Weekoverzicht van ma. 25 april t/m zo. 1 mei 2022

In een paar minuten op de hoogte van wat er speelt in de wereld? Wij hebben de hoogtepunten op een rij gezet.

Grondpersoneel KLM gaat vaker staken, waarschuwen de bonden. Het conflict tussen de directie en de werkvloer leidt tot lamleggen van luchthaven Schiphol. De wilde staking waarmee een groepje van 150 vracht- en bagage-personeelsleden van KLM zaterdag heel Schiphol verlamde, krijgt deze zomer een vervolg in de vorm van georganiseerde, breder gedragen stakingen. Dat zeggen de vakbonden FNV en De Unie tegenover het FD. ‘De onvrede is groter dan ik ooit heb meegemaakt. De directie heeft echt niet in de gaten wat er speelt op de werkvloer’, zegt Reinier Castelein van de Unie. Vele duizenden vakantiegangers strandden op een afgegrendeld Schiphol na de plotselinge werkstop op zaterdag. (FD)

__________

Inwoners van Marioepol kunnen nog steeds niet weg. De ongeveer 100.000 overgebleven inwoners lukte het zondag weer niet vanwege aanhoudende Russische beschietingen zei vicepremier Irina Veresjtsjoek. De bevolking kampt nu al weken met een tekort aan drinkwater, eten en medicijnen. (FD)

__________

Zege voor de nieuwe Macron: groener, socialer en minder solistisch. De Franse president krijgt zijn tweede termijn van 5 jaar. Macron won met 58 tegen 42% van LePen. Een overwinning die veel kleiner is dan in 2017, toen hij LePen verpletterde met 66%. Maar het moet voldoende zijn om vragen over zijn legitimiteit te voorkomen. Hij kreeg veel kritiek op zijn verrichtingen op het gebied van het klimaat, maar belooft beterschap. De nieuwe premier die hij benoemt zal hij belasten met ‘groene planning’. En de regering krijgt maar liefst 2 klimaatministers, een die gaat over energie en een voor de ‘regionale planning’. Macron wil dat het aandeel van zonne-energie in de elektriciteitsmix in 2050 tien keer zo groot is en dat er 50 windparken op zee bijkomen. Het land heeft er nu welgeteld 1! Tegelijk zet het staatshoofd in op de bouw van nieuwe kerncentrales. In zijn investeringsplan ‘France 2030’ gaat het om onder andere de ontwikkeling van waterstof te vergroenen. Dat hij nu zo de nadruk legt op alles wat groen is, heeft te maken met het feit dat de ruim 11 miljoen linkse kiezers die hij nodig had voor zijn herverkiezing hem te rechts vinden. Vooral de aanhang van Melenchon, die vanaf nu zijn belangrijkste tegenstander is, verwijt Macron dat hij de rijken heeft bevoordeeld en de minima in de kou liet staan. Wat de regeermethode betreft belooft de solist Macron de Fransen meer te betrekken bij de besluitvorming. Hij voelt alleen niet voor een burgerreferendum waarbij de instemming van 500.000 burgers nodig is. In plaats daarvan wil hij meer zaken voorleggen aan een burgerconventie. Hierbij formuleren 150 door het lot aangewezen burgers een voorstel. (Trouw)

__________

De 2 Volt-voorzitters stappen op in de nasleep van de kwestie Gündogan. Leden mochten zondag op een speciaal partijcongres stoom afblazen over het conflict met het van grensoverschrijdend gedrag beschuldigde Kamerlid. De Leeuw en Muller stappen op omdat ze ervaren hebben dat het voorzitterschap van een politieke partij ‘niet iets is dat je erbij doet’. In zijn afsluitende speech probeert Dassen na maanden van intern conflict de aandacht weer te verschuiven naar ‘de Europese droom die Volt is’. Dat is noodzakelijker dan ooit nu er zo noodzakelijker dan ooit ‘nu er zoveel vreselijks gebeurt op ons continent’. (VK)

