Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 8 mei t/m zo 14 mei 2023

14 mei 2023, 20:22
DNB-president Knot maant vakbonden looneis te matigen.
+ Te snelle loonstijgingen jagen inflatie aan, waarschuwt DNB.
+ Centrale banken proberen de inflatie juist te beteugelen.
+ Vakbonden wijzen op flinke winsten in bedrijfsleven.
De vakbonden moeten hun looneisen matigen, anders dreigt er een recessie, aldus Klaas Knot. Hij maakt zich zorgen over de versnelling die hij ziet in de loonstijgingen. Die jagen de inflatie aan wat de ECB weer noopt tot verdere verhoging van de rente. Dat kan de economie schaden. En dan zijn we met z’n allen veel slechter af.
De vakbonden eisen hogere lonen om de inflatie te compenseren die al tijden veel hoger is dan gewenst. De onderhandelingen daarover zijn op scherp gesteld door de hoge winsten die bedrijven als Ahold, Unilever en Shell de afgelopen kwartalen maakten. (FD)
………………………………………………………….
 
Labour droomt van Downing Street na grote winst bij de lokale verkiezingen.
Voor het eerst in 21 jaar heeft Labour meer gemeenteraadsleden dan de conservatieven. Dat is het gevolg van de nederlaag die de Conservatieve Partij leed bij de lokale verkiezingen in delen van Engeland.
Sinds Rishi Sunak in november het premierschap overnam van de onfortuinlijke Liz Truss is de Conservatieve Partij in rustiger vaarwater terechtgekomen. De hoop dat dit een positief effect zou sorteren op het oordeel van de kiezers is vooralsnog vergeefs.
De regeringspartij heeft bijna duizend raadszetels verloren, wat neerkomt op een derde van het totaal. Bij de raadsverkiezingen van een jaar geleden toen er onder meer in Londen werd gestemd leed de partij ook al een dramatisch verlies.
Wanneer het resultaat wordt vertaald naar Lagerhuisverkiezingen eindigt Labour volgens de BBC op 35%, terwijl de Conservatieven niet verder komen dan 26%. De EU-gezinde Liberaal-democraten zouden genoegen moeten nemen met 20 procent. Bij zo’n uitslag kan Labour niet alleen regeren en zou het op zoek moeten naar een coalitiepartner. De verkiezingen zijn pas eind 2024 dus Sunak heeft nog tijd om terrein terug te winnen. (VK)
……………………………………………………….
 
Wagner groep krijgt toch munitie na dreiging vertrek.
Het Russische leger zou voldoende munitie hebben toegezegd aan de Wagner Groep om de strijd bij Bachmoet voort te zetten, aldus Jevgeni Prigozjin.
Hij dreigde zijn huurlingen terug te trekken uit Bachmoet in een tirade dat zijn mannen ‘gedoemd waren tot een zinloze dood als gevolg van een kunstmatig munitietekort dat werd opgelegd door jaloerse bureaucraten’.
Prigozjin leek in de video op ramkoers te zijn met de Russische militaire leiding, minister van Defensie Sjojgoe en opperbevelhebber Gerasimov. Nu stelt hij directe orders te gaan krijgen van de Russische generaal Soerovikin, voormalig opperbevelhebber. Hij prijst hem als ‘de enige generaal van het leger die weet hoe hij  moet vechten’.
Of Wagner echt werd afgeknepen of dat er door logistieke problemen te weinig munitie was is niet duidelijk. (NRC) (Zie ook: De oorlog in Oekraïne)
……………………………………………………………
 
