Nieuwsoverzicht van ma 3 november 2025 t/m zo 9 november 2025

Studentenkamer vinden steeds moeilijker: aanbod kleiner particuliere verkoop.
Een goede kamer vinden wordt voor Nederlandse studenten steeds lastiger. Doordat particuliere woningbezitters studentenhuizen verkopen, loopt het kameraanbod in alle studentensteden hard terug, constateert kenniscentrum Kences.
Dat de particuliere investeerders hun woningbezit afbouwen is vermoedelijk het gevolg van een aantal overheidsingrepen op de huurmarkt. Zo verhoogde het kabinet in 2021 de overdrachtsbelasting voor huizenkopers die de betreffende woning niet zelf betrekken. Sinds vorige zomer geldt bovendien een maximale huurprijs voor woningen uit de midden sector waaronder vrijwel alle studentenwoningen vallen.
Volgens Kences loopt het aanbod aan studentenwoningen vooral terug in steden die al met tekorten kampten. Alleen al in Amsterdam verdwenen vorig jaar en begin dit jaar al meer dan 2.000 studentenwoningen door verkoop op de markt. 
Vanwege de krapte op de studentenwoningenmarkt staken ondertussen steeds meer studenten hun zoektocht naar een kamer. In 2016 wilde nog ruim 59% graag op kamers. Inmiddels is dat aandeel gezakt tot minder dan 49%. Studenten die wel een kamer weten te bemachtigen doen daar de laatste jaren steeds langer over. Nog maar 215 van de uitwonende studenten op hogescholen en universiteiten vond binnen een maand zijn of haar woonruimte. In 2016 lag dat percentage nog op 39%. Zoektijden van meer dan een half jaar (13%) of zelfs meer dan een jaar 6% komen steeds vaker voor. (VK)
……………………………………………………………

Wel voor de kerst……
De formatie wordt moeilijk. Het is ‘een complexe puzzel’. En dat we vóór de kerst een nieuw kabinet hebben, ‘lijkt nu al kansloos’. Zo gaat dat in Nederland. Voorafgaand aan de verkiezingen kunnen de partijen niet wachten om aan de slag te gaan. Ze benadrukken de urgentie van nieuw beleid, vertellen dat Nederland behoefte heeft aan een nieuwe koers en dat juist zij zo snel mogelijk het roer in handen moeten krijgen. Dan gaan wij stemmen en de volgende dag heeft de politiek opeens tijd genoeg. Strategisch vertragen, je huur duur verkopen, het initiatief bij de ander leggen, traineren en blokkades opwerpen – het hoort er allemaal bij. Ambitieuze politici worden op slag cynici en tactici. Yesilgöz mag maandenlang  wennen aan regeren over links. Bontenbal gaat ongeloofwaardig linken naar JA21. Klaver wil eerst de wonden likken. En Jetten vindt dat hij zich bescheiden moet opstellen. Dus Schoof regeert tot diep in 2026.
Gaat onze nieuwe generatie leiders weer het oudhollandse vertragingsspel van hun ouders en grootouders spelen? Gewoon, omdat het zo hoort? Kom op, millennials, jullie hebben nu de macht. Verzin iets nieuws! 
(Mathijs Bouman in het FD)
………………………………………………………………..