__________

Elon Musk koopt ‘dorpsplein’ Twitter en haalt het van de beurs. De rijkste persoon op aarde, eigenaar van een automerk, een ruimtevaart- en tunnelbouwbedrijf en een satellietnetwerk, heeft nu een eigen social medium. Met mogelijk grote implicaties voor de gebruikers, die met Musk (50) een overtuigd libertair aan de leiding krijgen. Musk vindt dat sociale media de vrijheid van meningsuiting van hun gebruikers de laatste jaren te veel hebben beperkt. De deal moet nog wel worden goedgekeurd door de Amerikaanse toezichthouders. Twitter werd opgericht in 2006, is de geboorteplaats van de hashtag en groeide uit tot invloedrijk platform. Niet omdat het zo groot is – het bedrijf heeft 217 miljoen volgers – maar omdat het netwerk populair is onder politici, media en lobbyisten. Wie de publieke opinie wil beïnvloeden, doet dat op Twitter, waar elk bericht publiek is. Dat kunstje beheerst Elton Musk, met ruim 83 miljoen volgers, als geen ander. Hij wil Twitter van de beurs halen zodat hij drastische wijzigingen kan doorvoeren zonder kritische beleggers. ‘Het is mij niet om de economische waarde te doen’ zei Musk. Hij wil eerst de democratie redden, en daarna naar Mars. (NRC)

__________

Maandag werd het overlijden van zanger/componist Hennie Vrienten bekend. Van Doe Maar-frontman met blonde gelkuif tot keurige componist met een hoornen bril. De liedjes van Doe Maar zijn vereeuwigd in het Nederlands collectief bewustzijn, maar Hennie Vrienten (73) was nog lang niet klaar. De laatste jaren spatte het plezier van zijn nieuwe composities af. Voor een hele generatie meisjes - vrouwen van vijftig nu – was Henny Vrienten een popidool van wereldformaat. Een status die hij zelf moedwillig om zeep hielp, want van hysterische aanbidding moest hij niet veel hebben. Doe Maar was de populairste Nederlandse popgroep ooit. Met Vrienten als frontman kwamen de grote hits als: ’32 jaar’, ‘Is dit alles’, ‘De bom’ en ‘1 nacht alleen’. Liedjes die we 40 jaar later nog vlekkeloos kunnen meezingen. Doe Maar stopte door de massahysterie. ‘Ik zag fans flauwvallen, verdrukt worden tegen dranghekken en ze werden steeds jonger, ik zag kinderen van 6 en 8 meezingen met ‘je loopt je lul achterna’. Dat was een pijnlijke situatie.’ Nadat hij stopte besloot hij, zoals hij zelf zei, ‘nettemenerenfilmmuziek’ te gaan schrijven voor onder andere de films Kruimeltje en De Prooi. Ook schreef hij voor het Sinterklaasjournaal soundtracks en voor Sesamstraat schreef hij tientallen liedjes waaronder Vriendjes voor altijd en Bang voor de kapper. Vrienten had een enorme verzameling boeken, vooral poëzie. Heel erg veel van iemand houden, zijn kinderen en oude gitaren maakten Vrienten gelukkig vertelde hij 2021 aan Matthijs van Nieuwkerk. In datzelfde programma kondigde hij een allerlaatste afscheidstournee aan van de band maar spoedig daarna werden de stijf uitverkochte concerten afgelast, want Vrienten bleek ziek. Hij laat een vrouw, vier zonen en een dochter achter. (Trouw)

__________

Europese beurzen maandag in het rood door corona-angst en hogere rentes. In Amsterdam eindigde de AEX-index met een verlies van 2,5% op 699,17 punten. Het was 15 maart voor het laatst dat de hoofdgraadmeter op het Damrak onder de 700 punten sloot. Op andere Europese beurzen waren de verliezen wat kleiner, maar er was wel sprake van algehele malaise. De Stoxx 600 daalde naar het laagste niveau in 6 weken. De Federal Reserve komt volgende week bijeen. Dan wordt waarschijnlijk besloten om de rente met 0,5% procentpunt te verhogen. (FD)

