Opinie

Ons oude huis in Mardin is een toeristische trekpleister geworden

Ayfer Koç 19 mei 2025, 22:07
Het was de grote wens van mijn moeder om nog één keer haar geboortestad te bezoeken. Deze prachtige stad, Mardin in Turkije, staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en ligt in een gebied waar onze beschaving is begonnen.

In mijn kindertijd kwamen al toeristen om deze stad met haar bijzondere historische architectuur, prachtige kerken en wereldberoemde Syrisch Orthodoxe klooster Dairu ‘l-Zafaran te bezoeken. Het is een soort openluchtmuseum in een berglandschap met schitterende vergezichten. Het was een plek met veel toeristen en een veilige plek voor christenen in een vijandige omgeving die overwegend islamitisch was. Christenen, de oorspronkelijke bewoners van dit gebied, werden jarenlang verdreven en vermoord.

Als 7-jarige verkocht ik in die tijd zelfgemaakte tafelkleedjes aan toeristen in het klooster. Die kleedjes maakte ik met naald en draad. In mijn kindertijd speelde ik niet met poppen of ander speelgoed. Je hoorde als meisje nuttige dingen te doen, zoals je moeder helpen met het huishouden, koken en allerlei handwerkjes maken. Zo werd je al heel jong volwassen en klaar gestoomd als vijftienjarige bruid.

Overigens waren die kleedjes zo weg. Niet omdat toeristen ze zo graag wilden hebben maar waarschijnlijk omdat ze het niet over hun hart konden krijgen om zo’n klein kind met haar prille handelsactiviteiten teleur te stellen.

Mijn moeder was afgelopen week in Mardin en stuurde foto’s en filmpjes van ons oude huis en van mijn grootouders. Helaas was mijn familie een beetje dom om al deze prachtige huizen te verkopen. Mardin is enorm populair onder toeristen van over de hele wereld en ons oude huis is nu een toeristische trekpleister geworden. Zij vertelde dat er dagelijks bussen vol toeristen langs komen met gidsen om deze huizen van buiten te bezichtigen en te horen hoe wij leefden. Toen zij mij dit vertelde ging er van alles door mij heen: verdriet, trots, en heel veel vragen. Verdriet dat ons huis niet meer van ons was. Trots dat we in dit bijzondere huis gewoond hebben. En vragen als: wat vertellen zij over ons leven? Wisten ze wie daar geleefd had? En vertelden de gidsen waarom wij ooit zijn weggaan?

In één van de filmpjes van mijn moeder zei een gids dat het verboden was om het huis te filmen en deze te verspreiden. Jammer dat ik niet ter plekke was, want dan had ik hem bij de kladden gepakt, door elkaar geschud en gezegd: Idioot, weet je wel dat dit ooit ons huis was? En dan mag ik van mijn eigen huis geen filmpjes maken?! Yallah, ga weg! Ons huis waar mijn zussen, broer en ik geboren zijn. Waar we feesten vierden, een stal hadden met schapen, koeien en kippen. Waar we buiten sliepen in grote houten hemelbedden en urenlang naar de prachtige sterren konden kijken. Waar water door de zon werd verwarmd om ons te kunnen wassen!

Dat bezoek van mijn moeder aan ons ouderlijk huis heeft mij nieuwsgierig gemaakt. Ik wil weten hoe het huis er nu precies uitziet. Welke mensen daar komen kijken. Wat hun reacties zijn. En wat de plannen van de gemeente zijn met deze huizen. Ik wil daar snel naar toe om alles vast te leggen, om er zeker van te zijn dat het oude en mooie beschermd wordt en niet wordt verpest door de zorgwekkende groei van massatoerisme.