Nederland mag niet wennen aan de Russische oorlog tegen Oekraïne!
Wat een kleine 4 jaar geleden nog ondenkbaar was, lijkt langzaam maar zeker toch te gebeuren: veel Nederlanders raken gewend aan het feit dat op 2(!) uur vliegen van Schiphol de hevigste oorlog woedt die het continent sinds de 2e Wereldoorlog heeft gezien. Dat Rusland dagelijks en routinematig miljoenen Oekraïners aanvalt met een ijzingwekkend arsenaal aan vernietigingswapens is echter verre van normaal. 
Nederland, heel Europa mag niet normaliseren en accepteren dat deze agressie met al zijn oorlogsmisdaden voortwoekert. Alleen al in de afgelopen 7 dagen bestookte het regime van Poetin Oekraïne met bijna 1.500 aanvalsdrones, 1.200 zware vliegtuigbommen en ruim 70 hightech-raketten.
Moskou heeft 700.000 soldaten actief in Oekraïne die langs een frontlijn van ruim 1.200 kilometer dagelijks aanvallen uitvoeren, zoals bij Pokrovsk in de Donbas waar hele steden van de kaart zijn geveegd. Aanvallen met langeafstandsdrones en raketten treffen elke dag óók burgers op honderden kilometers van het front: hun huizen, scholen, speeltuinen, ziekenhuizen ende energiecentrales die het in de wintermaanden warm zouden moeten houden. De enige reden voor dit geweld is dat Oekraïners buren zijn van Rusland, een falende staat geleid door een gewetenloze dictator. Oekraïne vormde geen enkele bedreiging voor de Russen behalve dat Poetin geen welvarende democratieën in zijn nabijheid duldt. Die zouden zijn onderdrukte onderdanen op verkeerde ideeën kunnen brengen! Europa kan hier militair onvoldoende tegenover stellen maar dat betekent niet dat het de ontwikkelingen in Oekraïne moet accepteren.
De overlevingsoorlog is van strategisch belang voor heel Europa! Het zou naïef zijn te denken dat de Russische agressie ophoudt aan de Oekraiense grens.
Een succesvol Oekraiens antwoord op de agressie is ook in het belang van de veiligheid  van Nederland. De Oekraïners houden de oorlog nu nog op afstand, dankzij persoonlijke offers van ongekende proporties maar er is geen garantie dat zij dat volhouden. Of de Russen tot stoppen worden gedwongen bepalen de bondgenoten van Kiev grotendeels zelf. Ook Nederlanders moeten zich dat blijven realiseren. (Commentaar in de NRC)
……………………………………………………………….

Kabinet verlaagt voor kansrijke asielzoekers de drempel naar werk.
Zij mogen straks 3 maanden na aankomst in Nederland aan het werk, mits zij een gerede kans maken op een verblijfsstatus. Nu is de termijn nog 6 maanden.
Op die termijn klinkt binnen en buiten de 2e Kamer al jaren kritiek omdat nieuwkomers op deze manier lang buitenspel staan, waardoor hun integratie bemoeilijkt. Die kritiek kreeg de afgelopen tijd een nieuwe impuls door het grote succes van Oekraiense vluchtelingen op de arbeidsmarkt. Al in het 1e jaar na de Russische inval had bijna 80% van de Oekraïners in Nederland betaald werk gevonden. Voor hen geldt geen wachttijd.
Statushouders – asielzoekers met een verblijfsstatus – vinden veel moeilijker hun weg op de arbeidsmarkt: Na 9 jaar in Nederland heeft 55% van alle 18 tot 65-jarige statushouders betaald werk.
Werkgeversorganisatie VNO/NCW ziet in asielzoekers een groep die kan helpen de personeelstekorten in veel sectoren te verlichten. De organisatie dringt daarom al geruime tijd aan op soepeler regels. Het kabinet aarzelde omdat het geen valse verwachtingen wilde wekken: wie geen uitzicht heeft op een verblijfsvergunning zou hier niet te veel moeten aarden omdat dat de terugkeer naar het land van herkomst bemoeilijkt.
Minister Paul gaat nu toch door de bocht. Zij knipt de groep wel in tweeën. ‘Wie een grote kans heeft om te mogen blijven moet zo snel mogelijk meedoen. Een baan is goed voor de persoon zelf en je levert zo een belangrijke bijdrage aan de economie. Maar wie hier niet mag blijven, mag ook niet werken.’ Paul schrapt ook meteen de zogeheten 24 weken-eis formeel uit de wet. Tot eind 2023 mochten asielzoekers per jaar slechts 24 weken werken. Dat maakte hen onaantrekkelijk voor werkgevers. In november 2023 beoordeelde de rechter de beperking als onrechtmatig. Sindsdien wordt die in de praktijk ook niet meer toegepast. En dat heeft effect: sinds het niet meer uitvoeren van de 24 weken-eis, is het aantal werkvergunningen voor asielzoekers gestegen van 600 in 2022 tot al ruim16.500 werkvergunningen begin september van dit jaar. (VK)
…………………………………………………. 