__________

Slovenen kiezen voor een nieuw pro-Europees geluid. Janez Jansa, de naar autocratie neigende premier van Slovenië, is verslagen door nieuwkomer Robert Golob van de Vrijheidsbeweging. De verslagen premier Jansa is een zelfverklaard fan van Donald Trump. Het was een goed weekend voor mensen die de Europese eenheid een warm hart toedragen. Niet alleen in Frankrijk, ook in Slovenië won een pro-Europees politicus bij landelijke verkiezingen ten koste van een euroscepticus. Het was de partij van Robert Golob, die verrassend zegevierde bij de parlementsverkiezingen die Golob zelf van tevoren het predicaat ‘referendum over de democratie’ had meegegeven. Zijn Vrijheidsbeweging liet met 33% van de stemmen de rechts-populistisch Sloveense Democratisch Partij (SDS,28%) van Jansa achter zich. Samen met de kleinere sociaaldemocratische partij heeft hij een meerderheid in het parlement. (Trouw)

__________

Inwoners van Beijing vrezen het schrikbeeld van de lockdown in Shanghai en hamsteren nu de hoofdstad kampt met een omikronuitbraak en 5 wijken in lockdown zijn gegaan. De getallen zou je minimaal kunnen noemen – sinds vrijdag zijn er 70 besmettingen gemeld – maar autoriteiten noemen de situatie ‘urgent en grimmig’. In Chaoyang, het district met de meeste besmettingen, worden sinds deze week 3,5 miljoen inwoners getest. Dat brengt onvermijdelijk het schrikbeeld van Shanghai naar boven, waar inwoners al 4 weken in lockdown zitten en moeilijk aan eten kunnen komen. Op maandag werden in Shanghai 19.455 besmettingen en 51 doden gemeld. (VK)

__________

De financiële positie van Nederlandse pensioenfondsen is in de eerste drie maanden van dit jaar voor het achtste kwartaal op rij verbeterd. De fondsen hoefden minder geld achter de hand te houden voor hun pensioenuitkeringen, met dank aan de gestegen rente. Die gestegen rentes op de financiële markten zorgden voor een daling van de totale verplichtingen met €151 mrd naar €1437 mrd. Het totale pensioenvermogen nam af met € 108 mrd tot € 1707 mrd. Verder blijkt uit de cijfers van de DNB dat de dekkingsgraad van de sector in zijn geheel uitkwam op ruim 108%. Dat is een stijging van 4,5 procentpunt ten opzichte van het vorige kwartaal en ligt ruim boven de dekkingsgraad van ruim 106% een jaar geleden. (FD)

__________

100 km/uur levert geen extra woningen op. De bouw van duizenden nieuwe woningen is onzeker door het mislukken van de 100 km-maatregel. De vergunning voor 33.000 huizen staat op de tocht omdat de zogeheten vergunningen afgegeven zijn op basis van het stikstofregistratiesysteem dat in maart is opgezet. Dankzij de verminderde uitstoot van stikstof zou weer gebouwd kunnen worden. Maar dat klopt niet. De 100 kilometer was de enige maatregel in het systeem, maar het kabinet heeft deze week besloten de snelheidsverhoging eruit te halen. In plaats daarvan moet de sanering van varkensboeren gaan zorgen voor nieuwe ruimte, zo blijkt uit de brief met stikstofplannen die minister Christianne van der Wal op 1 april naar de Tweede Kamer stuurde. Of stikstofruimte voor de woningbouw door inkrimping van de varkenssector beter zal uitpakken dan de 100 km-maatregel is onzeker. Vooralsnog is de animo onder de boeren om zich te laten uitkopende niet groot. De maximumsnelheid blijft 100 km per uur omdat de snelheidsverlaging nog wel voor minder uitstoot zorgt dan wanneer het maximum op 120/130 was blijven staan. Dit komt ten goede aan de natuur en dat is hard nodig zegt Van der Wal. (Trouw)

