Nieuwsoverzicht van ma 21 julii 2025 t/m zo 27 juli 2025

Maandag: Meeste asielaanvragen nu in Spanje, niet Duitsland.
Het aantal asielaanvragen in Duitsland daalde in het eerste halfjaar met ruim 40% vergeleken met een jaar eerder; Het heeft niet langer de meeste asielaanvragen in de EU. Die positie is nu voor Spanje, waar de aanvragen met 14% daalden, aldus een rapport van de EU.
In de gehele EU daalde dit jaar het aantal asielaanvragen met 23%. Dat komt vooral door een afnemende stroom uit Syrie sinds de val van het Assad-regime in december 2024. Syriers deden jaren de meeste aanvragen in Europa, maar staan nu op de derde plaats. Vooral in Duitsland dalen de Syrische asielaanvragen. Volgens Eurostat kwam vorig jaar ruim de helft van alle asielzoekers uit Syrie daar naartoe. In het eerste halfjaar kwamen de meeste aanvragers in Duitsland uit Afghanistan (22%), Syrie (20%) en Turkije (11%).
In Spanje is het aantal aanvragen met 14% afgenomen ten opzichte van 23% voor de gehele EU. Dat komt door een kleine toename van asielzoekers vanuit Venezuela waar een politieke en economische crisis heerst. Venezolanen doen 29% van alle aanvragen in Spanje. (FD)
……………………………………………………

Fransen gaan drones fabriceren in Oekraïne.
Zelensky kondigde de droneproductie aan samen met Frankrijk. Vlak daarvoor zorgden Russische drones en raketten voor veel schade in Oekraïne. De Franse minister van Buitenlandse Zaken benadrukte het belang van de samenwerking: ‘Luchtverdediging, troepentraining, droneproductie, sancties – Frankrijk levert en zal blijven leveren. Franse drones zullen op Oekraiense bodem worden gebouwd. Zo ziet soevereiniteit eruit.’
Frankrijk werd niet genoemd door Rutte toen hij de landen opsomde die het plan steunen om gezamenlijk Amerikaanse wapens aan te schaffen voor Oekraïne. Frankrijk en Italië zullen niet deelnemen aan dat plan. Beide landen zouden de voorkeur geven aan het versterken van de Europese defensie-industrie, om zo minder afhankelijk te worden van Amerikaanse wapenleveranties.
 
Aanval op kleuterschool.
Rusland voerde weer een grootschalige luchtaanval uit. Er werden 456 drones en 24 raketten afgevuurd! Urenlang werden Kiev, de westelijke stad Ivano-Frankivsk en Charkov geteisterd door de Russische aanvallen. In de hoofdstad werd een metrostation aangevallen. Metrostations zijn veilige plekken voor de inwoners van Kiev.
Ook is er in de hoofdstad een kleuterschool in brand gevlogen, evenals woningen en civiele infrastructuur liet Zelensky weten. Het is de grootste aanval sinds de invasie zei de burgemeester van de stad Ivano Frankivsk, Ruslan Martsinkiv. (NRC)
…………………………………………………….

Uitkoopregelingen voor boeren veroorzaken een forse krimp van de veestapel.
De stoppersregelingen voor boeren hebben het afgelopen jaar een hap genomen uit de veestapel in Nederland. Het aantal varkens kromp met 5,1% tot onder de grens van 10 miljoen. Het aantal runderen nam met 3,3% af. De daling is groter dan voorgaande jaren aldus het CBS.
Door de daling van het aantal varkens is de omvang – gemeten op 1 april 2025 – terug op niveau van eind jaren zeventig. Het afgelopen jaar konden veehouders zich  inschrijven voor enkele regelingen om zich te laten uitkopen om zo de stikstofuitstoot terug te dringen. In totaal melden 1.586 boeren zich onder wie vooral varkens- en melkveehouders. Een deel van de boeren zal pas later dit jaar daadwerkelijk zijn bedrijf opdoeken, waardoor de verwachting is dat de krimp van de veestapel verder doorzet.
Onder varkensboeren zijn vooral ondernemers met een middelgrote stal het afgelopen jaar gestopt. Het aantal middelgrote bedrijven (met tussen de 500 en 5.000 varkens) is in 10 jaar tijd gehalveerd. Van de allerkleinste varkenshouderijen (minder dan 500 varkens) is in vergelijking met 10 jaar geleden nog maar een derde actief, de grote varkensbedrijven met meer dan 5.000 varkens zijn juist stabiel gebleven.
Bij de veehouders is vooral een daling zichtbaar van het jongvee. Deze kalveren  moeten op termijn de melkkoeien vervangen. Diverse boeren zijn vanwege de uitkoopregeling al begonnen om minder nieuwe aanwas te krijgen. Het aantal volwassen melkkoeien (minus 1%) daalde veel minder dan het aantal kalveren (minus 6,3%). (VK)
………………………………………………………….

