Historie

Klootschieten: erfgoed dat de gemeenschappen van Twente verbindt 

13 februari 2024, 15:30
Al meer dan twee eeuwen lang wordt op de Haarlerheide, nabij Reutum, de kunst van het klootschieten beoefend. Tegenwoordig gebeurt dit in georganiseerd verband, waarbij de klootschieters zich in sportieve outfit wagen aan menig wedstrijd. Maar twee eeuwen geleden, en eigenlijk vele jaren en eeuwen daarvoor, zag de kledij er heel anders uit. Gehuld in een dikke zwarte lakenvelder broek met daaronder een witte lange onderbroek, een stevige borstrok met hemd of besroen, geitenwollen sokken, en natuurlijk met een pet op en klompen aan. Destijds vonden de wedstrijden voornamelijk plaats in de wintermaanden, wanneer de werkzaamheden op de boerderij minder intensief waren. Januari, februari en maart waren dan de maanden waarin de bevroren heidevelden, waaronder de 3 banen op de Haarlerheide en Là¤dderken, het toneel waren.

Het kon zomaar gebeuren dat een buurtschap een ander uitdaagde voor een klootschieterstreffen. In tegenstelling tot tegenwoordig, waar alles volgens vooraf bepaalde competities en programma's verloopt, was dat vroeger wel anders. Er was geen krant of telefoon zoals we die nu kennen. In de vorige eeuwen nam de veuropscheeter van elk buurtschap of Marke het initiatief. In elk buurtschap in Twente was bekend wie de sterkste en beste klootschieter was. Deze veuropscheeters vonden elkaar op de boerderij.
De voorbereiding voor een klootschiettreffen had iets sociaals: de saamhorigheid van het buurtschap, het gevoel van onoverwinnelijkheid, de tactiek, de keuze van de locatie, en natuurlijk het bepalen van het aantal deelnemers voor de stok. Deze stok van ongeveer 2 meter werd op de grond gelegd als teken dat dit de plek was waar de schutter zijn schot zou lossen. Natuurlijk werd er nauwlettend op toegezien dat men er niet overheen ging.

In 1988 heeft de Oud Twentse Courant-verslaggever, Dick Schlutter, alle oude Twentse Couranten doorgespit. Hij vond artikelen over klootschieten in Twente die teruggaan tot 1862. Uitdagingen werden aangekondigd met de locatie, het aantal deelnemers per Marke of buurtschap, en natuurlijk de inzet van geld. Vanaf 1883 viel op dat er veel meer wedstrijdverslagen in de Twentsche Courant verschenen. Dit kan worden toegeschreven aan het feit dat er in de buurtschappen meer kranten werden gelezen.

In de huidige tijd van georganiseerde competities en vooraf bepaalde programma's lijkt de oorspronkelijke eenvoud en spontaniteit van de klootschieterstreffens vervlogen. Toch blijft de rijke geschiedenis van dit eeuwenoude gebruik op de Haarlerheide levendig, met herinneringen aan uitdagingen tussen buurtschappen, de karakteristieke klederdracht, en de winterse wedstrijden op de bevroren heidevelden. Het klootschieten, dat zijn oorsprong vond in sociale samenkomsten en pure competitieve spirit, blijft een erfgoed dat de gemeenschappen van Twente verbindt en de nostalgie koestert van een tijd waarin een eenvoudige houten stok en de open heidevelden het toneel waren voor spannende sportieve uitdagingen.

Bron: https://reutumdeverhalen.nl