Opinie
De politieke versnippering voorbij
In aanloop naar nieuwe verkiezingen vallen zittende leden van de Tweede kamer als rijpe appelen uit de boom. Straks misschien twee grote nieuwe partijen op het speelveld. Qua tijdstip en jaargetijde heel begrijpelijk, maar wat zijn daarvan de gevolgen?
Partijleiders genoeg: De VVD heeft Dilan Yeṣilgöz, de PvdA en Groen Links gaan samen op met Timmermans als lijsttrekker, D66 heeft Rob Jetten en BBB heeft Caroline. Pieter Omtzigt gaat voor zijn ‘eigen partij’? Alleen dát is al een aardverschuiving. In het aantal haalbare partijzetels in de Tweede kamer ontstaat dan een nieuwe balans.
Mijn persoonlijke prognose gebaseerd op nattevingerwerk: VVD 20, Omtzigt 25, BBB 25,D66 6, PvdA/GL 25, SP6, PVV 12. Het politieke landschap is gemaakt. Deze partijen maken het spel en de rest, inclusief de PVV, staat aan de zijlijn. Waarom D66 er nog bij staat? Omdat zij mogelijk een sleutelrol gaat spelen. Of is die rol weggelegd voor het CDA? Links heeft geen meerderheid, Rechts heeft geen meerderheid en ‘ergens in het midden’ moet steun gezocht worden. Van belang is dan een programma met bewegingsruimte om tot samenwerking te komen zonder beschuldigd te worden van kiezersbedrog. Veiligheid, milieu en energie, vertrouwen en immigratie zijn de aansprekende thema’s.
Nóg belangrijker: een partijleider met tact en gogme. Hebben we die? Nou niet echt. Yeṣilgöz heeft geen ervaring in een dergelijk speelveld, maar is wel gewiekst. Misschien heeft ze aan Sophie Hermans een ervaren secondant. Timmermans is rechtlijnig, star in de onderhandeling en loopt over van ervaring. Hij is wel van de oude garde. Omtzigt straalt uit dat hij een hoogst serieuze dossiervreter is, maar ben je dan ook een goede onderhandelaar en kun je verbinden? Caroline is voor velen nog de dark horse. Politiek minder ervaren en mogelijk met een voor iedereen acceptabele prime minister in de pocket. Rob Jetten heeft wel de ervaring en tact, maar is in zetels de underdog. En wil D66 wel regeren na een groot verlies?
Rutte is weg. Dat opent voor BBB de weg naar de VVD. De SP en PVV zitten te strak op één of enkele thema’s om wisselgeld te hebben voor deelname. Het wordt dus een moeilijk proces…
… tenzij 1 of 2 partijen 30 of meer zetels bemachtigen, want dan schuift de balans. BBB en “Omtzigt” zouden dat zo maar kunnen veroorzaken. Kiezers winnen van SP, PVV en de kleintjes wordt een speerpunt. Voor alle partijen valt daar winst te behalen.
Politiek journalisten, praatprogramma’s, columnisten en cabaretiers draaien straks overuren. De kiezer hoorndol, de boeren op de trekker en de milieuactivisten op de snelweg. Ons politieke klimaat gaat zorgen voor een hete herfst. Je zou toch zo maar verlangen naar een snel einde aan het zomerreces!
Partijleiders genoeg: De VVD heeft Dilan Yeṣilgöz, de PvdA en Groen Links gaan samen op met Timmermans als lijsttrekker, D66 heeft Rob Jetten en BBB heeft Caroline. Pieter Omtzigt gaat voor zijn ‘eigen partij’? Alleen dát is al een aardverschuiving. In het aantal haalbare partijzetels in de Tweede kamer ontstaat dan een nieuwe balans.
Mijn persoonlijke prognose gebaseerd op nattevingerwerk: VVD 20, Omtzigt 25, BBB 25,D66 6, PvdA/GL 25, SP6, PVV 12. Het politieke landschap is gemaakt. Deze partijen maken het spel en de rest, inclusief de PVV, staat aan de zijlijn. Waarom D66 er nog bij staat? Omdat zij mogelijk een sleutelrol gaat spelen. Of is die rol weggelegd voor het CDA? Links heeft geen meerderheid, Rechts heeft geen meerderheid en ‘ergens in het midden’ moet steun gezocht worden. Van belang is dan een programma met bewegingsruimte om tot samenwerking te komen zonder beschuldigd te worden van kiezersbedrog. Veiligheid, milieu en energie, vertrouwen en immigratie zijn de aansprekende thema’s.
Nóg belangrijker: een partijleider met tact en gogme. Hebben we die? Nou niet echt. Yeṣilgöz heeft geen ervaring in een dergelijk speelveld, maar is wel gewiekst. Misschien heeft ze aan Sophie Hermans een ervaren secondant. Timmermans is rechtlijnig, star in de onderhandeling en loopt over van ervaring. Hij is wel van de oude garde. Omtzigt straalt uit dat hij een hoogst serieuze dossiervreter is, maar ben je dan ook een goede onderhandelaar en kun je verbinden? Caroline is voor velen nog de dark horse. Politiek minder ervaren en mogelijk met een voor iedereen acceptabele prime minister in de pocket. Rob Jetten heeft wel de ervaring en tact, maar is in zetels de underdog. En wil D66 wel regeren na een groot verlies?
Rutte is weg. Dat opent voor BBB de weg naar de VVD. De SP en PVV zitten te strak op één of enkele thema’s om wisselgeld te hebben voor deelname. Het wordt dus een moeilijk proces…
… tenzij 1 of 2 partijen 30 of meer zetels bemachtigen, want dan schuift de balans. BBB en “Omtzigt” zouden dat zo maar kunnen veroorzaken. Kiezers winnen van SP, PVV en de kleintjes wordt een speerpunt. Voor alle partijen valt daar winst te behalen.
Politiek journalisten, praatprogramma’s, columnisten en cabaretiers draaien straks overuren. De kiezer hoorndol, de boeren op de trekker en de milieuactivisten op de snelweg. Ons politieke klimaat gaat zorgen voor een hete herfst. Je zou toch zo maar verlangen naar een snel einde aan het zomerreces!
