De sapsommelier en het gevecht tegen de bierkaai

Ben Siemerink 4 februari 2023, 15:54
Over synchroniciteit gesproken.

Heb ik net in de regionale courant gelezen dat er door deelnemers voor, tijdens en na de carnavalsoptocht in Losser geen alcohol meer genuttigd mag worden, hoor ik op de radio een sapsommelier oreren. De sapkelner (v) in kwestie bedient zich van hetzelfde hoogdravende (voor de leek vaak volstrekt onnavolgbare) jargon als de gemiddelde adviseur van wijnen bij een maaltijd buiten de deur. Met dien verstande dat het nu blijkt te gaan om groente- en fruitsappen zonder alcohol, die een maaltijd ‘compleet maken’.

Lichtelijk verbijsterd hoor ik aan hoe zich inmiddels kennelijk een cultus heeft ontwikkeld rond alcoholvrije dranken in de horeca. Om een indruk te geven: de sapsommelier eindigt haar zorgvuldig opgebouwde proefsessie in de radiostudio met een naar eigen zeggen ‘heftig’ sapje. Dat blijkt een mix van wortelsap met lapsang souchong thee, waar dan ook nog weer eens koolzuur op zit. Het heftige sapje heeft volgens een van presentatoren een rokerige afdronk.

Toen ik, na deze ontnuchterende ervaring, het artikel over de alcoholvrije carnavalsoptocht in Losser nog even teruglas, drong pas de baanbrekende impact ervan tot me door. Het is in meest letterlijke zin van het woord onvoorstelbaar: een carnavalsoptocht, waarin alcohol taboe is! In deze contreien, immers, weet ik ook uit eigen ervaring, is alcohol de brandstof waarop de feestmotor draait. Zonder alcohol staat gansch het raderwerk van het zottenfeest stil. Daarbij is het natuurlijk een verdienmodel voor de horeca, grootgrutters en bierbrouwers. Zoals fossiele brandstof het perfide verdienmodel voor Shell is.

Des te opmerkelijker (en moediger) dat de overkoepelende carnavalsclub in Losser nu, in nauwe samenspraak met gemeente en Veiligheidsregio, het ondenkbare durft te doen. Een algeheel alcoholverbod tijdens zowel de grote optocht als de kinderoptocht. Dat ook nog eens strikt zal worden gehandhaafd. Niet door het bevoegd gezag (de gemeente Losser trekt lafhartig de handen er van af), maar door functionarissen van de overkoepelende carnavalsclub. Met als sancties gele en rode (diskwalificatie) kaarten.

Daar kun je lacherig over doen, maar het is de voorzitter van het interim-bestuur wel degelijk ernst. Citaat uit de krant: ‘Drie dagen zuipen, dat moet je niet willen. Carnaval staat al slecht op de kaart. Maar het is geen zuipfeest. Het is juist een belangrijk sociaal gebeuren. Wie geen twee uur zonder een pilsje kan, moet niet aan de optocht meedoen maar zich melden bij de AA.’

Die ferme uitspraken zullen bij het Trimbos-instituut ongetwijfeld met gejuich zijn ontvangen. Dat heeft namelijk net een onderzoek gepubliceerd, waaruit blijkt dat alcohol een belangrijke oorzaak van kanker is. Dat is geen vrolijke boodschap in een samenleving waarin alcohol voor veel mensen synoniem is voor gezelligheid. En dus – in de overtreffende trap – carnaval.

Dat er nu vanuit die kringen maatregelen worden genomen om alcoholgebruik te matigen, is ook koren op de molen van het Nederlands Instituut voor Alcoholgebruik STAP. In een artikel in diezelfde regionale courant over de terreinwinst voor ‘alcoholvrije alternatieven’ houdt de directeur van dat instituut nog maar weer eens een pleidooi om alcohol enkel nog in slijterijen te verkopen. Dus niet meer in supermarkten. Maar dat is – inkoppertje - vechten tegen de bierkaai voor het instituut. Ze knijpen daar al hun handen dicht, als de supermarkten hun drank op één plek in de winkel concentreren.

In dat licht bezien, is het alcoholverbod tijdens de carnavalsoptocht in Losser een gigantische stap. Op weg naar…Ja, naar wat eigenlijk? Naar een wereld waarin ‘alcoholvrij net zo normaal is als rookvrij’, zoals de kop boven het artikel in de regionale courant luidde?

Ik kan me er nog niks bij voorstellen.

Maar ik kon me – jaren geleden - ook niet voorstellen dat ik als kunstredacteur bij de regionale courant in staat zou zijn een recensie te tikken zonder het ene na het andere sjekkie op te steken. Wat bleek? Nadat ik gestopt was met roken, had ik veel minder tijd nodig om m’n stukkie te tikken.