Vertraging en uitstel blijven landbouwakkoord hinderen.
De partijen die met elkaar al maanden spreken over een landbouwakkoord, zijn het  opnieuw niet eens geworden over een conceptversie. De onderhandelingen over een duurzame landbouw en een nieuw verdienmodel voor boeren worden achtervolgd door uitstel en vertragingen.
Volgende week woensdag wagen zij als het aan boerenlobbyorganisatie LTO ligt, een ‘laatste poging’ alsnog een concept-landbouwakkoord te sluiten. Daarvoor zijn forse stappen nodig. De meningsverschillen tussen de onderhandelaars op belangrijke thema’s als mestverwerking, grondgebruik, de bijdrage van banken en het verdienvermogen van boeren zijn nog groot.
De vertraging is een nieuwe tegenvaller voor het kabinet, en in het bijzonder voor landbouwminister Adema. Hij overlegt sinds vorig najaar met boeren, natuurorganisaties, banken, supermarkten, veevoederbedrijven en provincies over een duurzamer landbouw in 2040 en een nieuw verdienmodel voor boeren. Het bieden van dit ‘toekomstperspectief’ aan de agrarische sector is cruciaal voor het toch al broze draagvlak onder boeren voor stikstofmaatregelen van het kabinet. Zonder landbouwakkoord dreigen de plannen van minister Van de Wal van Natuur en Stikstof te stranden. (FD)
………………………………………………………..
 
Jury acht Trump schuldig aan smaad en seksueel misbruik.
De Amerikaanse ex-president Trump is schuldig bevonden aan seksueel misbruik en smaad in de civiele zaak aangespannen door journalist en columnist E. Jean Carroll. Hij moet haar 5 miljoen dollar betalen. Trump werd vrijgesproken van verkrachting.
Trump is sinds de jaren tachtig door meer dan 20 vrouwen beschuldigd van seksueel wangedrag, maar dit is de eerste keer dat hij hierover een zaak verliest. Carroll (79) claimt dat hij haar halverwege de jaren negentig in een pashokje heeft verkracht. De zaak was verjaard, maar kon toch onder de rechter komen doordat New York vorig jaar de Adult Survivors Act aannam die slachtoffers eenmalig de kans geeft om een civiele zaak aan te  spannen voor oude vergrijpen.
Daarop stapte Carroll alsnog naar de rechter. Zij beschuldigde Trump niet alleen van verkrachting maar ook van smaad. Zijn ontkenningen in de media zouden haar hebben beschadigd. ‘Hij loog en vernietigde mijn reputatie, ik ben hier om mijn leven terug te krijgen.’ De negenkoppige jury oordeelt dat Carroll heeft bewezen dat Trump haar seksueel heeft misbruikt, maar achtte niet bewezen dat er sprake was van verkrachting.
Trump moet Carroll meer dan 2 miljoen dollar betalen voor het seksueel geweld tegen haar en zo’n 3 miljoen voor smaad. Omdat het geen strafzaak is maar een civiele zaak was gevangenisstraf nooit een optie. (VK)
………………………………………………………………………
 
Ambtenaren omkopen is een verdienmodel.
‘Informatiemakelaars’ zoeken te corrumperen ambtenaren, waarschuwt de Rijksrecherche.
Het omkopen van ambtenaren is binnen het criminele milieu een zelfstandig verdienmodel geworden. Criminelen informatiemakelaars corrumperen doelbewust ambtenaren om de gevoelige informatie waarover zij beschikken voor grof geld te verkopen in de onderwereld, zegt algemeen directeur Van Baaren van de rijksrecherche.
‘Voorheen zag je dat een crimineel en een ambtenaar elkaar kenden, via school bijvoorbeeld of uit de buurt. En die relatie leidde dat tot corruptie of het lekken van informatie. Nu zien we tussenpersonen die bewust op zoek gaan naar ambtenaren die ze kunnen corrumperen’, aldus Van Baaren.
Die conclusie baseert de Rijksrecherche op onderzoek naar de grote hoeveelheid onderschepte berichten die is verstuurd met cryptotelefoons, toestellen die jarenlang populair waren in het milieu. ‘Dankzij samenwerking tussen Rijksrecherche en landelijke Recherche hebben we veel beter inzicht gekregen in de rol van informatiemakelaars in het criminele milieu’, aldus Van Baarn.
Dankzij die samenwerking heeft de Rijksrecherche 45 corruptiezaken onderzocht die hebben geleid tot 25 verdachten. Daar zaten politiemensen bij maar ook andere ambtenaren. (NRC)
…………………………………………………………….
 
