Nieuwsoverzicht van ma 22 september 2025 t/m zo 28 september 2025
Trump vraagt justitieminister om zijn politieke vijanden te vervolgen.
Hij gaf ‘zijn’ minister van justitie Pam Bondi ervan langs omdat ze niet genoeg haast zou maken van het vervolgen van zijn politieke vijanden. Aan de post-Watergate-regel dat het ministerie van Justitie vrij moet zijn van politieke druk vanuit het Witte Huis heeft Trump geen enkele boodschap. Hij roep minister Bondi gewoon op 3 van zijn grootste politieke vijanden strafrechtelijk te vervolgen. Het gaat om de door Trump ontslagen FBI-directeur James Comey, bekend van het onderzoek naar de Russische inmenging tijdens de presidentsverkiezingen van 2016.
Ook de Democratische senator Adam Schiff, die de eerste afzettingsprocedure tegen Trump leidde en zijn partijgenoot Letitia James zijn terug te vinden op de zwarte lijst. Het tweetal is zonder duidelijk bewijs beschuldigd van hypotheekfraude.
Ze zijn allemaal zo schuldig als wat foetert Trump. ‘Maar er gebeurt niets. We kunnen echt niet langer wachten’.
Dat bleek al met het vertrek van Eric Siebert, een door Trump benoemde speciale aanklager die zich bezighield met de onderzoeken tegen James Comey. Voor de zaak tegen Comey vond hij niet genoeg bewijs en volgens ingewijden had hij ook zijn zorgen geuit over het vervolgen van Comey, schreef de New York Times. In plaats van zich daarbij neer te leggen dwong Trump Siebert te vertrekken zoal hij trots meldde.
Zijn speciale assistent is nu naar voren geschoven als vervanger maar heeft geen ervaring als aanklager. Haligan maakt deel uit van Trumps persoonlijke juridische team. Trump: ‘Haligan moet dingen in beweging brengen’.
De vraag is in hoeverre Bondi en Haligan nu zullen dansen naar de pijpen van Trump. Tijdens zijn 1e periode wilde Trump het ministerie van Justitie ook al bevelen achter Comey en Hillary Clinton aan te gaan. Toen kon dat nog op een ‘njet’ van zijn naaste adviseurs rekenen. Maar Trump heeft zich ditmaal bewust omringd met loyale jaknikkers. (VK)
……………………………………………
Na succesvolste WK ooit groeten zelfs Amerikaanse coaches de Nederlanders.
Twee keer goud, twee zilver en twee brons: De Oranje atletiekploeg eindigde als vierde in het medailleklassement bij de WK in Tokio, vóór landen als Jamaica en gastheer Japan. En dan deed Sifan Hassan niet eens mee. De vrouw die de afgelopen WK-edities goed was voor twee keer goud een keer zilver en drie keer brons. Nsikak Ekpo, Taymir Burnet, Xavi Mo-Ajok en Elvis Afrifa zorgden voor een enorme verrassing op de 4 x 100 meter estafette en bezorgden de atletiekploeg met hun bronzen medaille de 6e prijs van deze WK! Eerder op de dag haalden ook de vrouwenestafetteploeg op de 4x400 meter een bronzen medaille. Met een Nederlandse vlag in handen sprongen Eveline Saalberg, Lieke Klaver Lisanne de Wit en Femke Bol, die ook al goud behaalde op de 400 meter horden, vrolijk en tegelijkertijd in de lucht om een nieuwe topprestatie door de fotografen van de wereldpers te laten vastleggen. Ook de gemengde estafetteploeg behaalde brons.
Daarmee is de WK-atletiek in Japan voor Nederland de succesvolste ooit. Twee jaar geleden in Hongarije waren er 5 medailles.
Nederland was de afgelopen edities vooral goed geweest op de loopnummers en de meerkamp. Nu worden ook in de breedte steeds meer medailles gehaald; Jessica Schilder (goud) en Jorinde van Klinken (zilver) schreven geschiedenis als respectievelijk eerste Nederlandse wereldkampioen bij het kogelstoten en eerste vrouwelijke medaillewinnaar bij het discuswerpen.
