeven weken lang in winkelcentrum Koningsplein aan de Van Loenshof in Enschede een van de meest bijzondere locatietheater­producties van het najaar te zien: Kennie Bennie. Een leegstaande winkel wordt omgetoverd tot de curiosa­winkel van Bennie (Laus Steenbeeke), waar zich zeven donderdagen een spannend én humoristisch verhaal afspeelt. Het publiek wordt daarbij actief betrokken.
 
Kennie Bennie is een curiosawinkel in de binnenstad van Enschede. Zo eentje waar Malle Pietje jaloers op zou zijn. Eigenaar Bennie, een ouwe mopperkont met een klein hartje, krijgt er regelmatig mysterieuze antieke voorwerpen aangeboden door de opgeruimde huisopruimer Yusuf (Samir Hassan). De ene week is het een ongeopend pakketje uit de jaren zestig. De andere keer een duister schilderij of een oud wapen. Achter al die spullen schuilt een spannend verhaal, dat natuurlijk ontrafeld moet worden.
Bennie en Yusuf krijgen daarbij hulp van Gijsje (Willemien Dijkstra), een superslimme UT-student met een spirituele kant. Dit drietal op hun beurt roept de hulp van het publiek in. Bennie doet vier keer per week in een korte video op www.tubantia.nl een beroep op het publiek. Tijdens de ontknoping op donderdag, die het publiek live kan meemaken in de winkel van Bennie, wordt alles duidelijk. Voor wie niet naar de winkel kan komen: elke aflevering van deze spannende maar ook grappige whodunnit is online terug te kijken. De regie van Kennie Bennie is in handen van Bruun Kruijt, die ook de teksten heeft geschreven. Maarten de Groot schrijft de muziek.
 
Kennie Bennie vindt om 13.30 en 16.00 uur plaats op de donderdagen 13, 20 en 27 oktober en 3, 10, 17 en 24 november in winkelcentrum Koningsplein aan de Van Loenshof in het centrum van Enschede.
 
Voor info en tickets: www.wilminktheater.nl