Tweedehandsautoverkoop in Nederland zit in de lift.
Het gaat relatief goed met de verkoop van tweedhandsauto’s in Nederland. Die steeg in de eerste jaarhelft met 4%, terwijl de verkoop van nieuwe auto’s met ruim 5% kromp. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. In totaal wisselden 1,58 miljoen occasions van eigenaar in de eerste 6 maanden van dit jaar: ruim 8 keer zoveel als nieuwe auto’s.
Dit jaar is het goed mogelijk dat ruim 3 miljoen tweedehands auto’s van eigenaar wisselen. Dat is volgens de statistieken van het CBS het hoogste aantal ooit. Daarbij wordt de verkooplijn van de afgelopen 5 jaar in de 2ehelft van het jaar doorgetrokken.
In de eerste 6 maanden van dit jaar werden er ruim 8 keer zoveel tweedehands personenauto’s als nieuwe personenauto’s verkocht. Ook dat is volgens de cijfers van het CBS meer dan gebruikelijk.
Bijna driekwart van de verkochte personenauto’s dit jaar betreft benzineauto’s; bij de verkoop van nieuwe auto’s is dat 15%. Hybride auto’s en volledig elektrische auto’s maken nog maar 20% uit van de tweedehandsmarkt, terwijl ze domineren bij de nieuwkoop. (FD)
……………………………………………………..

Honger en uitputting sparen niemand in Gaza.
Hulp- en nieuworganisaties slaan alarm over hongersnood die hun werknemers treft. Afgelopen dagen overleden ruim 100 mensen door voedselgebrek.
Dokters, hulpverleners en andere medewerkers van de VN-hulporganisatie UNRWA vallen tijdens hun werk flauw door honger en uitputting laat directeur Lazzarini weten. ‘Ook zorgverleners in Gaza hebben zorg nodig. Artsen, verpleegkundigen, journalisten en humanitaire hulpverleners lijden honger.’
In een uitzonderlijke verklaring waarschuwde het Franse persbureau AFP dat zijn journalisten in Gaza door de honger niet meer kunnen werken. Zonder onmiddellijke ingreep dreigen de laatste verslaggevers in Gaza om te komen, aldus het AFP. Het persbureau spoort Israël aan tot ‘directe evacuatie’. Volgens het ministerie  van gezondheid in Gaza zijn er de afgelopen dagen 101 mensen omgekomen van de honger, onder wie zeker 80 kinderen. De directeur van het ziekenhuis in Gaza-stad Abu Salmiya zegt dat er 900.000 kinderen in Gaza honger lijden. Van hen zijn er 70.000 ondervoed.
Internationale media hebben nauwelijks nog toegang tot de Gazastrook. De meeste verslaggevers zijn het gebied in de afgelopen 2 jaar ontvlucht. De nieuwsvoorziening draait voor een groot deel op lokale journalisten. Tal van journalisten in Gaza zijn bij hun werk gedood.
Garschagen, plaatsvervangend hoofdredacteur van NRC: We vragen nogmaals aan de EU om er zorg voor te dragen dat journalisten veilig hun werk kunnen blijven doen. We komen veel leed en geweld tegen maar dat journalisten het risico lopen om te verhongeren, is niet te bevatten. Ondertussen heeft UNRWA meer dan 6.000 vrachtwagens klaarstaan aan de grens met Gaza maar Israel verbiedt het de organisatie sinds januari om haar werk uit te oefenen. Vanaf maart blokkeerde Israël 80 dagen lang alle hulp bij de grensovergangen. Ook daarna bleef het de hulpdistributie van de VN en hulporganisaties systematisch tegenwerken. (NRC)
……………………………………………………….
 
