Opinie

De evangelische boodschap van stikstof

Pauline Ophuis 10 maart 2023, 12:15
Politiek is binnen mijn familie altijd een onderwerp van gesprek geweest. Met Johan Vollenbroek als onze neef werden zijn rechtszaken, al lang voordat Nederland hem leerde kennen, bediscussieerd. Samen met de columns van mijn broer in de Nieuwe Oogst nam mijn belangstelling voor de steeds maar verder uitdijende stikstofdiscussies toe.

Met de dure villawijk van Hengelo op de achtergrond wapperde deze zomer de omgekeerde vlag ook aan de gevel van de koeienstal van mijn broer. Aan het blok keren van wegen deed hij niet mee. Bij de gematigde en soms dwarse denker was er zichtbaar iets veranderd deze zomer. 'In heel Twente blif d’r ja gennen boer meer oawer’.

Het ongeloof en de geschrokken blik over het beruchte 'stikstofkaartje' uit Den Haag sprak boekdelen.
Hoe onbezorgd hadden we vroeger niet als kind op zijn boerenerf gespeeld. De zandwegen verderop richting Borne en Hengelo, met in de skyline de grote koeltorens van de IJsselcentrale, vormden een soort niemandsland. ’s Avonds, met het ondergaan van de zon, zag je vanuit het keukenraam de contouren in
de verte verdwijnen in de duisternis. Wat overbleef was een vaag schijnsel van de stad, het maakte de zandwegen er niet minder donker op. Met de drassige weilanden en de overvolle sloten naast hen werden ze iedere winter weer onbegaanbaar.

Niemandsland
Waar ik vroeger als kind bij mijn vader op de Ferguson mee mocht naar het niemandsland, zijn nu de zandwegen geasfalteerd. De tractor heeft in het straatbeeld allang plaats gemaakt voor dure Tesla’s en SUV’s. Het pikkedonker is verdreven door de straatverlichting en uit de natte landerijen zijn prachtige
villa’s verrezen.

De koeltorens zijn al decennialang verdwenen. Het is een nostalgisch verlangen naar vroeger, toen de kinderjaren zich nog afspeelden in het Hof van Eden. Nu we de vele appels van de boom der kennis verorberd hebben, blijken er opeens ook rotte tussen te zitten die het leven onverteerbaar maken.
‘Niet het wereldwijde massatoerisme vormen de grootste bedreiging voor de natuur en het klimaat.

Nee, het is mijn broer.

Drie stukken grond hadden mijn ouders in de gemeente Hengelo. Ieder stuk land heeft bij de boer een naam, het meest afgelegen stuk was ’t Venhoes. Keihard fietsend, op onze kinderfietsen, moesten we de wild rennende pinken over de straat inhalen. Je moest, voordat ze langs kwamen stormen, in de volgende afrit gaan staan. Het was de kunst ze niet onbedoeld een verkeerd weiland of zandweg in te laten rennen. Eenmaal op hun bestemming aangekomen mochten ze daar blijven grazen totdat het gras op was. Fietsend werden ze dan weer opnieuw over de zandwegen naar het volgende weiland gejaagd. Mijn broer is die grond kwijt geraakt; van het geld kon hij zijn stal moderniseren en meer ruimte voor zijn dieren creëren.

Het is mijn broer
Niet de groeiende wereldbevolking, de steeds maar verdere verstedelijking van onze aarde of het wereldwijde massatoerisme vormen de grootste bedreiging voor de natuur en het klimaat.
Nee, het is mijn broer, zo lijkt het wel. Die samen met zijn vele collega’s wereldwijd, door het vervaardigen van voedsel, het voortbestaan van onze planeet op het spel zetten. Hoe zelfs de biologische boer zijn gewassen
zonder gewasbeschermers moet telen weet niemand. Hoe ver men kan gaan in het nastreven van zijn idealen om de voedselzekerheid nog te kunnen garanderen en wat het voedsel dan gaat kosten evenmin.
Als je ideologie een veganistische samenleving is en je ieder reclameblok kunt vullen met het verkondigen van je geloof, hoeven er geen antwoorden of oplossingen te worden gegeven. Dan telt rechtvaardig beleid niet meer.
‘Onteigen ze, maak de normen strenger, plus de natura 2000 gebieden op, trek de vergunningen in, leg ze dwangsommen op!’

Niemand kan de garantie geven dat de natuur uiteindelijk ook geholpen is met deze maatregelen, maar het helpt het selectieve moraliserende ego van de activist wel. Dan is de evangelisatie van de boodschap het
enige dat nog telt, met of zonder rotte appels en rekenmodellen.

Pauline Ophuis, kandidaat statenlid Alliantie