__________

Dalende trend Nederlandse coronacijfers zet door, rustiger in ziekenhuizen. De afgelopen week zijn 16.000 positieve testen gemeld, een maand geleden nog ruim 250.000 per week. Dat komt vooral doordat een GGD test niet meer wordt aangeraden bij klachten. Ook het aantal ziekenhuisopnamen daalt gestaag. Zowel op de intensive care als in de klinieken zijn de afgelopen week 20% minder coronapatiënten opgenomen dan de week daarvoor. In de ziekenhuizen liggen nu 982 coronapatienten , van wie 76 op de IC. In zo’n tweederde van de gevallen is COVID-19 de directe aanleiding. (VK)

__________

Tweedehandsauto’s worden steeds duurder: ‘Verkoopprijs nadert de nieuwprijs’. Tweedehandsauto’s zijn niet eerder zo duur geweest, laten prijzen van autoverkoopplatformen zien. Bij Autoscout24 kost de gemiddelde occasion nu 22.825 euro, een stijging van 16% ten opzichte van vorig jaar, toen de prijs ook al omhoogging. Bij Autotrack zijn de tweedehands auto’s in een jaar tijd 20% duurder geworden. Autoscout24 zag de vraag naar occasions vorig jaar met 40% toenemen, een recordaantal. Het eerste kwartaal van dit jaar steeg de vraag nog eens met 7%. ‘We zien dat auto’s sneller worden verkocht, en vaker voor de vraagprijs’, zegt woordvoerder Boran Brkic. Sterker nog: ‘We zien dat de verkoopprijs steeds dichter bij de nieuwprijs komt. De instroom van occasions blijft achter omdat de verkoop van nieuwe auto’s al jaren daalt. Daardoor missen we gewoon een paar honderdduizend auto’s per jaar’, zegt De Waal van koepelorganisatie BOVAG. (VK)

__________

Europa bereidt zich voor op energiecrisis na Russische zet. Rusland sluit Polen en Bulgarije af van aardgas. De Europese lidstaten delen hun aardgas met Polen en Bulgarije, nu Rusland geen brandstof meer levert aan deze 2 landen. ‘De komende dagen vindt topoverleg plaats tussen landen om een Europese energiecrisis te voorkomen’, zei Ursula van der Leyen van de EU. Ze noemde de boycot ‘onaanvaardbaar en een vorm van chantage’. Duitsland levert nu gas aan Polen en Griekenland wil Bulgarije helpen. Verder kunnen Europese lidstaten voorlopig putten uit gas dat eerder is opgeslagen in Europese bergingen. Europese landen zijn verplicht om elkaar te helpen, wat gevolgen kan hebben voor het gasveld in Groningen. (FD)

__________

Duitsland kan in een ‘paar dagen’ af van Russische olie. Dat maakte Economieminister Robert Habeck (Groenen) woensdag bekend. Zijn mededeling kwam onverwacht omdat Duitsland tot nu toe zei tot eind dit jaar nodig te hebben voor het afbouwen van de olie-import. Duitsland verzette zich aanvankelijk tegen sancties op de invoer van Russische olie maar een embargo is voor Duitsland hanteerbaar geworden zei Habeck na een ontmoeting met zijn Poolse collega Anna Moskwa afgelopen dinsdag. Hij zinspeelde op de aanvoer van olie uit schepen die in de Poolse haven Gdansk aanmeren. De olie zou vervolgens via een pijpleiding naar Duitsland kunnen. Duitsland heeft ook vastgesteld dat het bij een bedreiging of onderbreking van de energievoorziening hard kan ingrijpen. Bedrijven die kritieke energie-infrastructuur beheren kunnen onder curatele worden gesteld of onteigend worden als zij hun taken niet meer naar behoren kunnen vervullen. (FD)

__________

FNV: Meer loon, anders volgen er ‘grote acties’. De vakbond waarschuwt voor groeiende onvrede bij grote groepen werknemers. De lonen blijven achter. Werkgevers en politiek zullen snel met een geste moeten komen om de koopkracht van mensen met lage inkomens op peil te houden waarschuwt FNV-voorzitter Tuur Elzinga. De actie op Schiphol was wat hem betreft een teken aan de wand. De hoge werkdruk door personeelstekorten, de flexcontracten en het lage salaris lagen ten grondslag aan de staking. Dit geldt ook voor buschauffeurs, callcentermedewerkers, mensen in supermarkten en distributiecentra. De werkgevers moeten op loongebied bewegen maar ook een hoger minimumloon is noodzakelijk om iets aan de armoede te doen, vindt Elzinga. ‘Zo niet, dan gaan we in al die sectoren tegelijk staken.’ (Trouw)