Belastingdruk Nederland onder gemiddelde Europa.
Betalen Nederlanders te veel belasting? Dat valt in vergelijking met andere Europese landen wel mee. Volgens cijfers van Eurostat behoort Nederland, met een belasting- en premiedruk van 39% van het bruto binnenlands product (bbp) tot de middenmoot. In Denemarken is dit met 46% bijvoorbeeld veel hoger.
Over het algemeen is de belasting- en premiedruk in Noordwest-Europa hoger dan in Midden- en Oost-Europa. De hoogste belastingdruk is, naast Denemarken, te vinden in Frankrijk en België. In Ierland is de collectieve lastendruk met 22% van het bbp het laagst in de EU.
De gemiddelde belastingdruk in de EU is sinds 2010 licht gestegen. Maar in België en vooral Ierland is de collectieve lastendruk de laatste 10 jaar juist gedaald. In Ierland komt dat doordat de economie sinds 2010 veel sneller is gegroeid dan de lasten. (FD)
………………………………………………… 

Somber beeld klimaatrapport VN!
De wereld slaagt er nog altijd bij lange na niet in om haar belofte om de opwarming van de aarde te beperken tot hoogstens 2 graden en koerst nog steeds af op rampzalige 2,5 graad verwarming aan het eind van deze eeuw zo blijkt uit het broeikasrapport van het VN-milieuprogramma Unep.
Pikant: de VS zetten het Unep onder druk om de uitkomsten van het klimaatrapport dit jaar aan te passen. De VS wilden dat het Unep alle berekeningen waarin Amerika voorkomt zou schrappen. Het Unep weigerde dat.
In het nieuwe rapport staan de VS er niet goed op. Nu het land onder Trump zijn klimaatbeloftes aan de VN officieel heeft opgezegd zal dat al snel enkele miljarden tonnen broeikasgassen aan uitstoot méér opleveren, becijfert het Unep. Omgerekend komt dat neer op ongeveer een tiende graad aan wereldwijde klimaatopwarming eind deze eeuw erbij. Een fractie, die op lokaal niveau echter merkbaar verschil kan maken, stellen klimaatonderzoekers. Het mondiale klimaat is momenteel gemiddeld 1,3 graden warmer dan vóór de industriële revolutie. Dat moet ruim onder de 2 graden blijven, een grens waarboven het risico op onomkeerbare en rampzalige gevolgen toeneemt, en liefst onder de 1,5 graad. (VK)
Bij het huidige beleid zouden we uitkomen op 2,8 graden eind deze eeuw. Als alle landen zich aan hun beloftes houden wordt dat rond de 2,4 graden. Dat is een verbetering ten opzichte van vorig jaar toen de Unep verwachtte uit te komen op 2,6 tot 2,8 graden in 2100. Dat komt door aanscherping van klimaatbeloftes van diverse landen maar deels ook door nauwkeuriger berekeningen. De beperking van CO2-uitstoot wil niet vlotten en is zeer zorgwekkend zegt de auteur van het rapport Michel den Elzen: een toename van 2,3% ten opzichte van 2023.
Hoopgevende signalen zijn dat Indonesie en Zuid Afrika nieuwe klimaatbeloftes hebben gedaan. Hoop is er ook over China, de grootste uitstoter van broeikasgassen ter wereld. Dat land verduurzaamt zo snel dat de uitstoot er mogelijk volgend jaar al piekt waarna een afname volgt van ieder jaar zo’n 0,3 to 1,4 miljard ton.
Maar in de G20 van geïndustrialiseerde landen behoort China wel tot een minderheid van slechts 7 deelnemers die op koers liggen om hun klimaatdoelen te halen. Daaronder ook de EU. Vooral de VS, Groot Brittannië en Brazilië lijken hun beloftes bij lange na niet te halen terwijl scherp klimaatbeleid gewoon rationeel is benadrukt de Unep.
Als je de schade van klimaatverandering vergelijkt met de kosten van het voorkomen ervan is klimaatbeleid gewoon voordelig! (VK)
……………………………………..
 
