De oorlog in Oekraïne van ma 19 mei 2025 t/m zo 25 mei 2025

Maandag:
+ Banden Boeing-vliegtuigen onderweg naar Rusland in beslag genomen door Poolse douane. De export is in strijd met de Europese sancties.
+ Rusland trekt verkiezingswinst NAVO-gezinde Roemeen in twijfel: ‘De winst is ‘op z’n minst merkwaardig’, zei de woordvoerder van het Kremlin daags na de 2e verkiezingsronde. Europese leiders reageren juist opgetogen.
+ Rusland heeft Amnesty International verboden. De organisatie is op een lijst geplaatst van ‘ongewenste organisaties’, die hun werkzaamheden in het land moeten staken.
+ Vance: Poetin weet niet precies hoe hij het Oekraïne conflict moet beëindigen. Als de Russen zich niet bereid tonen om hun verantwoordelijkheid te nemen dreigen de VS zich terug te trekken uit onderhandelingen.
+ Het gesprek tussen Trump en Poetin is voorbij bevestigt het Witte Huis. Volgens Poetin zou een staakt-het-vuren met Oekraïne mogelijk zijn. Poetin meldt dat hij het gesprek met  Trump heeft ervaren als ‘openhartig, betekenisvol en zeer nuttig’. Hij benadrukt erbij dat de ‘grondoorzaken’ van het conflict in Oekraïne aangepakt moeten worden.
+ Amnesty zegt haar inspanningen te verdubbelen om Russische schendingen van mensenrechten aan de kaak te stellen. 
+ Trump na cruciaal gesprek met Poetin: ‘Rusland en Oekraïne gaan onmiddellijk onderhandelen over bestand’, zegt hij na een 2 uur durend telefoongesprek met Poetin.
+ Zelensky na gesprek tussen Poetin en Trump: ‘We overwegen ontmoeting  op hoog niveau tussen Oekraïne en bondgenoten met Rusland en de VS. Dat zou de volgende stap kunnen zijn in het bereiken van vrede.’

Dinsdag:
+ Japan hoopt op doorbraak na gesprek tussen Poetin en Trump. ‘De regering hoopt dat diplomatieke inspanningen van de landen waaronder dit telefoongesprek zullen leiden tot een doorbraak in de situatie’, zei woordvoerder Hayashi.
+ Trump zou het geweldig vinden als vredesonderhandelingen in het Vaticaan kunnen plaatsvinden, zei hij in het Witte Huis.
+ Rusland trapt op de rem na opmerking Trump: ‘Geen deadline mogelijk voor akkoord over staakt-het-vuren, aldus Peskov na de uitspraak van Trump die zei dat Rusland en Oekraïne onmiddellijk onderhandelingen zouden starten.
+ Het is cruciaal dat de VS Europese bondgenoten betrekken bij de besprekingen over het beëindigen van de oorlog zegt Rutte. Het is goed en positief dat Trump na zijn telefoongesprek met Poetin ook meteen de Europese leiders belde.
+ Zelensky trekt conclusie na gesprek Trump-Poetin: ‘Duidelijk is dat Rusland tijd probeert te winnen’. Het telefoongesprek tussen Poetin en Trump heeft maandag geen tastbaar resultaat opgeleverd. Hij hekelde de ‘onrealistische voorwaarden’ van Moskou om de gevechten te stoppen.
+ EU-akkoord met het 17e sanctiepakket tegen Rusland. Er is daarnaast brede steun in de EU om een 18esanctiepakket voor te bereiden voor het geval Moskou vredesbesprekingen blijft weigeren.
+ NAVO vestigt het nieuwe luchtmacht hoofdkwartier in het noorden van Noorwegen. Het commandocentrum voor luchtoperaties komt in het Noorse Bodø. De havenstad is sinds jaar en dag een belangrijk steunpunt van de Noorse luchtmacht.
+ Zelensky betuigde zijn dank aan Von der Leyen. Hij dankt ‘de hele EU en iedereen die pleit voor strengere sancties en sterke beslissingen maakt.’ Een stap in de juiste richting vervolgt Zelensky. ‘Hoe meer druk wordt uitgeoefend op Rusland, hoe meer reden het zal hebben om werkelijk vrede te sluiten.’

Woensdag:
+ Oekraïne evacueert grote delen van Soemy om verwachte aanval van Rusland. Tot nu toe zijn 52.000 mensen, ongeveer 60% van de in totaal 86.000 burgers, geëvacueerd.
+ Rubio verwacht spoedig voorstel van Rusland voor een wapenstilstand: ‘Hopelijk deze week’. Hij zei dat hij die tijdlijn baseert op het telefoongesprek van Trump. Ook Rubio’s eigen gesprek met Lavrov zou in die richting wijzen.
+ Trump vergist zich volgens defensieminister Pistorius in Poetin.  ‘Onderhandelingspositie verkeerd ingeschat. Ondanks de Amerikaanse druk is er weinig vooruitgang in de pogingen om tot vredesgesprekken op hoog niveau te komen.
+ Poetin heeft een bezoek gebracht aan de regio Koersk, die tot eind april deels bezet werd door Oekraïne.
+ Polen meldt dat een schip uit de zogeheten Russische schaduwvloot verdachte manoeuvres heeft uitgevoerd bij een stroomkabel in de Baltische Zee.
+ Inlichtingendiensten uit 12 westerse landen waaronder Nederland waarschuwen voor Russische hackpogingen om de hulp aan Oekraïne te verstoren. Achter de aanvallen zit een cybereenheid van de Russische militaire inlichtingendienst.
+ Bijna 50.000 Oekraïners zijn aan de grenzen van Oekraïne gearresteerd bij pogingen het land te ontvluchten vooral naar Roemenië en Hongarije. Sinds 2022 mogen de mannen in de leeftijd van 18 tot 60 jaar het land niet uit omdat ze oproepbaar zijn voor militaire dienst.