Stilstand…
Het sociaal en Cultureel Planbureau peilde het gemoed van de Nederlanders. Het vertrouwen in de politiek was niet groot, zo bleek. De voornaamste reden: ‘Het kabinet lost belangrijke maatschappelijke problemen niet op’. ‘Sombere stemming onder Nederlanders bij start verkiezingscampagne’, luidde het persbericht.
Stilstand was ook wat de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid constateerde. De WRR deed onderzoek naar het vermogen tot aanpassing  aan een ‘fragmenterende wereldorde’, constateerde dat Nederland wakker is uit een ‘geopolitieke slaap’ maar zag vervolgens dat er onvoldoende gebeurt om Nederland ‘weerbaar’ te maken. 
De 2 adviesorganen kijken naar hetzelfde probleem: het aanpassen aan een nieuwe tijd vereist het nemen van moeilijke beslissingen: het kabinet heeft dat niet gedaan. En dus moet Nederland weer stemmen. 
Normaal zijn verkiezingen een teken van een vitale democratie. In ons geval wijst de stembusgang op disfunctionaliteit. (Casper Thomas in het FD)
……………………………………………………….
 
Noeste motor achter het beroemdste rockoeuvre dat Nederland voortbracht.
Hij was een Hollandse rocklegende van wereldformaat: George Kooymans, oprichter en gitarist van Golden Earring. Woensdag overleed hij aan ALS, de ziekte die hem de laatste jaren het spelen belette.
Toen George Kooymans op 5 februari 2021 bekendmaakte dat de neuromusculaire ziekte ALS bij hem was vastgesteld en zijn band Golden Earring officieel ophield te bestaan, kon hij al bijna niet meer gitaarspelen. De vingers wilden niet meer. Dat was wreed: dat wat hij het liefst deed, was het eerste dat de aandoening hem afnam.
Nu is de lijdensweg ten einde, 4 jaar na de diagnose: George Kooymans is op 77-jarige leeftijd overleden.
Golden Earring was een Hollandse rocklegende van wereldformaat. Kooymans zelf ook, al zou hij zich na die vaststelling  hebben gehaast om de anderen te noemen: Barry Hay (zang), Rinus Gerritsen (bas) en Cesar Zuiderwijk (drums).
Terecht, want de Earring was bovenal legendarisch als collectief, maar medeoprichter Kooymans was de creatieve spil, motor en – als het erop aankwam – koersbepaler van de band: de voornaamste componist van het beroemdste rockoeuvre dat Nederland voortbracht, goed voor meer dan dertigmaal goud of platina in Nederland naast goud in andere landen waaronder de Verenigde Staten. Als je Kooymans Top-40 noteringen achter elkaar legt kom je tot 389 weken in de hitlijst: 29 songs haalden de tot 10, 5 de eerste plaats. In de Amerikaanse, Canadese, Britse, Duitse, Belgische, Australische, Zwitserse, Oostenrijkse, Spaanse en Rhodesische top 10 stond hij ook. Radar Love (1973) en Twilight Zone (1982) zijn klassiekers gebleken.
In 1969 had Kooymans, als 21-jarige, al tien top 10 -hits op zijn naam!
Met de nummer 1 hits Back Home (1970), Buddy Joe (1972) en Radar love (1973) gingen ook de Verengde Staten, Duitsland en Groot Brittannië overstag.
Als er iemand was die dat succes relativeerde was dat George Kooymans wel. Voor Nieuw Vennep of Stadskanaal voelde hij zich niet te groot: ‘Biloxi in Mississippi is ook niet bepaald New York, zei hij.  ‘Amerika is gewoon een uitbreiding van het werkveld’
Vanaf 1992 trad Earring op in schouwburgen. De volle zalen pasten hem als een jas: je kon er vaak beter dan in sporthallen en feesttenten horen wat een geweldige zanger en gitarist hij was. (VK)
……………………………………………….