Grote winst voor de Democraten bij lokale verkiezingen in de VS.
+  Democratische partij wint belangrijke verkiezingen in Virginia, New Jersey en New York
+  De socialist Zohran Mamdani wordt de nieuwe burgemeester van New York
+  In Californie biedt Propositie 50 de kans op 5 extra zetels bij verkiezingen volgend jaar.
Drie Democratische kandidaten hebben vannacht met overtuiging belangrijke verkiezingen gewonnen. Een opsteker voor de partij die bij de presidentsverkiezingen van vorig jaar het onderspit delfde en sindsdien in een crisis verkeerde.
In de overwinning ligt een duidelijke boodschap besloten aan de Republikeinse partij, zei Hakeem Jeffries, de leider van de Democraten in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, tegen CNN. Het Amerikaanse volk zegt: ‘Jullie hebben ons in de steek gelaten. Jullie hebben beloofd de hoge kosten van levensonderhoud te verlagen.’
Trump won de verkiezingen met de belofte het leven goedkoper te maken maar dat pakt anders uit. Van zijn belastingverlaging profiteren vooral de rijken terwijl de lage inkomens geconfronteerd worden met duurdere boodschappen. Volgens Trump komt het verlies van zijn partij omdat hij niet op het stembiljet stond en door de shutdown.
De meest in het oog springende overwinning was voor de 34-jarige Mamdani. Hij kwam uit het niets en won toch het burgemeesterschap van New York. Mamdani wil gratis busvervoer, kosteloze kinderopvang en bevriezing van sociale huur.
Ook in de staten Virginia en New Jersey boekten de Democraten succes zij het met kandidaten die meer in het politieke midden opereren. 
Abigail Spanberger won het gouverneurschap in Virginia en volgt een republikein op. Haar strijd werd gezien als een peiling voor het sentiment over Trump aangezien Virginia ongeveer 320.00 federale ambtenaren telt die de brede gevolgen van zijn beleid ondervinden.
 Mikie Sherill is verkozen tot gouverneur van New Jersey en behield daarmee de macht van haar partij in de staat. De 53-jarige Sherill is net als Spanberger een oud-congreslid. Ze volgt een Democratische gouverneur op wiens termijn afloopt.
In Californie tenslotte hebben de kiezers ingestemd met Propositie 50 dat draait om het herindelen van kiesdistricten. Dit kan de Democraten volgend jaar bij de midterms helpen aan 5 extra zetels. 
De stemming was een reactie op een poging van Trump die in Republikeinse staten iets soortgelijks probeert te bewerkstelligen om zo te voorkomen dat zijn partij volgend jaar de macht in het Huis van Afgevaardigden verliest. Het is een overwinning voor Californie maar ook voor de VS reageerde gouverneurs Gavin Newsom.
Maar naast de overwinning doemt het beeld op van de splitsing binnen de Democratische partij en de vraag welke koers de partij het komend jaar gaat varen. Dat van een centrumpartij zoals de gevestigde orde wil of dat van een partij met zeer linkse ideeën wat de jonge garde lijkt te willen. (NRC)
…………………………………………….

