Kunstspiegel
Die Überraschung: Oost- Duitse Kunst van voor en na ‘die Wende’
Wie denkt dat er in de DDR uitsluitend sociaal-realistische kunst werd gemaakt, zal op de expositie ‘Die Überraschung’ -Oost-Duitse kunstenaars van voor en na ‘die Wende’- verrast worden. Verrast door de caleidoscopische veelzijdigheid en de hoge ambachtelijke kwaliteit van de kunst uit het Oosten van Duitsland. De tentoonstelling wil aandacht geven aan in de DDR opgeleide kunstenaars die hun werk aanvankelijk binnen de – vaak schrijnende – beperkingen van het politieke systeem maakten. In de 60-er en 70-er jaren streden de DDR-kunstenaars naar een grotere afstand tussen staat en kunst. Bij de jonge kunstenaars nam de onvrede toe met als gevolg dat er tussen de kunstenaars een tweespalt ontstond: je bleef in de DDR of je distantieerde je van de DDR. Sommige kunstenaars konden de DDR al voor de val van de Berlijnse Muur ontvluchten.
In 1990 werden de beide Duitslanden herenigd en werd de DDR ‘Ein Land das es nicht mehr gibt’. Oost-Duitse kunstenaars moesten zich opnieuw verstaan met hun verleden, of zij nu naar het Westen gingen of in het Oosten bleven. Hun werk van na 1990 getuigt vaak van hun omgang met dat verleden; met herwonnen vrijheden en verloren illusies. Het is een zeer hoogwaardige en veelzijdige collectie Oost-Duitse kunst. Veelzijdig binnen- en soms ook buiten de marges van wat toen politiek was toegestaan.
De tentoonstelling bevat meer dan 60 werken van o.a. Bernhard Heisig, Volker Stelzmann, Hubertus Giebe, Helge Leiberg, Norbert Wagenbrett, Harald Metzkes, Werner Stötzer, Wolfgang Peuker, Max Uhlig, Cornelia Schleime, Annette Schröter, Trak Wendisch, Rolf Händler, Hans Ticha, Wieland Förster, Strawalde (Jürgen Böttcher), Peter Herrmann, Werner Liebmann, Ralf Kerbach, Reinhard Stangl, A.R. Penck, Werner Tübke, Wolfgang Mattheuer, Willi Sitte, Hartwig Ebersbach, Stefan Plenckers, Walter Libuda, Gerhard Altenbourg.
Wat je in No Hero ziet is geen propagandawerk voor de communistische staat, maar vooral werk dat deze kunstenaars voor zichzelf maakten. Een synthese van droom en werkelijkheid, vaak met een verstopte boodschap in symboliek en mythologie. Het was spitsroeden lopen, om naast het verplichte propagandawerk, hun artistieke eigenheid tot uitdrukking te brengen.
Geert Steinmeijer, verzamelaar en initiator van No Hero, kocht deze bijzondere werken niet via veilingen maar meestal bij de kunstenaars zelf. Het kwam uit kelders, zolders of stond met de afbeeldingen naar de muur in hun ateliers. Het is kunst dat ons op een aangename manier zal verbazen, waarin meerdere stromingen, maar vooral het neo-expressionisme, te herkennen zijn en vaak veel uitbundiger dan je zou verwachten.
Na ‘die Wende’ werd er met enige minachting over de (voormalige) DDR-kunst geschreven. Dat is veranderd, maar nog steeds is er ook op het gebied van de waardering van kunst sprake van een wij-zij houding. Deze expositie draagt bij aan een verdere erkenning van de kunst uit het oostelijk Duitsland.
Jubileumexpositie vijfjarig bestaan Museum No Hero (van 21 april 2023 tot 7 april 2024).
Op de foto: Ralph Kerbach: Nachtzug Germania
In 1990 werden de beide Duitslanden herenigd en werd de DDR ‘Ein Land das es nicht mehr gibt’. Oost-Duitse kunstenaars moesten zich opnieuw verstaan met hun verleden, of zij nu naar het Westen gingen of in het Oosten bleven. Hun werk van na 1990 getuigt vaak van hun omgang met dat verleden; met herwonnen vrijheden en verloren illusies. Het is een zeer hoogwaardige en veelzijdige collectie Oost-Duitse kunst. Veelzijdig binnen- en soms ook buiten de marges van wat toen politiek was toegestaan.
De tentoonstelling bevat meer dan 60 werken van o.a. Bernhard Heisig, Volker Stelzmann, Hubertus Giebe, Helge Leiberg, Norbert Wagenbrett, Harald Metzkes, Werner Stötzer, Wolfgang Peuker, Max Uhlig, Cornelia Schleime, Annette Schröter, Trak Wendisch, Rolf Händler, Hans Ticha, Wieland Förster, Strawalde (Jürgen Böttcher), Peter Herrmann, Werner Liebmann, Ralf Kerbach, Reinhard Stangl, A.R. Penck, Werner Tübke, Wolfgang Mattheuer, Willi Sitte, Hartwig Ebersbach, Stefan Plenckers, Walter Libuda, Gerhard Altenbourg.
Wat je in No Hero ziet is geen propagandawerk voor de communistische staat, maar vooral werk dat deze kunstenaars voor zichzelf maakten. Een synthese van droom en werkelijkheid, vaak met een verstopte boodschap in symboliek en mythologie. Het was spitsroeden lopen, om naast het verplichte propagandawerk, hun artistieke eigenheid tot uitdrukking te brengen.
Geert Steinmeijer, verzamelaar en initiator van No Hero, kocht deze bijzondere werken niet via veilingen maar meestal bij de kunstenaars zelf. Het kwam uit kelders, zolders of stond met de afbeeldingen naar de muur in hun ateliers. Het is kunst dat ons op een aangename manier zal verbazen, waarin meerdere stromingen, maar vooral het neo-expressionisme, te herkennen zijn en vaak veel uitbundiger dan je zou verwachten.
Na ‘die Wende’ werd er met enige minachting over de (voormalige) DDR-kunst geschreven. Dat is veranderd, maar nog steeds is er ook op het gebied van de waardering van kunst sprake van een wij-zij houding. Deze expositie draagt bij aan een verdere erkenning van de kunst uit het oostelijk Duitsland.
Jubileumexpositie vijfjarig bestaan Museum No Hero (van 21 april 2023 tot 7 april 2024).
Op de foto: Ralph Kerbach: Nachtzug Germania