Vooraf had hoofdcoach Meuwly gezegd dat hij 11 medaillekansen zag en er op rekende dat er zeker 4 werden verzilverd. ‘Ik ben erg tevreden, we zijn het beste Europese land en dat in de meest competitieve sport wereldwijd na voetbal. We hebben bereikt wat we wilden’. Meuwly vindt dat het aanzien van Nederland aan het groeien is. ‘Een collega vertelde dat Amerikaanse coaches je geen gedag zeggen zolang je de Amerikanen niet verslaat. Maar op het moment dat je dat wel doet, dan zeggen ze voortaan altijd gedag. Nou, er zeggen een heleboel Amerikaanse coaches ons nu gedag.’ (NRC)
…………………………………………………
Toevallige steen…………?
Het waren hooligans en het had niets met politiek te maken, zei minister Eelco Heinen over het geweld zondag rond ‘Elsfest’. Toch ging het wel om geweld bij een politiek protest waarbij de aanwezigen met prinsenvlaggen (en rechterarmen) zwaaiden. Dit was geen uit de hand gelopen voetbalmiddag waarbij, oeps, een steen door een raam vloog, heel toevallig bij het D66-partijkantoor. Maar kun je politici ook verantwoordelijk houden? Dat is een andere heel lastige vraag. De NCTV schreef eerder dat ‘gedragingen door charismatische politici’ groot effect hebben op hun volgers. ‘Het draagt bij aan een normalisering van woorden of gebaren wat invloed kan hebben op wat mensen denken en doen’. En: ‘In uiterste gevallen kan de normalisering van rechts-extremistisch gedachtegoed leiden tot rechts- extremistisch gemotiveerd geweld’. Alle partijen keurden het geweld gelukkig af. Maar politici zijn niet alleen toeschouwers.
Heinen zei ook dat er behoefte is aan politici die verbinden. Zeker waar, al liet de VVD daar zelf nog weinig van zien (neem de zaak-Douwe Bob) en recentelijk de wonderlijke antifa-motie). Dus, ja graag, politici die verbinden. Maar ook politici die kritisch in de spiegel durven te kijken. ( Anna Dijkman in het FD)
………………………………………………………
Westen geeft signaal af, Israël is getergd.
Het ene na het andere Westerse land gaat voor en tijdens de Algemene Vergadering van de VN over tot erkenning van de Palestijnse staat als deel van een tweestatenoplossing. De regering Netanyahu reageert woest.
Tijdens een zitting van de VN heeft Frankrijk maandag de Palestijnse staat erkend. Het wekend daarvoor gingen het VK, Portugal, Canada en Australië al tot erkenning over. Tot nu toe hebben 151 van de 193 lidstaten van de VN de Palestijnse staat erkend. De meeste westerse landen waren altijd huiverig voor deze stap, maar dat is veranderd door de oorlog in Gaza en de toenemende Israëlische aanspraken op de westelijke Jordaanoever. ‘Als we vrede en veiligheid in de regio willen moeten we de voorwaarde van een politiek perspectief voor iedereen bewaren’, zei Macron.
Erkenning is een politiek signaal dat Frankrijk en andere landen de tweestatenoplossing als de enige manier zien om duurzame vrede in het Midden-Oosten te bereiken. Door het optreden van Israël raakt een Palestijnse staat steeds verder uit zicht. In Gaza stuurt Israël aan op etnische zuivering terwijl het op de Westelijk Jordaanoever steeds meer Joodse nederzettingen bouwt.
Europa is verdeeld over Israël. Duitsland, Italië en Nederland gaan niet tot erkenning over. Bovendien weet Macron ook dat zijn politieke gebaar vooral symbolische waarde zal hebben zolang de VS pal achter Israël blijven staan.
Rubio noemde de Franse erkenning een roekeloze beslissing maar Macron zei: ‘Hamas is geobsedeerd door de vernietiging van Israël maar ik erken de legitimiteit van zo veel Palestijnen die een staat willen, die een volk zijn. Zij willen een natie, zij willen een staat en we moeten ze niet in de armen van Hamas drijven. Om dat te voorkomen moet de Palestijnen een politiek perspectief worden geboden’, meent Macron.
Israël reageerde boos. Netanyahu herhaalde nog eens dat er geen Palestijnse staat zal komen. De erkenning ervan noemde hij een beloning voor de terreurdaden van Hamas op 7 oktober. De extreem rechtse ministers Smotrich en Ben-Gvir eisen volledige annexatie van de westelijke Jordaanoever. Annexatie is een doeltreffende manier om een einde te maken aan de roep om een Palestijnse staat.