Hugo de Jonge weet kant en klare flexwoningen moeilijk te slijten.
Gemeenten en corporaties tonen weinig interesse in tijdelijke oplossing minister.
Het kabinet trok via een razendsnelle aanbesteding €200 mln uit voor de bouw van ruim
twee  tweeduizend flexwoningen. Nu de tijdelijke huisjes er zijn, verdwijnt een groot deel in de opslag. Gemeenten en woningcorporaties staan nog niet te springen.
Het plaatsen van door het Rijk ingekochte flexwoningen gaat veel langzamer dan gedacht, doordat afspraken maken met gemeenten en woningcorporaties onvoldoende lukt. De kant-er-klare tijdelijke huizen worden nu noodgedwongen opgeslagen bij bouwbedrijven en in speciaal gereserveerde loodsen. In totaal is het Rijksvastgoedbedrijf op zoek naar afnemers voor ruim 800 van 2000 tijdelijke huizen die in december zijn besteld, zegt een woordvoerder van woonminister De Jonge.
Voor zeker die 800 lopen nog ‘tientallen gesprekken in diverse vormen van concreetheid’, aldus de woordvoerder. Ongeveer 100 van deze woningen staan nu in een loods in het Utrechtse Lopik.
‘Dit moet een wake-upcall zijn’, zegt Wim Reedijk van het Expertisecentrum Flexwonen, die de situatie van de opgeslagen woningen ‘gekmakend’ noemt voor woningzoekenden. ‘Heel erg jammer dat met name gemeenten niet zo daadkrachtig zijn met het afnemen.’
Het kabinet ziet de tijdelijke huizen als de snelste manier om het woningtekort terug te dringen. Ze zijn rapper in elkaar te zetten en de procedures om ze te plaatsen zijn veel korter. Maar gemeenten en woningcorporaties weifelen met de plaatsing ervan. De bouw van flexwoningen kan vaak op protest rekenen van omwonenden en corporaties twijfelen of de verhuur financieel uit kan.  (FD).
………………………………………………………..
 
Kabinet wil gemeenten niet langer betalen voor opvang uitgeprocedeerde vreemdelingen.
De opvang en begeleiding van uitgeprocedeerde vreemdelingen staat op de tocht. Vanaf begin 2024 stelt het kabinet geen geld meer beschikbaar voor de vijf gemeenten die deze zogenoemde Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) bieden.
‘Vanwege de toegenomen kosten voor migratie moeten er keuzen gemaakt worden’, laat het ministerie van Justitie en Veiligheid weten. De beslissing is opvallend, omdat in het coalitieakkoord van Rutte IV is afgesproken dat dit type opvang landelijk uitgebreid zou worden.
Ook de timing is precair: het Rijk heeft de gemeenten dit jaar hard nodig om opvang van asielzoekers te regelen, maar zij zijn zeer onaangenaam verrast door het schrappen van de financiering. Het nieuws zet de verhoudingen tussen de twee bestuurslagen verder op scherp. Rutger Groot Wassink, wethouder in Amsterdam en voorzitter van de commissie asiel bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten, noemt de zet van het kabinet ‘zeer merkwaardig’. ‘In Amsterdam gaat het om honderden mensen. Moeten we die dan op straat zetten?’
Voor gemeenten is dit type opvang van groot belang vanwege de openbare orde en veiligheid. Afgewezen asielzoekers zwerven anders door de stad. Het welzijn van vreemdelingen verbetert door de begeleiding en het onderdak. De LVV is een soort last resort in de asielketen’, zegt de Amsterdamse wethouder Groot Wassink. (VK)
………………………………………………………..
 
