Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 22 april t/m zo 28 april 2024

5 april 2024, 20:50
25% meer inkomsten voor Europees voetbal?
De Europese voetbalcompetities gaan komend seizoen op de schop. Voor 2024-2025 gaat het aantal clubs in de Champions League, Europa league en Conference League van 32 naar 36. In plaats van de groepsfases komt er een onderlinge competitie. De inkomsten die de Uefa genereert voor de 3 Europese clubcompetities worden steeds voor 3 jaar begroot. Voor de komende 3 jaar verwacht de bond €4,4 miljard per seizoen uit sponsoring en tv-rechten te ontvangen.
De meest Uefa inkomsten vloeien naar clubs die deelnemen aan de 3 competities, vooral die in de Champions League. Clubs krijgen meer zekere inkomsten. De voor iedereen gelijke startpremies stijgen, ten koste van (onzekere) wedstrijdpremies.
Inkomsten uit de Europese competities zijn een belangrijke bron van inkomsten voor de traditionele top drie in Nederland. Vooral de Champions League is lucratief. In het afgelopen decennium was er meestal 1 Nederlandse club vertegenwoordigd. PSV ontving in het seizoen ’21-’22 bijvoorbeeld 65,5 miljoen. Feijenoord in ‘22-’23: 45,6 miljoen.
………………………………………………
 
Wolven in Nederland maken steeds meer slachtoffers en zijn minder populair.
Schapen en andere dieren, zoals geiten en koeien, worden steeds vaker slachtoffer van de wolf. In januari en februari beten wolven 455 dieren dood, ongeveer 64% meer dan in diezelfde maand vorig jaar. Het aantal wolven is de afgelopen jaren flink gestegen. De eerste wolf stak in 2015 vanuit Duitsland de grens over. Inmiddels hebben zich negen wolvenroedels in Nederland gevestigd. Het grootste deel daarvan leeft op de Veluwe.
Gelderland telde met 188 dode dieren dit jaar de meeste slachtoffers gevolgd door Friesland (130) en Overijssel (122). De slachtoffers van de wolf zijn vrijwel altijd schapen. Boeren krijgen steeds vaker schadevergoedingen uitbetaald voor de dieren die zij zijn verloren. Provincies proberen veehouders over te halen wolfwerende hekken om hun kuddes te plaatsen maar de subsidie die daarvoor beschikbaar is wordt op dit moment amper aangesproken. Dat vertelden experts begin deze maand aan de Tweede Kamer. De houding van de Nederlanders tegenover de wolf begint te veranderen. Begin 2020 vond 57% van de Nederlanders dat de wolf welkom is in Nederland. Afgelopen najaar was dit gedaald naar 42%, blijkt uit een enquàªte die de overheid liet uitvoeren. (VK)
……………………………………………….
 
GL-PvdA niet afkerig van regeren met VVD.
Nu de formatie niet lijkt te vlotten, verandert Timmermans van toon: ‘Ze kunnen Nederland niet eindeloos aan het lijntje houden.’
Timmermans stelde zich maandenlang bescheiden op. De PVV was aan zet als verkiezingswinnaar. Vijf maanden later kiest hij een heel andere toon, nu de formatiepoging van PVV, VVD, NSC en BBB niet wil vlotten. Op het gezamenlijke partijcongres zei hij: ‘In 5 maanden tijd heeft de kabinetsformatie tot heel veel ruzie geleid en tot heel weinig oplossingen. Ze kunnen Nederland niet eindeloos aan het lijntje houden.’ Bij Nieuwsuur zei hij deze week al dat GL-PvdA bereid is over een alternatieve coalitie mee te praten als de rechtse poging mislukt. Dat betekent dat Timmerman bereid is met de VVD te onderhandelen, hoewel die partij dan wel ‘een koersverandering’ moet ondergaan. De enige getalsmatige logische combinatie van 4 partijen lijkt op basis van de verkiezingsuitslag een breed midden kabinet van GL-PvdA, VVD, NSC en bijvoorbeeld D66.
Timmermans opstelling is opmerkelijk. Tijdens zijn verkiezingscampagne noemde hij samenwerking met de VVD ‘haast onmogelijk’ en zei dat het ‘goed voor iedereen zou zijn als de VVD een paar jaar niet aan het landsbestuur zou deelnemen’. Maar het gedrag en getalm van de rechtse partijen maken een andere opstelling noodzakelijk vindt hij nu. ‘Poetin wacht heus niet op de kabinetsformatie. De klimaatcrisis stopt niet. Mensen hebben nog steeds moeite met het betalen van de rekeningen.’ 
Hij stelde aan VVD en NSC de vraag wanneer ze dit ook inzien. ‘Of gaan ze een riskant experiment aan met een man die niet anders kan dan verdeeldheid zaaien?’ De opening die Timmermans aan de formerende partijen bood, kreeg van leden van beide partijen voorzichtige instemming. (NRC)
……………………………………………………..
 