__________

Brussel wil de deur openzetten voor arbeidsmigranten. De snel vergrijzende bevolking in de Europese Unie dwingt Brussel een andere toon aan te slaan over immigratie. Vanaf nu wordt het juist aangemoedigd. Europa gaat migranten verwelkomen. Het wil vooral de deuren openen voor de mensen die kunnen helpen de enorme arbeidstekorten in alle 27 lidstaten op te vangen. Daarom wordt het voor mensen die in Europa willen werken, gemakkelijker om een werkvisum aan te vragen en ook om dat te houden, ook al hebben ze even geen werk. Eurocommissaris Johansson wees erop dat het merendeel van de migranten al op legale wijze naar Europa komt. Elk jaar zijn dat er tussen de 2 en 3 miljoen. In totaal wonen nu bijna 24 miljoen mensen met een niet-Europees paspoort in Europa. Dat is 5,3% van de bevolking. Johansson: ‘Helaas gaat de meeste aandacht naar die 200.000 mensen per jaar die illegaal Europa betreden.’ Hoeveel immigranten daadwerkelijk naar welk land komen, beslist Brussel niet. Dat mogen de lidstaten zelf bepalen. (Trouw)

__________

Inkomen uit arbeid en consumptie zijn in Nederland relatief zwaar belast, vermogen juist licht. Onder CDA- en VVD-leiding zijn Nederlanders met geld de laatste 20 jaar fiscaal verwend, analyseert financieel verslaggever Yvonne Hofstad van de VK. Nu inflatie de koopkracht uitholt, moet midden- en lage inkomens worden ontzien en is de enige optie: de vermogensbelasting voor het eerst deze eeuw verhogen. Het begrotingsgat kan alleen gedicht worden door bedrijven en vermogende particulieren zwaarder te belasten. Maatregelen die op tafel liggen in de Voorjaarsnota-onderhandelingen zijn het afblazen van de vrijstellingsgrens in box3 van 50.650 euro naar 80.000 euro die voor volgend jaar gepland stond. Ook kan het kabinet de voorgenomen verlaging van de vennootschapsbelasting voor het midden- en kleinbedrijf terugdraaien. Andere opties zijn het verhogen van de overdrachtsbelasting voor vastgoedbelegger (nu 8%) en een tariefverhoging in box 2. Dat laatste treft directeur-grootaandeelhouders die doorgaans veel vermogen in hun bedrijf hebben zitten. Het kabinet zou hen willen dwingen zichzelf een hoger loon uit te keren, waardoor ze meer inkomstenbelasting gaan betalen. (VK)

__________

Na ‘twee lange jaren van collectief chagrijn’ zoals koning Willem-Alexander het op Koningsdag in Maastricht omschreef, had Nederland wel weer zin in een oranje feestje. In verschillende steden werd het zo druk dat de autoriteiten zich gedwongen zagen mensen op te roepen weg te blijven. In delen van Amsterdam, zoals in de Jordaan, kon er geen feestganger meer bij. Rond het middaguur deed de politie een oproep om niet meer per boot naar Amsterdam te komen. Willem Alexander werd woensdag 55 jaar. Twee jaar geleden ging het niet door, maar nu kwam het er alsnog van: de koninklijke familie vierde Koningsdag in Maastricht. Zo’n 40.000 mensen waren erbij. Willem Alexander had naar eigen zeggen ‘een onvergetelijke dag’ in Maastricht. Met denderend gejuich werd de koninklijke familie woensdagmorgen door tienduizenden Limburgers ontvangen. Het ‘lang zal hij leven’ werd met volle overtuiging ingezet. Op de vraag wat hij van zijn dalende populariteit vond zei hij: ‘Ik heb altijd gezegd dat peilingen me niet zo veel doen, maar wat ik wel heel goed vind is opbouwende kritiek. Met andere woorden: als je dat niet hebt, kun je eindigen zoals Poetin en dat wil niemand.’ De mindere populariteit mocht de pret niet drukken en van het gedaalde vertrouwen was in het enthousiast Maastricht niets te merken. Er werd gezongen, gedanst en geproefd. Máxima gooide de voetjes van de vloer op de beats van dj-duo Lucas en Steve waarna de rest van het gezin zich gauw aansloot voor een dansje. Op de overvolle route werd onder ander ook nog genoten van een mini-concert van André Rieu.