Moskou viert kil feest in oorlogssfeer.
 Op het Rode Plein werd dinsdag als vanouds de overwinning op nazi-Duitsland gevierd, maar een echt feestje wilde het niet worden.
Poetin was niet alleen aanwezig op het Rode Plein in Moskou, hij oogde ook redelijk ontspannen tijdens de militaire parade ter ere van de 78e Dag van de Overwinning op nazi-Duitsland. Hoewel de jaarlijkse ceremonie was versoberd vanwege een verhoogde kans op veiligheidsincidenten, nam Poetin pontificaal plaats op de publiekstribune, omringd door oorlogsveteranen en een klein gezelschap van buitenlandse bondgenoten.
Alleen de president van Kirgizië had de uitnodiging door Moskou officieel aangenomen. Toch waren ook de leiders van Kazachstan, Tadzjikistan. Oezbekistan en Armenië gekomen. De aanwezigheid van de  Russische president Aleksandr Loekasjenko leidde tot vragen over diens gezondheid. Journalisten merkten op dat hij een arm in het verband had en dat hij werd ondersteund.
Poetin herhaalde in een korte, felle speech alle rituele, inmiddels obligaat klinkende, maar niet minder dreigende boodschappen waarmee het Kremlin al ruim een jaar de invasie van Oekraïne rechtvaardigt. Rusland wordt van buiten aangevallen, het Westen maakt zich schuldig aan ‘internationaal terrorisme’ en stort de wereld in een oorlog. Hij hekelde de ‘walgelijke, criminele ideologie van superioriteit van de westerse globalistische elites die de wereld zouden kwellen met een cocktail van conflict en haat, russofobie en agressief nationalisme’. En dat alles om ‘de wereld een systeem van diefstal, geweld en onderdrukking op te leggen’. (NRC)
……………………………………………………….
 
Schoolbesturen aan de bak voor beter onderwijs.
De reken- en schrijfwaardigheid van scholieren is nog altijd onder de maat, constateert de Inspectie van het Onderwijs. Schoolbesturen moet in actie komen om leraren betere omstandigheden voor goed onderwijs te geven, zegt de dienst. Voor het verbeteren van schoolresultaten is langetermijnbeleid nodig, maar dat ontbreekt vaak, of is weinig ambitieus. Bestuurders moeten meer doen om nieuwe leraren goed te begeleiden, zodat die niet uitvallen.
De inspectie luidt al zeker vijf jaar alarmbellen over verslechterende schoolresultaten en zorgen hierover bestaan al langer. Dat tij was in twee jaar te keren, zo stelde de inspectie vorig jaar na wederom een sombere boodschap, mits iedereen er vol mee aan de gang ging.
In het nieuwe jaarrapport, Staat van het Onderwijs, concludeert de inspectie dat schoolbestuurders dat onvoldoende doen. ‘In de wet staat dat het bestuur hoofdverantwoordelijk is voor het onderwijs, dus hen spreken we aan. Zij moeten hun taak beter oppakken’, stelt inspecteur-generaal Alida Oppers.
Veel leerlingen in de onderbouw van de middelbare school halen niet de fundamentele niveaus voor taal en rekenen. Het gaat om het niveau dat ze minimaal moeten hebben om belangrijke overgangsmomenten in hun schoolloopbaan goed aan te kunnen.
In de onderbouw daalt de beheersing van het Nederlands en het rekenen zelfs. Een op de vijf havisten en vwo’ers haalt op het eindexamen een onvoldoende voor Nederlands. Op MBO had 15% geen voldoende, 7% op MBO 3. Zij verlaten het onderwijs ‘laaggeletterd’: hun leesniveau kan hen belemmeren in het dagelijkse leven, bijvoorbeeld bij het schrijven van een sollicitatiebrief.
Onderwijsminister Wiersma is kritisch over de besturen. Nu krijgen scholen één pot geld en mogen ze zelf bepalen hoe ze die besteden, de lumpsumfinanciering. Wiersma onderzoekt of dat geld beter aan een specifiek doel kan worden gekoppeld. Hij wil meer regie nemen voor onderwijsverbetering. (FD)
……………………………………………………………..
 
