Nieuwsoverzicht van ma 28 juli 2025 t/m zo 3 augustus 2025
Industriële productie in vrijwel hele EU daalt.
Na een recordhoogte in 2022 zit de productie van industriële goederen in de EU al twee jaar in het slop. Ook in Nederland. Er zijn uitzonderingen, zo blijkt uit Eurostat-cijfers. In Griekenland en vooral Denemarken steeg de industriële productie de afgelopen jaren juist flink. De groei zat vooral bij farmaceutische middelen.
Tot 2019 groeide de industriële productie in Europa jaarlijks. Er volgde een dip in coronajaar 2020, daarna groeide het volume weer door, maar na 2022 volgden twee jaar van dalingen. In Nederland waren dit jaar voor het eerst weer twee maanden met lichte groei. In Nederland was de teruggang de afgelopen twee jaar sterker dan het EU-gemiddelde, net als in Duitsland en Italië. Frankrijk en Spanje stegen licht. In Denemarken explodeerde de productie juist, door het succes van de afslankmiddelen van farmaceut Novo Nordisk. Het succes van de farmaceutische industrie is ook te zien in de productiewaarde. Die groeide vorig jaar met 13% naar €263 mrd. Ook de grote levensmiddelensector groeide met 2% licht. De grootste daling kwam voor rekening van de elektronicasector (-9%). (FD)
………………………………………………………
Tadej Pogacar wint een vreemde Tour de France.
Het was een vreemde Tour. Er gebeurde bijna elke etappe wel iets opmerkelijks, tot en met de laatste aan toe. Maar zeker in de derde week was dat toch relatief: de winnaar van de wedstrijd stond al een tijdje vast. In de marge werden de kruimels verdeeld.
Zelden reed er in de laatste week een winnaar rond die zo verveeld en ongeïnteresseerd leek als Pogacar, normaal een atleet met jongensachtige bravoure, die puur plezier uitstraalde. Zijn 4e Tourzege zag er steeds meer uit als een routineklus, de aanvalletjes van Vingegaard werden plichtmatig gecounterd en de interviews aan de finish vonden plaats op de automatische piloot. Bij vlagen leek hij gedeprimeerd door zijn eigen overmacht, alsof hij er zelf ook weinig aan vond dat echte tegenstand ontbrak. Hij verklaarde een paar keer weinig te begrijpen van de tactiek van zijn rivalen van Visma-lease a Bike alsof hij die wilde aanzetten tot iets beters, iets dat hem zou dwingen tot het uiterste te gaan. Maar de Nederlandse ploeg zonder Nederlandse renners had niets beters te bieden dan steeds hetzelfde tot mislukken gedoemde Plan. Pas toen ze in de straten van Parijs alle schroom van zich afgooiden werd het leuk.
Vreemd is het allemaal niet. We hebben te maken met de beste wielrenner ooit, het gezeur over Merckx moet maar eens afgelopen zijn. Joop Zoetemelk toonde zich in De Avondetappe een tevreden man en was nog steeds blij met zijn 2e plaatsen achter Mercks, en kon ook goed leven met zijn 2e plaats achter Hinault. Hij is een bescheiden mens en nog altijd dankbaar dat hij één keer de Tour mocht winnen. Op dezelfde manier zal Vingegaard over 30 jaar verklaren dat er maar één tweede plaats achter Pogacar te veroveren viel en dat die eer hem meerdere malen te beurt was gevallen. En dat het een troost was dat hij de Sloveen zelfs tweemaal had verslagen. Pogacar heeft de Tour al 4 keer gewonnen op een leeftijd dat veel winnaars als Armstrong en Indurain hun eerste zege nog moesten binnenhalen. Dat belooft wat of het is een dreiging.
Op de Champs-Élysées won Wout van Aert eindelijk zijn etappe. Maar het was Pogacar die de natte kilometers door Parijs van cachet voorzag, die risico’s nam terwijl dat nergens voor nodig was. Die er, gewoon voor de lol, een pracht koers van maakte.
