Zwerftaal
De Tubanten waren een Germaanse stam waaraan we de naam van onze landstreek te danken hebben. De oudst bekende bron is de vermelding van 'Tuvanti' op altaarstenen nabij de muur van Hadrianus, in het huidige Engeland, die rond het jaar 50 voor nul door de Romeinen werd gebouwd om de Barbaarse Schotten tegen te houden.
Daarmee houdt de connectie met het grootste eiland voor onze kust niet op. De Tubanten gingen in de eerste eeuwen van onze jaartelling op in het stammenverband van de op de NoordDuitse laagvlakte levende Saksen. Vanaf de vijfde eeuw waagden steeds meer Saksen de oversteek van het Europese vasteland naar wat we nu Groot Brittannië noemen, en verdreven daar de autochtone Kelten. Onder deze Angelsaksen bevonden zich ongetwijfeld Tubanten die daarvoor al waren geïntegreerd in het Saksische volk.
Zelfs daar stopt het niet! Het Saksisch en het OudEngels zullen met elkaar versmolten zijn en later, na de slag bij Hastings in 1066, mixte ook het Frans mee in de talencocktail. Het vertrek, eeuwen later in 1620, van de Pilgrim Fathers, vanuit Plymouth naar de nieuwe koloniën, heeft gezorgd voor een verdere verspreiding van het Tubanten DNA. Waarom deze beschouwing over historische trektochten van volkeren en hun talen? Wel, het keert zich nu tegen ons! Net zo reislustig als de Tubanten ooit waren, geldt dat vandaag aan de dag voor de contemporaine Engelse taal, die zich, als een invasieve soort, een plek heeft weten te bemachtigen in onze streken, en meer letterlijk te pas en, vaker, te onpas in ons taalgebruik.
Hoewel best moeilijk door de strikte grammatica en het precaire woordgebruik, kan kennis en gebruik van het Engels je wereld aanzienlijk vergroten, laat het dus vooral niet na. Waar ik heen wil is dat het, mind you, heel raar is om Nederlandse woorden te vervangen door Engelse. Dat vereist primair kennis van het Nederlandse woord dat vervolgens vertaald moet worden in een correct Engels equivalent hetwelk ten slotte niet zelden een plaats vindt in een zin die het Engelse woord in een vergelijkbare Engelse zin nooit had bereikt. Als we dan toch zo nodig hip willen doen, waarom putten we dan niet uit de rijke regionale woordenschatten. Vervang het Engels in een verder Algemeen Verstaanbare Nederlandse zin door een woord of uitdrukking uit je streektaal, ongeacht welke dat is.
Het zo propageren van dialect binnen een het hetzelfde taalgebied is niet als invasief te kenschetsen. Integendeel, het actief inzetten van lokaal vocabulaire zal zowel een uitstralend positief effect hebben op de waardering van dialecten als een verbindende factor vormen tussen de sprekers van streektalen, al was het alleen al door de noodzaak verschillen in uitspraak te respecteren. Net zomin als de Tukker, kan de Fries, Hollander of Limburger zich een andere tongval echt eigen maken. Vergelijk de volgende paren van zinnen maar eens met elkaar; welke klinken het meest vertrouwd in de oren?
Hoor je wel?
Daarmee houdt de connectie met het grootste eiland voor onze kust niet op. De Tubanten gingen in de eerste eeuwen van onze jaartelling op in het stammenverband van de op de NoordDuitse laagvlakte levende Saksen. Vanaf de vijfde eeuw waagden steeds meer Saksen de oversteek van het Europese vasteland naar wat we nu Groot Brittannië noemen, en verdreven daar de autochtone Kelten. Onder deze Angelsaksen bevonden zich ongetwijfeld Tubanten die daarvoor al waren geïntegreerd in het Saksische volk.
Zelfs daar stopt het niet! Het Saksisch en het OudEngels zullen met elkaar versmolten zijn en later, na de slag bij Hastings in 1066, mixte ook het Frans mee in de talencocktail. Het vertrek, eeuwen later in 1620, van de Pilgrim Fathers, vanuit Plymouth naar de nieuwe koloniën, heeft gezorgd voor een verdere verspreiding van het Tubanten DNA. Waarom deze beschouwing over historische trektochten van volkeren en hun talen? Wel, het keert zich nu tegen ons! Net zo reislustig als de Tubanten ooit waren, geldt dat vandaag aan de dag voor de contemporaine Engelse taal, die zich, als een invasieve soort, een plek heeft weten te bemachtigen in onze streken, en meer letterlijk te pas en, vaker, te onpas in ons taalgebruik.
Hoewel best moeilijk door de strikte grammatica en het precaire woordgebruik, kan kennis en gebruik van het Engels je wereld aanzienlijk vergroten, laat het dus vooral niet na. Waar ik heen wil is dat het, mind you, heel raar is om Nederlandse woorden te vervangen door Engelse. Dat vereist primair kennis van het Nederlandse woord dat vervolgens vertaald moet worden in een correct Engels equivalent hetwelk ten slotte niet zelden een plaats vindt in een zin die het Engelse woord in een vergelijkbare Engelse zin nooit had bereikt. Als we dan toch zo nodig hip willen doen, waarom putten we dan niet uit de rijke regionale woordenschatten. Vervang het Engels in een verder Algemeen Verstaanbare Nederlandse zin door een woord of uitdrukking uit je streektaal, ongeacht welke dat is.
Het zo propageren van dialect binnen een het hetzelfde taalgebied is niet als invasief te kenschetsen. Integendeel, het actief inzetten van lokaal vocabulaire zal zowel een uitstralend positief effect hebben op de waardering van dialecten als een verbindende factor vormen tussen de sprekers van streektalen, al was het alleen al door de noodzaak verschillen in uitspraak te respecteren. Net zomin als de Tukker, kan de Fries, Hollander of Limburger zich een andere tongval echt eigen maken. Vergelijk de volgende paren van zinnen maar eens met elkaar; welke klinken het meest vertrouwd in de oren?
Hoor je wel?