De VAE hebben al laten weten dat annexatie een ‘rode lijn’ is die ‘het einde betekent van het streven naar regionale integratie’. Een gehele of gedeeltelijke annexatie van de westelijke Jordaanoever zou Israël in een isolement drijven. De formele annexatie van de Westelijke Jordaanoever zou ook Trumps goede en lucratieve contacten met de Golfstaten in gevaar brengen. (VK)
……………………………………………………
Roep om hardere actie van de NAVO.
De NAVO sluit militair antwoord niet uit op Russische gevechtsvliegtuigen die het NAVO-luchtruim binnenvliegen.
De temperatuur loopt snel op langs de oostflank van de NAVO en in de landen rond de Oostzee. Tot 5 keer toe vroeg een journalist aan de Estse premier Kristen Michal of de boodschap aan Moskou niet een stuk duidelijker zou zijn als de NAVO Russische gevechtsvliegtuigen neerhaalt als zij het NAVO-luchtruim binnenvliegen.
Maandag weerklonk datzelfde geluid maar nu uit de monden van Tusk en de Zweedse minister van Defensie Pal Jonsson. Polen zal vliegtuigen die het Poolse luchtruim binnendringen ‘zonder discussie’ neerschieten zei Tusk. Zweden heeft de strijdkrachten de instructie gegeven om op te treden tegen binnendringende vliegtuigen, inclusief het recht om, indien nodig, wapens in te zetten met of zonder waarschuwing, aldus de Zweedse minister. Eerder hadden Tsjechische president Petr Pavel al in gelijke bewoordingen gedreigd.
Dinsdagmiddag kwam de NAVO zelf met een verklaring: het bondgenootschap sluit geen enkele actie uit. ‘De NAVO en zijn bondgenoten zullen, in overeenstemming met het internationaal recht, alle noodzakelijke militaire en niet militaire middelen inzetten om onszelf te verdedigen en alle dreigingen uit alle richtingen af te schrikken’.
De reacties volgden op de 3 Russische MiG-31’s die 12 minuten lang in het luchtruim van Estland vlogen. Het incident wordt in Europa gezien als een van de ernstigste in een lange reeks Russische provocaties die al jaren gaande zijn: grensoverschrijdingen door vliegtuigen en drones, de vernieling van onderzeese kabels, cyberaanvallen en tal van andere sabotageacties. (NRC)
…………………………………….
Trump opent in New York de aanval op VN.
Hij heeft dinsdag de VN aangevallen als een ineffectieve organisatie die slechts ‘lege woorden’ produceert en niet voor vrede kan zorgen. Daarnaast voorspelde hij dat Europa vernietigd wordt als het niet afrekent met het ‘tweestaartige monster van immigratie en klimaatbeleid’.
De Verenigde Naties vieren dit jaar hun 80e verjaardag maar verkeren al enige tijd in slechte gezondheid, machteloos tegenover de oorlogen in Gaza, Oekraïne en Soedan. De problemen zijn vergroot door het aantreden van Trump die niet gelooft in een multilaterale wereldorde waarin conflicten worden opgelost aan de hand van internationale regels en wetten. Hij heeft een hekel aan internationale afspraken die de Amerikaanse macht aan banden leggen en wil juist naar eigen inzicht deals sluiten om zijn vrienden te belonen en zijn vijanden te bestraffen.
Zo dreigen de VS af te haken bij een organisatie waarvoor zij zelf in 1945 de grondslag legden en die zij lange tijd domineerden. Bovendien wil hij fors bezuinigen op de Amerikaanse bijdrage aan de VN waardoor de organisatie in financiële problemen komt. Verwacht werd dat hij enige richting zou geven aan het Amerikaanse VN-beleid maar dat gebeurde niet. In zijn rede formuleerde hij geen samenhangende visie op de VN en de wereldorde maar sprong hij van de hak op de tak. Hij schepte op over zijn eigen prestaties en dwaalde af naar persoonlijke belevenissen waardoor hij soms klonk als een stamgast op een barkruk: ‘De VN kunnen zelfs niet voor goede roltrappen zorgen. Toen ik de roltrap omhoog nam stopte hij plotseling. Als de first lady niet in zo’n goede conditie was geweest was ze misschien gevallen. Ik ben trouwens zelf in goede conditie’.