(Bert Wagendorp in de VK)
…………………………………………………..
EU betaalt hoge prijs voor wankel handelsakkoord met Trump.
De EU wist hogere Amerikaanse heffingen op het nippertje af te wenden, maar moest daarvoor diep buigen en een akkoord vol onzekerheden ondertekenen.
+ EU en VS hebben een handelsakkoord bereikt met uitzondering op de heffing van 15%.
+ De EU beloofde Amerikaanse energie-aankopen en investeringen zonder garanties.
+ Veel details blijven onduidelijk maar van jubelstemming bij EU is geen sprake.
Er blijken nog veel losse eindjes te zijn. Kern van de overeenkomst is een algemene Amerikaanse invoerheffing van15% op Europese producten (was gemiddeld 4,8%).
Er zijn nog veel onduidelijkheden: De EU gaat er bijvoorbeeld van uit dat geneesmiddelen, halfgeleiders en hout onder die15% vallen maar de VS voeren nog een onderzoek uit naar wat zij passend vinden. Dat tarief kan dus hoger uitvallen.
Daarnaast willen de EU en de VS bestaande invoerrechten op €70 mrd aan handel schrappen. Het gaat om tarieven van 3 á 4% die amper sectoren beschermen maar wel de wederzijdse handel bemoeilijken. Denk aan noten, rauwe vis, kazen en dierenvoeding. Op bepaalde machines en chemische producten moeten heffingen verdwijnen. Wat Brussel betreft zelfs op auto’s. De EU heeft toegezegd haar tarief van 10% op Amerikaanse auto’s te verlagen naar 2,5% en wil dat wel naar 0% brengen als de VS dat ook doen. Die kans is dus klein. Door het akkoord gaat hun heffing op Europese auto’s van 25 naar 15%.
Van een jubelstemming is dus geen sprake. De Franse premier Bayrou noemde het een donkere dag wanneer een alliantie van vrije volkeren zich neerlegt bij onderwerping.
Eurocommissaris voor handel Sefkovic zei dat het akkoord de beste deal is die we konden krijgen; Het alternatief was een algemeen tarief van 30% dat vrijdag zou zijn ingegaan. Dat zou hebben geleid tot grote politieke spanningen, kleine bedrijven onder druk en miljoen banen die op het spel zouden komen te staan. Tegen klagende lidstaten zegt hij: ‘Wie gelooft dat we kunnen terugkeren naar de situatie van voor 2 april moet beseffen dat die wereld van toen niet meer bestaat.’ De inzet van Von der Leyen was tweeërlei: stabiliteit in de handelsrelatie met de VS én de invoerheffingen zo laag mogelijk houden.
Aan Amerikaanse zijde gaan de nieuwe tarieven al in op vrijdag 1 augustus. In de EU kan dat pas nadat de wetgeving daarvoor is uitgewerkt en is goedgekeurd door de lidstaten. Dat kan nog geruime tijd duren, aldus een topambtenaar.
Het beeld blijft hangen van het grootste handelsblok ter wereld dat zich een deal liet dicteren door een bullebak in de hoop dat het bij een bloedneus blijft. De EU wilde Trump niet bruuskeren in de hoop dat onderhandelingen tot lagere heffingen zouden leiden. Men stelde vergeldingsmaatregelen op maar voerde deze nooit uit waardoor de geloofwaardigheid van een harde lijn daalde. De lidstaten waren ook nog eens verdeeld en stemden hun reacties en onderhandelingsstrategieën niet op elkaar af. Iedereen koos eieren voor zijn geld.
Daarmee heeft het wereldhandelssysteem - gestoeld op het principe dat handelspartners elkaar niet willekeurig discrimineren – opnieuw een zware klap gekregen. (FD)
……………………………………………………………………
Thailand en Cambodja leggen de wapens neer na 5 dagen geweld.
Sinds vorige week waren er gevechten in de grensregio’s, aan Thaise zijde vielen 22 doden. Cambodja maakt nog geen aantallen slachtoffers bekend. 140.000 burgers zijn volgens Thailand geëvacueerd.
