Historie

Van boerenopstand tot Bommen Berend

Marco Krijnsen, regiohistoricus 4 juni 2021, 11:39

Van boerenopstand tot Bommen Berend

De Spaghettirellen in Oldenzaal, de boerenopstand in Tubbergen, de grote bankoverval in Almelo. Theatermakers van nu laten zich graag inspireren door bijzondere gebeurtenissen in de Twentse geschiedenis. Want ze weten: het publiek krijgt er geen genoeg van. Kijk maar naar de 51 uitverkochte voorstellingen van Hanna van Hendrik, waarin de Tubbergse opstand tegen de ruilverkaveling in 1971 prominent centraal staat. Het stuk gaat in de zomer van 2022 in reprise. Komend najaar staat een ander theaterspektakel over deze gebeurtenis op het programma: Tot Tubbig en niet verder, geschreven door Laurens ten Den. En volgend jaar gaat een groot locatietheaterstuk in première over de Enschedese textielgeschiedenis: De Krim.

Als regiohistoricus van Twente namens de Overijsselacademie/Twentehoes merk ik dagelijks hoe groot de behoefte is aan historische verhalen. Twentenaren (autochtoon en import) willen graag meer weten over hun grond, hun stad of dorp, hun streek. Reden voor mij om de komende jaren meer dan 600 locatieverhalen op te halen, die straks te lezen zijn op de knooppuntborden van het fietsroutenetwerk. Als we de komende tijd de verhalen gaan delven, zal ik graag mooie ontdekkingen delen op deze plek. Een vergeten gebeurtenis met betekenis, of een anekdotisch veelzeggend voorval.

Ook de musea hebben ontdekt dat een traditionele expositie met voorwerpen (uit de bodem of van oma’s zolder) niet meer voldoende is om publiek te behagen. Het Palthehuis in Oldenzaal heeft de tentoonstellingen zelfs helemaal afgeschaft en zoekt het in andere projecten, zoals een escaperoom over de Koude Oorlog. Samen met zeven andere Twentse musea organiseert het Palthehuis een Textielfestival, met wandelingen en -fietstochten langs plekken die raken aan het textielverleden, met een theaterstuk over de Spaghettirellen (de confrontatie tussen Italiaanse textielarbeiders en Oldenzaalse jongens) en met een ervaringscabine die het klimaat van een oude textielfabriek nabootst. Zelf ben ik betrokken bij de Textielcafés die we organiseren om verhalen uit de textielfabrieken van weleer te verzamelen. Hoezo is geschiedenis saai?

En dan hebben we het nog niet gehad over de herdenkingsactiviteiten van volgend jaar. Dan wordt niet alleen 1572 (de opstand tegen de Spanjaarden en de geboorte van Nederland) maar ook het rampjaar 1672 (‘het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos’) op brede schaal herdacht. Twente zal niet achterblijven. Oldenzaal heeft grootste plannen voor een nagespeelde veldslag en verder zijn er volop activiteiten rondom Bommen Berend, de Münsterse bisschop/krijgsheer die in de 17e eeuw een spoor van verwoesting achterliet in Oost-Nederland. Zo komt er een Bommen Berend-wandelpad en een Bommen Berend-podcast. Kortom: de Twentse historie is actueler dan ooit.

Marco Krijnsen, regiohistoricus