__________

Kabinet: belast voorlopig de actuele spaarrente. Vermogenden betalen de komende jaren belasting over de actuele rente op hun spaargeld. Beleggingen, zoals aandelen of vastgoed, worden nog wel belast op basis van een fictief rendement, gebaseerd op een langjarig gemiddelde. Staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscaliteit wil met Prinsjesdag een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer sturen. Het gevolg is dat de Staat miljarden moet terugbetalen over de afgelopen jaren. (FD)

__________

Schoon zonder gas: De goedkoopste stroom ooit! Zo goedkoop dat afnemers geld toekrijgen. En dat dan tegen de hoogste vergoeding ooit. Zo zag de elektriciteitsmarkt er de afgelopen week meermaals uit. De zon scheen scherp en de wind woei, dus stroom had een negatieve prijs. Het had eigenlijk de opening van de krant moet zijn. Ja, we zitten in een energiecrisis. Gas is absurd duur en olie kost ruim $100 per vat. Poetin knijpt het gas af voor Polen en Bulgarije in een poging verdeeldheid te zaaien in de EU. De Duitsers durven niet eens na te denken over energiesancties want dan gaat hun economie kapot. En in Nederland denkt de energie-intensieve industrie er net zo over. Een achterhoedegevecht. De negatieve stroomprijs zegt natuurlijk niet dat we kosteloos een totale energieboycot van Rusland kunnen afkondigen; daarvoor zijn we te laat met de transitie begonnen en daarvoor zijn de complicaties van energieopslag en-transport nog te groot, Maar het wijst wel de juiste richting: de transitie kan veel sneller richting 100% duurzaam. Het idee dat we het kunnen rekken via relatief schoon gas moet overboord. (FD)

__________

De vliegschaamte neemt af in de klimaatcrisis. De gemiddelde Nederlander voelt zich niet schuldig om een reisje of een lapje vlees. Actie voor het klimaat wordt van de overheid en bedrijven verwacht. Terwijl het ene na het andere alarmerende klimaatrapport verschijnt lijken Nederlanders zich niet drukker te maken om klimaatverandering. Het gevoel van urgentie neemt eerder af dan toe!
De steeds urgentere boodschap vertaalt zich niet in hoe Nederlanders ermee bezig zijn, lijkt het. Vijf jaar geleden maakte nog 80% van de Nederlanders zich zorgen om klimaatverandering, meer dan nu: 29% maakt zich nu veel zorgen en 43% maakt zich enige zorgen, in totaal dus 72%. ‘Wel vinden Nederlanders het een van de belangrijkste opgaven van deze tijd. Het wordt vaak als eerste genoemd of vlak na andere grote problemen zoals de woningmarkt’, licht onderzoeker Asher van der Schelde toe. (Trouw)