Opluchting na top China en EU: toch afspraken gemaakt.
De resultaten van de eendaagse top in Beijing zijn zoals verwacht mager maar escalatie is voorkomen.
Op de valreep wisten de 2 grote handelspartners nog een gezamenlijke verklaring over klimaat op te stellen. Ook besloten ze tot meer overleg rond de voor Europa essentiële toegang tot zeldzame metalen die China grotendeels controleert.
Nadat Trump vriend en vijand met invoerheffingen belaagde was even de verwachting dat de EU en China de 2 andere grote handelsblokken op de wereld, automatisch naar elkaar toe geduwd zouden worden. Trump is bovendien geen vriend van de EU en hij heeft lak aan de multilaterale orde van overleg en regels terwijl China en de EU die orde juist graag overeind houden.
Die toenadering bleef uit! In de aanloop naar de top werd duidelijk dat Europese zorgen over de Chinese vriendschap met Rusland en de indirecte Chinese steun voor de oorlog in Oekraïne ontspanning in de weg stonden. Ook wederzijdse irritaties over oneerlijke handelspraktijken zorgden voor onmin. Even leek het er zelfs op dat ook over klimaat deze keer geen overeenstemming gevonden kon worden. Dat lukte dus nog net wel. Von der Leyen waarschuwde dat de verhoudingen zich op een kantelpunt bevinden, Costa deed een beroep op China om zijn invloed in Moskou aan te wenden ten gunste van Oekraïne. Xi hield het algemener. Hij legde de nadruk op de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van China en de EU als ‘grote jongens’ op het wereldtoneel. Hij haalde indirect uit naar de VS door de Europeanen te vertellen dat de ‘uitdagingen waar Europa nu voor staat niet uit China komen’. Kallas uitte haar bezorgdheid over de schending van de mensenrechten in de Chinese provincie Xinjiang en in Tibet. Ook sneed ze Gaza en Syrie aan.
Economische kwesties waren de hoofdmoot van het overleg. De EU en China zijn belangrijke handelspartners. Vorig jaar ging het om 730 miljard euro, dat is 2 miljard per dag maar de relatie hangt wel uit het lood. In handelsgoederen is er een handelstekort van 305 miljard dollar dat snel groeit door overcapaciteit van China in zonnepanelen en elektrische auto’s alsmede door de energiecrisis die het aantrekkelijk maakte chemicaliën en brandstoffen als kerosine uit China te halen.
Voortgang lijkt geboekt met de Chinese restricties op zeldzame metalen. Afspraken voor soepelere regels zijn niet gemaakt maar er komt wel een nieuw overlegmechanisme.
Aan het eind van de top overheerste een gevoel van opluchting. Er werd kritiek geleverd maar beide kanten leken er ook op gebrand escalatie te voorkomen. Op sociale media hebben zowel Chinese als Europese zakenlieden het over een constructieve toon die hoopvol stemt. (NRC)
………………………………………………….

Energiearmoede verdrievoudigd sinds stopzetten toeslag…
Ongeveer 510.000 huishoudens in Nederland hadden het afgelopen jaar moeite om de energierekening te betalen of woonde in een slecht geïsoleerd huis. Het huidige aantal Nederlanders in energiearmoede ligt echter nog altijd lager dan in 2019, voor de energiecrisis.
In 2023 betrof het 180.000 huishoudens, nu zo’n 510.000, ruim 6% van alle huishoudens in Nederland. Het betreft vooral alleenstaanden, mensen die leven van een pensioen of uitkering en huurders van een woningcorporatie. De voornaamste oorzaak van de stijging is volgens de onderzoekers het wegvallen van de compensatie. Die toeslag bedroeg gemiddeld zo’n 1.300 euro per jaar, iets minder dan 100 euro per maand. Daarmee konden veel huishoudens meer dan de helft van hun maandelijkse energiekosten dekken. Daarnaast waren energieleveranciers in 2023 gebonden aan een prijsplafond: de eerste 1200 m2 aardgas en de eerste 2900 kWh elektriciteit hadden een maximumprijs waardoor de kosten beperkt bleven. Beide maatregelen zijn in 2024 losgelaten en de vaste tarieven voor energie zijn omhooggegaan.
Nederlanders gaven gemiddeld 171 euro per maand uit aan energie. Voor huishoudens in energiearmoede ligt dat bedrag hoger: 184 euro. Die laatste groep besteedt gemiddeld 12% van zijn inkomen aan energie. Ter vergelijking, twee jaar eerder was dat 5%. Circa een miljoen huishoudens met een laag middeninkomen (tussen €20,875 en €32.116 per jaar) hebben dusdanig hoge energielasten dat zij het risico lopen in energiearmoede te belanden. Hun kosten zijn het hoogst: gemiddeld betalen zij iedere maand €193 aan energie. (FD)