De Maleisische premier Anwar Ibrahim maakte het staakt-het vuren bekend. De premiers van Thailand en Cambodja hebben ook afgesproken weer rechtstreeks met elkaar te zullen communiceren. Verdere details zijn nog niet bekendgemaakt.
Maleisië leidde de besprekingen tussen de waarnemend premier van Thailand en de premier van Cambodja. De ambassadeurs van China en de VS waren als toehoorder aanwezig bij de gesprekken.
Aan het conflict ligt een eeuw oud geschil ten grondslag over tempels en grondgebied rond de grens die in 1907 door Frankrijk met Thailand was afgesproken. Frankrijk was de kolonisator van Cambodja.
Op de achtergrond speelden verslechterde verhoudingen tussen de 2 heersende families in Thailand en Cambodja. Hun banden waren hecht maar zijn onder druk gekomen nadat de Thaise regering probeerde casino’s te legaliseren in Thailand. Dat ging samen met de bestrijding van illegale casino’s en centra van waaruit mensen online en telefonisch werden opgelicht in Cambodja, een belangrijke bron van inkomsten voor het Cambodjaanse regime van premier Hun Manet. (NRC)
…………………………………………………….
Terwijl Trumps geduld met Poetin nu echt op is bombardeert Rusland gevangenis.
Zeker 17 gedetineerden zijn omgekomen bij de inslagen meldt Oekraïne. Trump zei eerder dat hij zijn deadline om de oorlog te beeindigen heeft verkort. De bommen vernietigden grote delen van de gevangenis in Bilenke, een dorp aan de Dnipro-rivier in het zuiden van Oekraïne. Naast de 17 doden raakten 43 mensen gewond. Rusland gebruikte 4 geleide vliegtuigbommen die vrijwel niet te stoppen zijn. De zware bommen met een gewicht van meestal 500 kilo worden op tientallen kilometers afstand afgeworpen door Russische vliegtuigen. Oekraïne spreekt van een nieuwe oorlogsmisdaad door Rusland. Penitentiaire inrichtingen worden beschermd door het oorlogsrecht. De gevangenis was slechts een van de civiele doelwitten in de dagelijkse luchtaanvallen. Een aanval op het ziekenhuis van de stad Kamjanske doodde 3 mensen. Bij de dagelijkse drone- en artillerieaanvallen op Cherson raakten ook burgers gewond.
In de afgelopen dag zijn 22 mensen gedood, allen burgers, zei Zelensky woensdag. De slachtofferaantallen onder Oekraiense militairen liggen elke dag vele malen hoger. Hij sprak zijn steun uit aan Trump die maandag zei dat hij zijn deadline om de oorlog te beëindigen van 50 naar 12 dagen had teruggebracht.
Trump: ‘Ik wilde gul zijn, maar we zien gewoon geen enkele vooruitgang.’ Hij zegt ook niet meer zo geïnteresseerd te zijn in verdere gesprekken met Poetin. ‘Elke keer als ik denk dat hij gaat stoppen doodt hij mensen.’ Trump heeft eerdere dreigementen met sancties tegen Rusland niet waargemaakt. Medvedev reageerde afwijzend op Trumps dreigement. ‘Elk nieuw ultimatum is een bedreiging en een stap richting oorlog.’ (VK)
……………………………………………………
Bevolking groeit door migratie maar niet via andere EU-landen.
Nederland telde eind vorige maand ruim 18 miljoen inwoners. De bevolking groeide het 1e halfjaar van 2025 met 36.900 inwoners – duizend minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Er overleden meer mensen dan er geboren werden, de bevolking groeide dus alleen door migratie, aldus het CBS. Het aantal immigranten en emigranten bleef in de eerste helft van 2025 ongeveer gelijk aan dat van 2024. Waar migranten vandaan kwamen veranderde wel. Zo kwamen er minder migranten uit andere EU-landen. Vooral uit Polen en Bulgarije kwamen er minder.