Kabinet wil flextrend op scholen stoppen: sneller vast contract en beperking zzp’ers.
Het kabinet wil een eind maken aan de groei van het aantal zzp’ers voor de klas. In het wetsvoorstel van minister Wiersma moet 80% van het personeel op scholen in vaste dienst zijn. Ook mogen schoolbesturen maar 5% van hun budget uitgeven aan zzp’ers.
Ook zouden leraren slechts één keer een jaarcontract mogen krijgen. Bij goed functioneren ligt er na het uitdienen van het jaarcontract niet een tijdelijk contract klaar, maar een contract voor onbepaalde tijd.
Nieuwe contracten moeten altijd meer dan 0,8 fte zijn, tenzij de leerkracht liever minder werkt. Nieuwe leerkrachten worden zo gestimuleerd om meer uren te werken. Vanuit de onderwijssector wordt er verdeeld gereageerd op het plan van Wiersma. De PO-Raad, die basisscholen vertegenwoordigt, spreekt in een reactie van bemoeizucht. Onderwijsvakbond AOb is juist blij met een aanscherping van de regels.
Met zijn plannen probeert Wiersma de wildgroei aan flexibel personeel terug te schroeven. De laatste jaren ruilden veel onderwijzers hun vaste baan voor de klas in voor een bestaan als zzp’er. Ze kunnen zo, doorgaans tegen een hoger tarief worden ingehuurd om als invaller personeelstekorten op scholen op te vangen of om bijvoorbeeld trainingen te geven aan docenten.
Twintig jaar geleden was maar 5% van het onderwijspersoneel werkzaam als zelfstandige. Tegenwoordig ligt dat rond de 10% blijkt uit cijfers van het CBS. Wiersma vreest dat de voortschrijdende flexibilisering leidt tot een groter personeelstekort. ‘Ik hoor verhalen van leraren die van het ene naar het andere tijdelijke contract gaan. Of mensen die op meerdere scholen overal een paar uurtjes werken en op die manier een fulltime baan bij elkaar moeten sprokkelen. Dat vindt hij een hoogst ongewenste ontwikkeling. ‘We hebben iedereen keihard nodig. Niemand mag tegen zijn zin het onderwijs verlaten.’ (VK)
…………………………………………………………
 
Extreem weer en klimaatschade nemen toe, merken verzekeraars.
Nooit eerder moesten Nederlandse verzekeraars zoveel uitkeren voor weerschade als in 2022: 866 miljoen euro. Dat is bijna het dubbele van de 465 miljoen euro die de weerschade in 2021 hen kostte. Grootste schade post waren februaristormen Dudley, Eunice en Franklin, samen goed voor 714 miljoen euro.
Het Verbond van Verzekeraars, de brancheorganisatie van Nederlandse verzekeraars, wil dat men zich bewuster wordt van het risico op schade door extreem weer, zoals hevige regen- of hagelbuien en stormwinden.
Die stijging komt door klimaatverandering zegt Rob Sluijter van het KNMI. Al waren de stormen van februari 2022 niet toe te schrijven aan de opwarming van de aarde, de toename van andere weerrisico’s was dat wel. Droogtes duren langer, als het wél regent, regent het harder. Ook extreme hagelbuien kunnen vaker voorkomen.
Of de toenemende klimaatkosten verzekeraars dwingen hun premies te verhogen kan directeur Weurding van het Verbond van Verzekeraars niet  zomaar zeggen. ‘Daar gaan individuele verzekeraars over. Die zijn hierop voorbereid, hebben reserves en houden rekening met volatiliteit.’ Die volatiliteit wordt opgevangen door herverzekeraars die de risico’s van verzekeraar zélf afdekken. ‘Als zij in andere landen met heel slecht weer te maken krijgen gaan de herverzekeringspremies omhoog. Dat merken wij dan wel weer.’ (NRC)
………………………………………………..
 