__________

De AIVD waarschuwt in het jaarverslag voor rechts-extremisme en andere gevaren voor de nationale veiligheid. Ondertussen loopt de dienst zelf tegen grenzen aan. De oorlog in Oekraïne onderstreept de noodzaak van het werk van de AIVD en MIVD.
Rechts-extremisten in Nederland zijn met succes aanhang aan het werven. Met name bij de groep anti-overheidsactivisten die de aflopen jaren in verzet kwamen tegen de coronamaatregelen vinden ze gehoor. De extremisten lijken zich bewust van beeldvorming. Waar je vroeger skinheads zag met legerkistjes en tattoos draagt de groep nu jasje-dasje constateert de AIVD. ‘Ze lijken van het verleden te hebben geleerd dat publiekelijk agressief optreden potentiële aanhang vaker afstoot dan aantrekt.’ Het maakt het gevaar niet kleiner. Haat tegen migranten, Joden, homo’s en transgenders wordt vooral online gedeeld. Dat de boodschap vanuit het rechts-extremisme zijn weerklank vindt bij een groep anti-overheidsactivisten kent bovendien het risico van ‘sluipende ondermijning’ van de democratische rechtsorde. De groepen vinden elkaar onder meer in gedeelde complottheorieën. Linkse activisten worden momenteel door de AIVD niet gezien als bedreigend voor de democratische rechtsorde. (Trouw)

__________

Biden vraagt het Congres 31 miljard euro extra om Oekraïne de komende weken en mogelijk maanden door te helpen. Biden wil 33 miljard dollar (31 miljard euro) voor Oekraïne waarvan meer dan de helft voor militaire hulp is bestemd. Daarbovenop vraagt hij het congres een tweede steunpakket van 21 miljard euro om COVID 19 te blijven bestrijden. De 31 miljard voor Oekraïne is een aanzienlijke verhoging vergeleken bij de 13 miljard die het Congres half maart al beschikbaar had gesteld. Het zal hiermee niet afgelopen zijn, zegt Biden, maar de oorlog is het waard. Dit is een oorlog tegen Russische agressie, die een halt moet worden toegeroepen. Hoelang de oorlog duurt weet hij niet maar hij belooft dat de VS doorgaan met hulp zolang de wreedheden in Oekraïne doorgaan. Hij heeft geen boodschap aan Poetin die klaagt dat inmiddels de hele westerse wereld in Oekraïne met Rusland in oorlog is. ‘Laat ik duidelijk zijn: Rusland is hier de agressor. Wij vallen Rusland niet aan, wij helpen Oekraïne alleen zich te verdedigen.’ (VK)

__________

Moskou ziet inkomsten uit fossiele energie verdubbelen sinds de uitbraak van de oorlog. Hoewel Rusland sinds de aanval op Oekraïne minder gas en olie verkoopt aan Europese landen zijn de inkomsten uit fossiele bronnen door Moskou bijna verdubbeld, tot 44 miljard euro in de afgelopen 2 maanden. Moskou dankt die extra inkomsten aan hogere prijzen, die deels een gevolg zijn van de oorlog. Vorig jaar werd maandelijks voor gemiddeld 12 miljard euro aan fossiele energiebronnen aan Europa verkocht. Nederland was een van de grootste afnemers van Russische energie, wereldwijd op plaats nummer 4. Sinds de oorlog is voor 5,6 miljard euro aan Russische energieproductie gekocht. Daarvan kwam voor 2,8 miljard euro via de haven van Rotterdam naar Nederland. Duitsland was de grootste koper: 9,1 miljard aan fossiele energiebronnen. Italië is met 6,9 miljard nummer twee. (VK)

__________

Zorgminister ziet af van de corona-pas en bereidt permanente wetgeving voor. Kuipers haalt de coronapas uit de Tijdelijke wet maatregelen COVID-19. Coalitiepartner CU weigert anders de verlenging van de wet te steunen. De CU vreest een tweedeling in de samenleving. De betrokken paragraaf van de wet komt nu in zijn geheel te vervallen. Ook al draaide het kabinet vorige maand bijna alle coronamaatregelen terug, minister Kuipers wil de mogelijkheid behouden om snel te kunnen ingrijpen als het weer mis dreigt te gaan. Daar heeft het hoogste adviesorgaan van de regering begrip voor. In het donderdag vrijgegeven advies schrijft de Raad van Advies dat het laten vervallen van de tijdelijke coronatest ‘op dit moment niet verantwoord is omdat de kans dat de wetgever dan vanwege het ontbreken van die wettelijke grondslag opnieuw te laat ingrijpt aanzienlijk is’. Tegelijkertijd moet het kabinet met een betere motivatie komen, waaruit blijkt dat de TVM inderdaad tijdelijk van aard is. De minister belooft voor half mei te komen met een hoofdlijnenbrief. (FD)

