Binnen twee weken twee keer de dood en verrijzenis vieren

Ayfer Koç 16 april 2023, 11:05
Vandaag vieren wij als Syrisch-Orthodoxen en andere Oosters-Orthodoxen de eerste paasdag en hebben we ook 50 vastendagen achter de rug. Zo staan we binnen twee weken twee keer stil bij de dood en opstanding van Jezus. Eerst vieren we met familie het Nederlandse Pasen en daarna het Syrisch-Orthodoxe. Dit heeft alles te maken met het gebruik van het soort kalender: de meeste kerken hanteren de nieuwe Gregoriaanse kalender; de Oosters-Orthodexe kerken gebruiken de oude Juliaanse kalender.

Het is  jammer dat de verschillende kerken niet nader tot elkaar zijn gekomen om één kalender te hanteren. Het heeft nogal praktische gevolgen voor ons in Nederland: vaak hebben we geen vrij van werk of school en moeten we als familie gescheiden van elkaar en meerdere keren Pasen vieren. Terwijl Pasen voor ons het belangrijkste feest van het jaar is. Het is dan ook altijd dubbel feest als we 1 keer in de zoveel jaar we tegelijk Pasen mogen vieren.

Eerste Paasdag vieren wij traditiegetrouw bij mijn moeder. Alle kinderen en kleinkinderen komen dan bij elkaar in hun mooie nieuwe kleding. Mijn moeder is dan al dagen bezig met het voorbereiden van Pasen. Ze begint met een grote schoonmaak van het hele huis. Alles moet spic en span zijn, want Pasen is voor ons het begin van het nieuwe leven. Ze is ook dagen bezig met allerlei lekkernijen zoals traditionele koekjes als kliçe, rijstebrij, geverfde eieren, feta-kaas en andere lekkernijen. Ze staat op dit soort dagen om 4 uur op om voor 20 man gevulde kip, lamsbout, verschillende salades en vele andere gerechten te koken. Het zijn dagen waarop ze zich helemaal kan uitleven en alles uit de kast haalt om het zo gezellig mogelijk te maken voor haar familie. Zelf moet ik altijd een paar dagen bijkomen als ik dit soort dagen organiseer voor de familie.

Helaas moeten we Pasen dit jaar zonder mijn moeder vieren, want zij is naar de begrafenis van mijn tante. Haar zus is in Istanbul op de Eerste Paasdag vorige week overleden. Zo maakten wij dood en verrijzenis, licht en duisternis in één dag mee. Een compactere samenvatting van het leven kun je niet krijgen.
De kleinkinderen vinden Pasen zonder oma helemaal niets. Oma brengt namelijk iedereen samen en is de verbindende schakel tussen alle kinderen en kleinkinderen. Dat de verschillende generaties het deze Pasen zonder oma het moeten doen is een groot gemis. Tradities en gebruiken zoals het vieren van Kerstmis en Pasen met familie worden al generaties lang doorgegeven. Zij geven ons een gevoel van verbondenheid met familie, gezin en anderen. Ze zijn de rozenkrans die ons bij elkaar houdt.  Mijn kinderen vergeten dit soort dagen nooit. Ze staan als warme herinneringen in hun geheugen gegrift.

Het is niet voor niets dat vriendschap en familie in de top 3 staan als het gaat om wat je gelukkig maakt. In Italiaanse dorpen waar mensen heel oud worden zijn naast gezond eten en veel beweging, sociale contacten de meest bepalende factoren van de hoge leeftijd.

De kinderen en kleinkinderen missen oma, maar de wetenschap dat zij haar familie in Turkije enorm heeft gemist en dat het haar goed doet om hen terug te zien, maakt veel goed. Ze komt ongetwijfeld met veel mooie verhalen terug en dat is ons ook veel waard. Want verhalen moeten verteld worden en zijn de verbindende kralen tussen generaties.

Ik wens u een fijne zondag en edo brigho (Zalig Pasen in het aramees) voor de mensen die nu Pasen vieren.

(Ayfer Koç sprak deze column op zondag 16 april uit in het programma ZieZo Zondag van Radio Oost)