Wereldwijde uitgaven aan defensie naar recordniveau.
De uitgaven aan defensie zijn vorig jaar wereldwijd met 6,8% gestegen naar een record van $2443 miljard meldt het Stockholm International Peace Research Institute (Sipri).
De stijging is toe te schrijven aan de oorlog in Oekraïne en spanningen in het Midden-Oosten en Azië. 
De VS besteedden met $916 mrd in 2023 vooralsnog het meest aan defensie. De uitgaven van China, nummer twee op de lijst groeiden met 6% naar $296 mrd. Nederland trok volgens Sipri ruim 14% meer uit voor defensie.
Rusland stak vorig jaar $109 mrd in defensie. De oorlog in Oekraïne deed de militaire uitgaven stijgen tot 16% van de staatsbegroting. In Oekraïne zelf is de oorlogslast nog veel groter. In 2023 was daar 58% van de overheidsuitgaven bestemd voor het leger.
Voor veel landen die lid zijn van de NAVO zullen de defensie-uitgaven stijgen. Zij moeten voldoen aan de afspraak dat elk land minimaal 2% van het BBP aan defensie uitgeeft. Veel landen zitten daar nog onder, ook Nederland. (FD)
……………………………………………………….
 
Steun uit de VS biedt hoop, maar maakt niet direct het verschil.
De afgelopen maanden waarschuwde Zelensky steevast voor een nederlaag, nu denkt de president van Oekraïne dat zijn land ‘kans maakt op de overwinning’. Door het steunpakket van de VS is de hoop terug, al kan het even duren voordat de impact zichtbaar is aan het front.
Na het akkoord over het hulppakket door het Huis van Afgevaardigden kan de hulp voor Oekraïne op gang komen. Hoeveel en welke wapens en munitie op korte termijn naar Oekraïne gaan is nog niet helemaal duidelijk. Naar verluidt gaat het om granaten voor houwitsers aan het front die de meest directe opmars van de Russen moeten stuiten. Daarnaast zullen de uitgeputte voorraden van de Oekraiense luchtafweer worden aangevuld. De verwachting is ook dat er lange afstandsraketten worden geleverd zodat de Oekraïners ver achter het front kunnen toeslaan om bijvoorbeeld aanvoerlijnen te treffen.
Hoogleraar Osinga: ‘De Oekraïners moesten maandenlang rantsoeneren omdat ze niet wisten wanneer er weer Amerikaanse steun zou komen. Dan kozen ze er bijvoorbeeld voor om een colonne tanks niet uit te schakelen. Nu kunnen ze gelijk weer massaler munitie inzetten. Rusland wint nu ongeveer een kilometer terrein per week. Dat kan Oekraïne nu stoppen.’
Het Amerikaanse maar zeker het Europese getreuzel heeft de Russen gemotiveerd om het offensief te intensiveren. Sinds oktober heeft Oekraïne 600 vierkante kilometer terrein verloren. Ook was het land slecht in staat om zich te verdedigen tegen de Russische luchtaanvallen ver van het front. Daardoor raakten raketten vaker hun doel met veel burgerdoden tot gevolg.
CIA-directeur Burns: Zonder het Amerikaanse steunpakket zou Oekraïne de oorlog tegen het eind van het jaar verloren kunnen hebben! Op dit moment zijn de Russen in staat om 5 tot 10 keer meer artilleriegranaten af te vuren dan Oekraïne zegt de Amerikaanse generaal Cavoli, verantwoordelijk voor Europa. Het zal enkele weken duren voordat de situatie op het slagveld verandert. De situatie zal zelfs verslechteren verwacht het ISW.
Volgens Osinga is dit een transitiejaar waarin consolidatie centraal staat. Deze zomer komen de F16’s die het luchtruim kunnen bewaken en de Russische vliegtuigen op afstand kunnen houden en zo het gebruik van de gevreesde zweefbommen kunnen tegengaan. De steun is een mentale opkikker, het ontbrak de Oekraïners aan motivatie want waarom zou je je leven wagen als je toch niet kunt winnen? Het steunpakket is door soldaten aan het front daarom met gejuich ontvangen. (VK)
……………………………………………………
 