De bevolking in Oost-Europa krimpt door vergrijzing zegt hoogleraar Lucassen van de Universiteit Leiden. Daardoor wordt het aanbod van potentiële arbeidskrachten elk jaar kleiner. Bovendien kan meespelen dat de vraag dichterbij, in bijvoorbeeld Duitsland, Oostenrijk en Italië een groter deel van deze arbeidskrachten ‘afvangt’ zegt hij.
‘Tot slot worden de welvaartsverschillen tussen Oost en West-Europa kleiner waardoor de kosten van migratie soms niet meer opwegen tegen de opbrengsten.
Ook de ‘gouden jaren’ voor de uitzendkrachtenbranche in Polen zijn voorbij, nu het goed gaat met de Poolse economie. Daarnaast worden de woonomstandigheden in Nederland onaantrekkelijk gevonden. (NRC)
……………………………………………………………
VVD en CDA zij aan zij qua aantal zetels in Peilingwijzer.
Het CDA van Henri Bontenbal zit in de lift terwijl de VVD aan populariteit verliest. De populairste partij is volgens de cijfers nog steeds de PVV, gevolgd door GroenLinks-PvdA. Peilingwijzer geeft een gemiddelde aan van de peilingen van Ipsos en Verian/EenVandaag. Uit het onderzoek blijkt dat de christendemocraten aantrekkelijk zijn voor kiezers die bij de vorige 2eKamerverkiezingen nog op VVD of NSC stemden. Het CDA hield bij de laatste stembusgang nog het historische lage aantal van 5 zetels over.
Een deel van de VVD-kiezers knapt volgens Ipsos af op de ‘populistische stijl’ die sommigen partijleider Yesilgöz verwijten. Volgens EenVandaag en Verian ziet minder dan de helft van de kiezers die in 2023 op de VVD stemden, haar als geschikte premiers-kandidaat. In de recentste Peilingwijzer kan het CDA op ongeveer 23 zetels rekenen, de VVD op 22. De PVV van Wilders is volgens de pijlers nog steeds de grootste maar blijft nu virtueel steken op 30 zetels. Dat zijn er 7 minder dan bij de afgelopen verkiezingen. Ipsos peilt de partij op 27 zetels.
Sommige kiezers hopen op Ja 21 dat in de peilingen op 7 zetels staat. De partij is een alternatief voor kiezers die vrezen dat de VVD in een volgend kabinet met GL-PvdA zal regeren. GrL-PvdA kan op een kleine groei rekenen ten opzichte van de vorige verkiezingen. NSC boekt maar 1 zetel en de BBB houdt volgens de peilingen nog maar 2 van haar 9 zetels over.
Hoewel er in de peilingen veel lijkt te bewegen benadrukken de onderzoekbureaus dat ze een foutmarge hanteren. Bovendien zijn de verkiezingen pas over 3 maanden en moeten de campagnes nog op gang komen. De meeste partijen hebben nog geen verkiezingsprogramma gepresenteerd en de lijsttrekkers moeten elkaar nog treffen in verkiezingsdebatten. (FD)
………………………………………………………..
Arbeidsmarkt nadert nieuw kantelpunt, vacatures dalen mede door opmars AI.
De Nederlandse arbeidsmarkt koerst af op een nieuw omslagpunt. Na jaren waarin werkgevers nauwelijks personeel konden vinden, ligt het aantal werklozen momenteel nog maar net boven het aantal openstaande vacatures.
In het 2e kwartaal van dit jaar nam het aantal vacatures met 7.000 af. Het aantal werklozen daalde minder snel, met zo’n 4.000, aldus het CBS.