Donderdag:
+ Het luchtverkeer rond Moskou is verstoord door een hevige Oekraiense droneaanval. Rusland zegt dat landelijk 105 drones zijn neergehaald sinds middernacht. Daarvan vlogen er 35 richting Moskou.
+ Rusland heeft Andrej Mordvitsjov benoemd tot het nieuwe hoofd van de landstrijdkrachten. Het defensieministerie noemde hem een ‘ervaren officier die zijn talent als bevelhebber heeft laten zien tijdens speciale militaire operaties’.
Oekraïne ziet hem als een oorlogscrimineel die verantwoordelijk is voor gruweldaden tegen burgers en militairen.
+ Amerikaanse Senaat dringt aan op strengere sancties tegen Rusland: ‘Kosten van oorlog voor Poetin verhogen. Ondanks de steun van meer dan 80% van de senatoren is het nog niet zeker of er wel stemming komt om de sancties in te voeren. Volgens de senatoren is Poetin niet bereid om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.
+ Kremlin: nog geen afspraken gemaakt over mogelijke onderhandelingen in Vaticaan. Peskov ontkent toekomstige gesprekken.
+ Mertz beschuldigt Rusland ervan de veiligheid in Europa te bedreigen. De versterking van de oostflank van de NAVO met Duitse troepen in Litouwen moet de alliantie beschermen tegen elke agressie zei hij tijdens zijn bezoek aan Litouwen om de nieuwe Duitse gepantserde brigade in te huldigen.
+ Poetin heeft de instelling van een bufferzone ‘langs de grens’ aangekondigd. Hij zei niet waar de zone precies zou komen.
+ Schoof belde met Trump over de NAVO-top,  Oekraïne en handel. Schoof zei dat hij heeft benadrukt dat het een grote eer is voor Nederland om hem en alle bondgenoten te mogen verwelkomen.
+ Na zijn telefoongesprek met Poetin heeft Trump laten weten dat Rusland niet klaar is om de oorlog te beëindigen. Poetin zou het idee hebben dat hij de oorlog aan het winnen is. Trump lijkt zo te erkennen wat de Zelensky al veel langer claimt, namelijk dat Poetin geen vrede wil en alles doet om het vredesproces te vertragen.

Vrijdag:
+ Rusland heeft geprobeerd grensbewakingscamera’s te hacken om de stroom van westerse hulp aan Oekraïne te verstoren zeggen de Britse inlichtingendiensten e hun bondgenoten.
+ Finland houdt de militaire activiteiten van Rusland nabij de zuidoostelijke grens nauwlettend in de gaten nadat melding is gemaakt van nieuw Russisch materieel
+ Rusland sluit luchthavens in Moskou na nacht van Oekraiense droneaanvallen. De Russische luchtverdediging zou 6 drones hebben neergeschoten die richting Moskou vlogen.
+ Oekraïne wijst Russisch plan voor een bufferzone af. : ‘Poetin is de enige reden aanhoudend bloedvergieten’.
+ Lavrov ziet weinig in vredesgesprek Vaticaan. Paus Leo XIV had dat aangeboden. Trump vond het een goed idee en ook Oekraïne leek ervoor open te staan.
+ Trump heeft bekendgemaakt dat Oekraïne en Rusland net een grote gevangenenruil hebben voltooid. Oekraïne zegt dat de uitwisseling bezig is maar nog niet voltooid.
Inmiddels heeft elke kant 390 mensen vrijgelaten.

Zaterdag:
+ Kiev is geraakt door een enorme drone- en raketaanval, explosies in de hoofdstad Oekraïne. De stad wordt aangevallen door de vijand, schreef burgemeester Klitsjko.
+ Oekraïne en Rusland hebben opnieuw gevangenen uitgewisseld. Van elke zijde zijn 307 gevangenen overgedragen.
+ Oekraiense luchtmacht heeft nu een zwaardere taak om Russische raketten neer te halen omdat die raketten zijn verbeterd met radarstoringen en ontwijkende manoeuvres.
+ Oekraïne meldt dat Rusland een van de grootste gecombineerde aanvallen met drones en raketten op Kiev heeft uitgevoerd sinds het begin van de oorlog. Zelensky haalt uit naar Rusland: Zij zijn de oorzaak dat de oorlog voortduurt. Rusland heeft 250 langeafstandsdrones en 14 ballistische raketten ingezet bij de aanvallen. De hoofdstad was het voornaamste doelwit. 245 drones en 6 raketten zijn neergehaald.
+ Nederland stuurt maandag zijn laatste F-16 gevechtsvliegtuig naar Oekraïne zei Brekelmans Daarmee zijn alle 24 toegezegde Nederlandse F-16’s naar Oekraïne. De vliegtuigen worden onder meer ingezet tegen de Russische aanvallen met drones en raketten.
+ De NAVO zoekt voor Zelensky een plek bij de top in Den Haag zei Breukelmans. Maar Zelensky schuift waarschijnlijk niet aan bij de ontmoeting van de 32 leiders van de NAVO-lidstaten.
+ Rusland en Oekraïne hebben een grote gevangenenruil afgerond. Het Russische Defensieministerie meldt dat de landen zondag elk 303 krijgsgevangenen aan elkaar hebben overgedragen. Daarmee komt een einde aan de afgesproken ruil van ‘duizend personen voor duizend’ personen, meldt het ministerie.