Modi beticht van moslimhaat in rede.
De premier van India haalt in een campagnetoespraak een complottheorie over ‘omvolking’ aan. Hij creëert een ‘hindoe-moslim tegenstelling, zeggen critici.
Onder een regering geleid door oppositiepartij Indian National Congress raken families hun welvaart en zelfs traditionele huwelijkssieraden kwijt, waarschuwde Modi in een campagnetoespraak. Hun bezit wordt dan opnieuw verdeeld ten bate van ‘infiltranten’, ‘mensen die veel kinderen hebben’. Die rede leidde tot veel verontwaardiging onder Modi’s critici, die hem verkapte haat jegens moslims verwijten.
Volgens Congress, de oppositiepartij, gaf hij daarin opzettelijk een verkeerde voorstelling van het verkiezingsprogramma van die partij. Meer dan over het beleid gaat de woede over de woorden van de premier. ‘Mensen met veel kinderen’ verwijst naar een nationalistische complottheorie in India, over de overname van het land door moslims. Die zouden het land proberen te onderwerpen en hindoes in de verdrukking willen brengen. Hindoenationalisten gebruiken een schrikbeeld: moslims krijgen de overhand via meer kinderen.
Volgens overheidscijfers ligt een dergelijke ‘omvolking’ niet in het verschiet. Uit de volkstelling blijkt dat 14% van de bevolking moslim is. Hindoes vormen zo’n 80% van de bevolking. De volkstelling laat ook zien dat het vruchtbaarheidscijfer onder moslims sneller daalt. Als die trend doorzet, kan de minderheid dus niet groeien. Hoewel de theorie regelmatig door demografen wordt ontkracht blijft ze een terugkerend onderwerp van nepnieuws. (NRC)
……………………………………………..
 
Nederlandse begroting en schuld goed op orde. 
Nederland staat er met zijn schuldenlast en begrotingstekort goed voor in Europa. Ze overstijgen de gemiddelden van de EU, zo blijkt uit cijfer van Eurostat. Het overzicht van de overheidsfinanciën over 2023 laat verder zien dat Frankrijk en Italië onderaan de lijstjes bungelen.
De Nederlandse overheid gaf in 2023 iets meer uit dan het ontving met een begrotingstekort van 0,3% van het BBP. Daarmee behoort het tot de top 5 binnen de EU. Het gemiddelde van de economieën binnen de EU kwam uit op -3,5%. Italië (-7,4%) was hekkensluiter.
Het Nederlandse begrotingstekort viel voor het derde jaar op rij binnen de Europese norm van maximaal 3%. De staatsschuld afgezet tegen het BBP daalde en bleef binnen de EU-norm van maximaal 60%.
De Nederlandse staatsschuld daalde in 2023 zelfs tot onder de 50% van het Bruto binnenlands product en belandde op het laagste niveau in 16 jaar tijd. Dat is aanzienlijk beter dan het EU-gemiddelde van 81,7% en behoort ermee tot de beste 10 landen in de EU. (FD)
………………………………………………………..
 