__________

Liz Truss, Britse minister van Buitenlandse Zaken: ‘De G7 is nu belangrijker dan de VN’. Ze is met betrekking tot Rusland van de harde lijn, maar ze ziet geen rol voor internationale organisaties, zoals de VN, want die vertrouwt ze niet meer. Ze is niet van de omfloerste woorden en de behoedzame aanpak. Ze wil tanks en vliegtuigen sturen naar Oekraïne. Ze wil Rusland uit heel Oekraïne verdrijven – ook van de in 2014 geannexeerde Krim! Ze noemt de Russische president Poetin ‘een wanhopige, gewetenloze actor zonder respect voor internationale normen’. Was de Sovjet-Unie nog enigszins rationeel, het Rusland van Poetin is dat niet. Als Poetin in zijn missie slaagt ‘kunnen we ons nooit meer veilig voelen’, stelt ze. ‘Poetin streeft een groter Rusland na. Toen ik in Moskou was heeft hij zeker verwezen naar de Baltische Staten en Moldavië. Poetin is heel duidelijk: dit is zijn bedoeling.
Goedkoop gas uit Rusland en goedkope goederen uit China is economisch gewin op korte termijn, maar op lange termijn werden we strategisch afhankelijk, dat is niet duurzaam. De vrije markt werkt alleen als iedereen zich aan de regels houdt maar China subsidieert eigen bedrijven, Rusland draaide deze week de gaskraan voor Polen en Bulgarije dicht. Is economisch gewin gebouwd op zand of op veiligheid? We moeten economische veiligheid veel serieuzer nemen! Ik pleit niet voor ontkoppeling. Ik pleit voor strategische onafhankelijkheid. Ik zeg dat we onze economische macht veel zorgvuldiger moeten aanwenden.’ (NRC)

__________

Het Openbaar Ministerie heeft vrijdag beslag gelegd op de bankrekeningen van Sywert van Lienden en zijn compagnons. In totaal is zo’n 11,5 miljoen euro bevroren. De beslaglegging is een eerste poging om te voorkomen dat de ex-bestuurders van Hulptroepen Alliantie het geld wegsluizen. De rechtbank besloot donderdag al om Van Lienden en zijn partner Bernd Damme voorlopig uit het bestuur te zetten van de stichting. Camille van Gestel, de derde compagnon, was eerder zelf al opgestapt uit het bestuur van de stichting. Hij wordt eveneens verdacht van verduistering en oplichting. (VK)

__________

De sterfte van Russische militairen doet denken aan WO II. Rusland leidt ‘kolossale verliezen’ in het offensief tegen Oekraïne, maar de oorlog kan nog maanden duren. De Russische troepen rukken op maar het gaat heel langzaam, niet meer dan een paar kilometer per dag. Bij de zware gevechten gooit Rusland zijn laatste reserves in de strijd. Volgens Kiev zijn er sinds het begin van de oorlog 23.000 Russische militaire gesneuveld. Het Britse ministerie van Defensie sprak deze week van 15.000 omgekomen Russen. De vuistregel wil dat het aantal gewonden meestal twee a drie keer zo hoog ligt. Dat betekent dat de verliezen aan Russische zijde, (als men de conservatieve Britse schatting neemt) tenminste 45.000 man bedragen, bijna een kwart van de maximale omvang van de invasiemacht bij het begin van de invasie op 24 februari (190.000). Kolossale verliezen, die doen denken aan die van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl Rusland zich lijkt voor te bereiden op een ‘long war’ droomt men in Kiev stiekem van een overwinning. Oekraïne is bezig met het formeren van nieuwe, verse eenheden die zullen worden uitgerust met de zware wapens die de NAVO inmiddels in het vooruitzicht heeft gesteld: zware artillerie, luchtafweer en gepantserd materieel. Men houdt rekening met een Oekraïens tegenoffensief voor het midden van de zomer aldus de onafhankelijke Russische militair expert en publicist Joeri Fjodorov. (NRC)