Trump beweerde verder:
+ Dat de VN de hulp aan immigranten financierde die in een kolossale invasie naar de VS kwamen.
+ Dat hij was gepasseerd voor de opdracht om het VN-hoofdkwartier in New York te renoveren.
+ De VN heeft hem niet geholpen heeft bij het stichten van vrede tussen India en Pakistan.
+ Dat immigratie de dood van West Europa zal zijn: ‘Jullie landen gaan naar de hel’.
+ Ten onrechte dat Londen de sharia wil invoeren.
Hij riep Europa op, net als de VS, criminele immigranten zonder pardon uit te zetten, hoewel de VS ook immigranten zonder strafblad uitzetten. Ook moet Europa een einde maken aan het suïcidale groene energiebeleid omdat klimaatverandering ‘zwendel’ is. ‘Als Europa niet afrekent met immigratie en groene zwendel zal het falen’, zei Trump. ‘En ik ben echt heel goed in voorspellen. Ik heb een pet op de markt gebracht met de tekst: ‘Trump had overal gelijk in’. Die pet heeft heel goed verkocht. En het is waar: ik had gelijk.’ (VK)
………………………………………………
Aantal leningen neemt af, meer mensen met studieschuld van halve ton of meer.
Ruim 146 duizend Nederlanders hebben een studieschuld van 50 duizend of meer. Dit is ruim 2 keer zoveel als 5 jaar geleden. Het aantal personen met een studieschuld is wel gedaald, aldus het CBS. Bijna één op de 10 Nederlanders, een kleine 1,6 miljoen oud-studenten, heeft nog een schuld bij DUO lopen. Dat zijn er zo’n 30.000 minder dan vorig jaar! Het aantal studieleningen is voor het 2e jaar op rij gedaald. De afname is vooral te zien bij relatief kleine leningen, tot 30.000 euro. Dit komt vooral door de herinvoering van de basisbeurs voor hbo en universiteit in 2023. Het aantal studieschulden van 50.000 euro of meer loopt daarentegen snel op, en 3.000 mensen hebben een schuld van een ton of meer. De gemiddelde studieschuld van oud-studenten is 18,8 duizend euro.
In 2015 werd de basisbeurs in het hbo en wo vervangen door een ‘sociaal lening stelsel’. Tussen 2015 en 2023 gingen basisbeurzen alleen naar mbo-studenten die voor 2015 al ingeschreven waren. Sinds 2023 komen er ook meer studenten in aanmerking voor een aanvullende beurs, omdat de inkomensgrens voor ouders is verhoogd. Het bedrag dat de overheid aan beurzen uitkeerde steeg flink: van 1,2 miljard in 2022 naar 2,7 miljard in 2024. (VK)
……………………………………………………………
Onnavolgbaar…….
Toch weer uithalen naar bondgenoot Europa, trots aankondigen dat je dé oplossing voor autisme hebt gevonden en een draai van 180 graden maken op het Oekraïne dossier. De afgelopen paar dagen waren weer Trumpiaans onnavolgbaar.
Eén ding veranderde niet. Waar Charlie Kirks weduwe koos voor vergeving en liefde zei Trump zijn tegenstanders nog gewoon te haten. Dat weet Jimmy Kimmel maar al te goed. Gelukkig keerde Kimmel dinsdag terug op tv na een ongekende politieke aanval die zelfs een aantal Republikeinen te gortig werd. De Republikeinse senator Ted Cruz sprak zijn steun uit voor Kimmel en noemde het voorval ‘dangerous as hell’.
Het ‘First Amendment’ is immers heilig voor Amerikanen. Trump zelf kan de zaak-Kimmel trouwens nog niet laten rusten. Hij kondigde aan een rechtszaak tegen zender ABC te overwegen, zijn lievelingshobby!
Ondertussen zijn Trumps ratings naar een dieptepunt gezakt en beginnen de Amerikanen de pijn van de heffingen te voelen. De steun voor zijn aanpak van de economie en inflatie, de belangrijkste onderwerpen voor kiezers, staat inmiddels op -30 punten. Daar helpt wild om je heen slaan helemaal niks aan. (Anna Dijkman in het FD.)