Grote banken boeken megawinst maar blijven heel karig met verhogen spaarrente!
Minister Kaag wil dat banken opheldering geven over hun lage rente op spaargeld. De banken zijn namelijk wel snel met de verhoging van hun hypotheekrente, blijkt uit onderzoek en ze maken megawinsten.
ING boekte 1,6 miljard euro kwartaalwinst en ABN Amro behaalde 0,5 miljard euro winst in het kwartaal. Beide banken verdienden veel geld aan de tegoeden die spaarders bij hen stalden, zo konden zij hun aandeelhouders melden.
De gebrekkige concurrentie is een van de belangrijkste oorzaken voor de zuinigheid met spaarvergoedingen. De Nederlandse markt wordt gedomineerd door grootbanken als ABN Amro, ING en Rabobank. In landen als Duitsland vechten veel meer banken om spaargeld te mogen beheren. Een goedgevulde kas is een voorwaarde om geld weer uit te lenen en zo flink te verdienen.
Spaargeld is er in Nederland in overvloed. ‘Dat geeft banken ruimte om de spaarrente minder te verhogen dan in andere eurolanden’, aldus ESB. ‘Dat geldt met name als huishoudens sparen uit voorzorg en daardoor minder  gevoelig zijn voor renteveranderingen.’
Kaag vindt dat de gestegen rente ‘voldoende moet worden doorgevoerd richting spaarders’, maar de Tilburgse hoogleraar bankwezen Schinkel kijkt op van die opmerkingen. ‘De minister lijkt te suggereren dat je recht hebt op een renteverhoging maar banken hóéven helemaal geen rente te betalen!’
Minister Kaag moet dan ook niet de banken aanspreken op de lage spaarrente vindt Schinkel. Ze moet toezichthouder DNB vragen waarom deze niet meer concurrenten toelaat. De financiële stabiliteit komt echt niet in het gedrang als er nog een paar banken bijkomen. Donderdag bleek in de Tweede Kamer dat ook Kaag graag meer banken en meer concurrentie wil.  (VK)
…………………………………………………………..
 
Studie kraakt stikstofapparatuur.
Apparatuur die de stikstofuitstoot moet reduceren werkt minder goed dan gedacht. Dat is een dreun voor het stikstofbeleid. Voor de agrarische sector en minister Adema zijn de uitkomsten uiterst pijnlijk.
De technische apparatuur in de stallen die de stikstofuitstoot van veehouders moet reduceren werkt minder goed dan gedacht. Duizenden agrarische bedrijven stoten hierdoor meer stikstof uit dan toegestaan. Dit blijkt uit een nog niet gepubliceerde conceptversie van een onderzoek van de Wageningen Universiteit. (WUR) uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
De uitkomsten van het onderzoek zijn een dreun voor het Rijk, dat onder meer door gebruik van dit soort apparatuur de stikstofuitstoot in 2030 wil halveren. Het kabinet heeft 1,2 mrd euro gereserveerd voor dit soort oplossingen binnen het totale ‘stikstoffonds’ van 24 miljard euro.
Met name over de stalvloeren zijn de onderzoekers zeer kritisch. Er is geen bewijs dat de apparatuur in de nieuwere stalvloeren beter werkt dan veel oudere apparatuur. Deze ‘emissiearme’ stalvloeren claimen dat er minder stikstof wordt uitgestoten door de mest sneller te scheiden van de urine, maar maken die belofte niet waar.
Bij pluimveehouders en varkensboeren verlagen de apparaten de uitstoot een kwart tot de helft minder dan geclaimd, schrijven de onderzoekers. In de helft van alle gevallen doen de apparaten niet wat ze op papier beloven.
Minister Van der Wal wil niet reageren op de inhoud van het rapport. Ze wil eerst de Tweede Kamer informeren over de uitkomsten en betreurt het dat het conceptrapport nu circuleert. (NRC)