Voor Rusland is de strijd tegen Europa al begonnen.
Europa verandert in een strijdtoneel, zeggen inlichtingendiensten AIVD en MIVD in hun jaarverslag. Rusland hanteert steeds brutaler methoden om westerse democratieën te verzwakken, van spionage tot sabotage. ‘De dreiging was in 2023 actueel en urgent’.
Op het moment dat Europese leiders steeds luider waarschuwen voor een mogelijke oorlog met Rusland, probeert dat land op tal van manieren de EU en de NAVO te ondermijnen. De afgelopen tijd werd zichtbaar wat de Russische intenties zijn: personen gelieerd aan Ruslands geheime dienst werden in Duitsland gearresteerd omdat ze bomaanslagen voorbereidden op militaire transporten. In Polen werd een man gepakt wegens deelname aan een complot om Zelensky te liquideren.
Hackers van Ruslands militaire dienst drongen binnen in Europese en Amerikaanse kritieke infrastructuur waaronder watervoorzieningen. In Nederland werden demonstraties georkestreerd tegen westerse steun aan Oekraïne. En ook via sociale media liet het Kremlin – dat al in 2012 verkondigde dat operaties in het digitale domein een beslissende uitkomst op militaire conflicten zouden hebben – zich gelden.
Het zijn operaties in schemergebied die duidelijk maken dat de dreiging in Europa aan het veranderen is. De grijze zone tussen oorlog en vrede wordt een strijdtoneel, waarschuwde AIVD-hoof Erik Akerboom bij de presentatie van het jaarverslag. Rusland opereert daarop volgens hem met ‘grote brutaliteit’.
Russische campagnes zijn vooralsnog vooral gericht tegen bepalende landen in de EU zoals Duitsland en Frankrijk.  Akerboom: ‘Maar ze zijn opportunistisch genoeg om ook Nederland te pakken. De strijd wordt gevoerd op 4 fronten: Politieke beïnvloeding, online beïnvloeding, digitale spionage en digitale sabotage.’ (VK)
…………………………………………………
 
In vijftig jaar 154 miljoen minder sterfgevallen dankzij vaccinaties.
De afgelopen vijftig jaar hebben vaccinaties wereldwijd voor ruim 154 miljoen minder doden gezorgd. Het gaat vooral om kinderen en baby’s. Dat blijkt uit onderzoek van Unicef en de WHO. Het vaccin tegen mazelen heeft de grootste invloed op de cijfers. Sinds een prik voor mazelen wordt gezet zijn ruim 994 miljoen sterfgevallen voorkomen. Over de hele wereld nam de kindersterfte af met 42% af dankzij het vaccinatieprogramma van de WHO dat een halve eeuw geleden werd opgestart. De vaccinaties helpen ook tegen medische complicaties, zoals verlamming door polio. Wereldwijd is Unicef de grootste afnemer van vaccins. (NRC)
………………………………………………….
 