…………………………………………………..
Kamer keurt rechtsextremisme eensgezind af maar worstelt met eigen rol.
Elke partij veroordeelde het extreemrechtse geweld. Maar over de voedingsbodem van de rellen was geen overeenstemming.
Van FvD tot de Partij voor de Dieren: de hele Tweede Kamer is het eens dat het extreemrechtse geweld in Den Haag afschuwelijk was en een politiek karakter had. De vernielingen, het zwaaien met NSB-vlaggen, het bestormen van het D66-partijkantoor en het Binnenhof: zulk geweld is in Nederland niet welkom, zei iedere fractie. Maar die overeenstemming is een dun laagje vernis, waaronder diepe politieke scheuren schuilgaan. Centraal in het debat stonden de woorden die de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding schreef in zijn advies over de rellen aan minister van Justitie Foort van Oosten: ‘Gedragingen door bekende personen of charismatische politici ook wanneer de ambigu zijn hebben een groot effect op volgers. Ze voelen zich gesterkt als ze denken dat een leider of invloedrijk persoon net zo denkt als zij. Het legitimeert extremistische overtuigingen ook wanneer politici zelf geweld afkeuren’.
Meerdere fracties lazen in deze waarschuwing een aanklacht aan het adres van Wilders. Die trok op zijn beurt de legitimiteit van de terrorismebestrijding in twijfel: ‘Ga weg met uw NCTV-boekje. Nederlanders hebben niets met de NCTV.’ Volgens Wilders is het zijn verantwoordelijkheid om op te komen voor de 2,5 miljoen Nederlanders die het ‘spuugzat zijn wat er in Nederland gebeurt’. Hij zal, ‘wat de NCTV ook schrijft’, doorgaan met polariseren.
Andere fracties zeiden zich de waarschuwing van de NCTV aan te trekken maar elke poging tot verbinden liep stuk. Mirjam Bikker van de CU had een Kamerbrede verklaring opgesteld tegen het rechtsextremisme maar D66, GroenLinks-PvdA, SP en PvdD weigerden hun naam daaronder te zetten omdat de PVV en FvD meededen. Volgens Ouwehand was Bikker Wilders aan het witwassen omdat hij de waarschuwing van de NCTV niet serieus nam. (NRC)
……………………………………………………..
Kabinet sluit deal met Oeganda voor 1e opvang van afgewezen asielzoekers Afrika.
De komende tijd zullen juristen de details uitwerken. In principe kan de hub over driekwart jaar geopend worden zei minister Van Weel na een gesprek met zijn Oegandese ambtgenoot Odongo Jeje Abubakhhar in New York.
In eerste instantie gaat het om een proef met enkele tientallen mensen. Van Weel ontkende dat de intentieverklaring moet worden gezien als onderdeel van een verkiezingscampagne waarin de VVD wil tonen dat zij daadkrachtig is op het gebied van asiel. Volgens hem gaat het om een pilot waarmee een van de hardnekkigste problemen van de asielketen word aangepakt: het kost veel moeite om afgewezen asielzoekers naar hun land van herkomst terug te sturen.
De transhub in Oeganda is bedoeld voor mensen die in Nederland de hele procedure hebben doorlopen en wier asielverzoek is afgewezen. In de praktijk is het vaak moeilijk afgewezen asielzoekers terug te sturen naar hun land van herkomst als ze zelf niet willen meewerken. ‘Dit is een nieuwe mogelijkheid om deze groep in de regio te huisvesten, totdat ze wel teruggaan naar hun land van herkomst’, aldus Van Weel.
Oeganda is een autoritair geleid land waar lhbti’ers zelfs de doodstraf kunnen krijgen. Het vangt ongeveer 1,9 miljoen vluchtelingen op. Volgens het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn de omstandigheden in de vluchtelingenkampen slecht. Zo is er niet altijd voldoende voedsel en water.
Binnen de EU wordt met veel belangstelling gekeken naar deze oplossing. In Europa wordt slechts een op de vijf afgewezen asielzoekers teruggestuurd. Dat wordt algemeen gezien als de zwakke plek van het Europese asielbeleid. Daarom wordt er in de EU veel gesproken over ‘innovatieve’ oplossingen, zoals het overbrengen van asielzoekers naar landen als Albanië, Rwanda of Oeganda. (VK)