Eind juni telde Nederland 386 duizend werklozen en maar nét iets meer vacatures: 388,5 duizend. Omgerekend zijn er nu voor elke 100 werklozen in Nederland 101 vacatures. In 202 stonden er tegenover elke 100 werklozen nog 142 vacatures open. De arbeidsmarkt wordt dus minder krap. Toch is de werkgelegenheid nog altijd historisch hoog, Van Mulligen, hoofeconoom van CBS. Vrijwel iedereen in Nederland die kan en wil werken heeft een baan, zegt hij. Het is nog maar 4 jaar geleden dat voor de eerste keer meer vacatures dan werklozen werden geregistreerd. Na de coronadip trok de economie toen ongekend hard aan. De vergrijzing maakte het tekort aan arbeidskrachten nog nijpender. De werkloosheid die er nog is, is grotendeels zogeheten frictiewerkloosheid: mensen die nog maar net op zoek zijn naar een baanwissel of nog geen werk hebben gevonden na een opleiding. ‘Economen spreken dan van volledige werkgelegenheid’, aldus Van Mulligen.
Maar of werknemers ook in de toekomst de banen nog voor het kiezen hebben, is de vraag. In sommige sectoren is al een flinke afname te zien. Opvallend is dat het aantal vacatures juist in de horeca is afgenomen met 3,2 duizend naar 26 duizend terwijl de bedrijfstak al jaren klaagt over een schreeuwend tekort aan personeel. Dat heeft volgens Horeca Nederland meerdere oorzaken: De grote vraag naar personeel na corona begint weg te ebben en voor het eerst sinds tijden worden er meer zaken gesloten dan geopend.
Ook de opkomst van AI wordt zichtbaar op de arbeidsmarkt. Vooral in creatieve beroepen worden werknemers vervangen door AI, signaleerde het UWV al eerder. Er zijn minder baankansen voor tekstschrijvers, vertalers en grafisch vormgevers. In administratieve beroepen op MBO-2 niveau is AI eveneens in opkomst, maar daar neemt het aantal banen al langer af door ‘gewone’ digitalisering. ICT-banen lijken evenmin veilig. Uit de CBS cijfers blijkt dat er 8.000 banen minder zijn in ICT. (VK)
…………………………………………………
Trump deelt nieuwe favoriete vijand Brazilië klap uit: tarief van 50%.
Juist wanneer er enige logica lijkt te kruipen in de strategie van Trump walst hij daar zelf weer overheen. Het handelstarief, zijn meest geliefde wapen, leek een economisch doel te dienen. Maar nu richt hij zijn economische kanon om heel andere redenen op het buitenland. Woensdag tekende Trump een decreet waarmee hij Brazilië een importheffing van 50% oplegt op alle Braziliaanse export, uitzonderingen daargelaten. De heffing gaat over een week in.
Waarom? Niet omdat het Zuid-Amerikaanse land een oneerlijke handelsbalans heeft met de VS. Brazilië heeft al jaren een klein handelstekort ten opzichte van Amerika. Maar omdat Trump vindt dat de rechtszaak tegen voormalig president Bolsonaro een ‘heksenjacht’ is! In zijn decreet waarin hij vanwege de in zijn ogen ‘Braziliaanse dreiging’ een ‘nationale noodsituatie’ uitroept, hekelt hij de ‘onterechte aanklacht’ tegen zijn Braziliaanse geestverwant. De extreemrechtse Bolsonaro wordt door de Braziliaanse politie verdacht van het beramen van een staatsgreep waarmee hij eind 2022 hoopte te voorkomen dat hij de macht moest overdragen aan zijn opvolger Lula.
Daarnaast hekelt de Amerikaan de beperkingen die de Braziliaanse rechtsstaat oplegt aan Amerikaanse techbedrijven en sociale media. Het Braziliaanse Hooggerechtshof verplicht techbedrijven geregeld tot het verwijderen van profielen die online onwaarheden of discriminerende berichten verspreiden.
Beide klachten gaan over de rechterlijke macht zegt politicoloog Schutte van de ABC universiteit in Brazilië. ‘Zelfs als Lula zou willen kan hij hier niet over onderhandelen’. Volgens econoom Cunha van de universiteit Rio Grand do Sul gaan Trumps belangen in Brazilië verder dan enkel het lot van Bolsonaro. ‘Denk bijvoorbeeld aan toegang tot zeldzame aardmetalen en olie. Maar ook het verzwakken van de band die Brazilië via het landengenootschap Brics onderhoudt met China en Rusland’. (VK)