Zonder schuld.
Arnhem gaat de schulden kwijtschelden van 50 gezinnen. Een mooi initiatief, niet alleen voor de gezinnen zelf maar ook omdat de gemeente ze langdurig gaat volgen. Want tot mijn verbazing las ik in de Volkskrant dat bij eerdere proeven met kwijtschelding dat niet is gebeurd. Ook zou nooit degelijk onderzoek zijn gedaan naar de oorzaken van problematische schulden. Terwijl we hier toch al jaren over discussiëren.
We weten natuurlijk dat schulden, stress en armoede problemen met gezondheid, werk en school veroorzaken. Volgens een studie uit 2011 staan tegenover €3,5 mrd aan problematische schulden zo’n 17 mrd aan maatschappelijke kosten. Maar de vraag is of kwijtschelding alles oplost. Vaak is er sprake van wat in hulpverlenersjargon ‘multiproblematiek’ heet en dat vraagt uiteraard meer.
En hoe voorkom je een terugval? Er staat immers een hele industrie te trappelen om mensen juist schulden te laten aangaan. Moral Hazard is ook een punt: worden mensen lakser na kwijtschelding? Aan goedbedoelde initiatieven geen gebrek, maar voor de aanpak van deze ingewikkelde problemen is meer inzicht in wat werkelijk helpt niet overbodig. (Anna Dijkman in het FD)
………………………………………………….
 
Motorrijden in trek: steeds meer ouderen met motorfiets, vooral 65-plussers.
Steeds meer mensen kopen een eigen motorfiets of halen hun motorrijbewijs. Tot ongenoegen van omwonenden van populaire motorroutes. Vooral 65-plussrs zijn gecharmeerd van de motor blijkt uit cijfers van het CBS. In 2029 bezaten 70 duizend ouderen een motor, begin 2024 waren dat er ruim 110 duizend. Een stijging van maar liefst 54% (!)
Begin dit jaar stond een recordaantal van 685 duizend motorfietsen geregistreerd, een stijging van ruim 8% in vijf jaar tijd. Naast het motorbezit neemt ook de populariteit van het motorrijbewijs een vlucht. Vorig jaar zijn ruim 33 duizend mensen geslaagd. Bijna de helft was jonger dan 25 jaar. In totaal hebben nu meer dan 1,5 miljoen Nederlanders een motorrijbewijs. Waar Nederland gemiddeld 39 motorfietsen per duizend inwoners kent, spant Drenthe de kroon wat betreft motorbezit met 55 motorfietsen per duizend inwoners.
Niet iedereen is blij met de motorrage. Omwonenden van motorroutes klagen over de knallende uitlaten. De geluidoverlast van motorfietsen ligt ongeveer 10 decibel hoger dan bij normaal verkeer maar kan flink toenemen bij grotere of oudere motoren. (VK)
…………………………………………………..
 
VS-minister Blinken uit in Peking zorg over Chinese steun aan Rusland.
De woelige relatie tussen Amerika en China is in stabieler vaarwater beland. Dat is de conclusie van het driedaags bezoek van Blinken aan China. Wel is het een fragiel evenwicht dat vooral bedreigd wordt door Pekings onverbiddelijke steun aan Rusland.
Blinken sprak met zijn Chinese ambtgenoot Wang Yi en had ook een kort onderhoud met Xi Jinping. Die zou volgens de Chinese Staatsmedia tegen Blinken hebben gezegd dat afgelopen maanden vooruitgang is geboekt in de relatie. ‘China is verheugd om de zelfverzekerde, open ontwikkeling van de VS te zien en hoopt dat Amerika ook positief zal kijken naar China’s ontwikkeling.
Zoals gebruikelijk benadrukte XI de gemeenschappelijke doelen. ‘We zouden partners moeten zijn, in plaats van rivalen die elkaar fel beconcurreren. Beide kanten moeten woord houden, en niet het ene zeggen en het andere doen.’ Mogelijk doelde Xi op de timing van het bezoek. Biden tekende dinsdag een wet die TikTok uit de VS kan verbannen als het Chinese moederbedrijf Byte Dance die app niet verkoopt. Ook zijn de VS net een onderzoek gestart naar scheepsbouw in China.
Topdiplomaat Wang was minder vriendelijk. Hij beschuldigde de VS tijdens het gesprek van ‘eindeloze maatregelen’ om China’s economie onder de duim te houden. ‘Dit is geen eerlijke wedstrijd, maar indamming. (FD)