Koolmees: verkenning formatie geen eenvoudige opdracht.
+ De 2e Kamer benoemt Koolmees als verkenner voor de formatie.
+ Bij de start van de verkenning herhaalde VVD niet met GroenLinks-PvdA te willen regeren.
+ Een coalitie VVD, CDA en JA21 heeft niet de  voorkeur van D66 en heeft net een zetel te weinig.
Koolmees moet de mogelijkheden voor een nieuwe coalitie in kaart brengen. ‘Dat wordt complex’, waarschuwt de D66’er. ‘Ik ben mij er zeer van bewust dat het geen eenvoudige opdracht is, de verkiezingsuitslag is best complex, de zetelverhoudingen zijn fors gewijzigd en tijdens de campagnes zijn soms zeer stevige voorkeuren uitgesproken.’
De twee meest genoemde mogelijkheden voor een nieuw coalitie zijn allebei lastig. D66-leider Jetten vindt een midden kabinet met VVD, CDA en GroenLinks-PvdA ‘logisch’. Deze combinatie heeft een ruime meerderheid. Maar Yesilgöz was bijzonder stellig. De VVD gaat niet in een kabinet met GroenLinks-PvdA. Dat Timmermans is vervangen door Klaver verandert daar niets aan. Het gaat om waar GroenLinks-PvdA voor staat. Zij ziet liever een centrumrechtse coalitie met JA21 als 4e partij. Die combinatie blijft echter steken op 75 zetels, 1 te weinig voor een meerderheid.
Maar die coalitie heeft dan weer niet de voorkeur van Jetten die het voortouw heeft bij de formatie. Hij wil een ambitieus kabinet en dan helpt het als je een brede meerderheid hebt. Opmerkelijk is dat  Joost Eerdmans daar ook geen voorstander van is. ‘Ik heb dat natuurlijk ook de afgelopen weken gehoord. Als dat allemaal in stand blijft wordt het natuurlijk ingewikkeld om een stabiel, constructief kabinet te formeren’, zei Koolmees. Hij hoopt dat de partijleiders toch openingen bieden.
Uiterlijk op 11 november moet Koolmees zijn verslag indienen. Op13 november debatteert de Kamer daarover en wijst een informateur aan. Dan pas kunnen de inhoudelijke besprekingen tussen de partijen beginnen. 
Koolmees sluit alvast uit dat hij die informateur wordt, hij gaat eind volgende week gewoon terug naar de NS. (FD)
………………………………………………………

Bontenbal op z’n Cruijffs: 75 zetels kan óók een meerderheid zijn.
Hij wekt verbazing door te stellen dat 75 zetels in een 150-koppige tweede Kamer een meerderheid is. Toch is zijn redenering niet zonder politieke logica.
Arjan Lubach merkte spottend op dat hij nu begrijpt waarom Bontenbal ‘9 jaar over zijn studie natuurkunde deed’. De CDA’er weet dat een meerderheid betekent ‘meer dan de helft van de stemmen’ en dat 75 van de 150 zetels daaraan niet voldoet maar hij volhardde op bijna Cruijffiaanse wijze in zijn standpunt: ‘Het is maar hoe je er tegen aankijkt. Met 75 zetels is er ook geen meerderheid om je weg te sturen’. Helemaal onlogisch is die redenering niet. En passant verklaart Bontenbals uitspraak ook waarom het grootste deel van Den Haag niet warmloopt voor een minderheidskabinet. De calculatie daarachter: een minderheid maakt iedere coalitie in de Tweede Kamer kwetsbaar, zeker in een door sociale media gedomineerd grillig politiek landschap. Een minderheidskabinet kan op elk moment verrast worden door onwelgevallige moties die het uitgestippelde beleid in de war gooien. Omgekeerd schieten de 75 zetels tekort om wetten en plannen door de Tweede Kamer te krijgen maar Bontenbal lijkt zich daar minder zorgen om te maken. Zeker partijen als SGP en Christen Unie - met elk 3 zetels – stellen zich over het algemeen constructief op.
Dat Bontenbal creatief met cijfers is, blijkt ook uit zijn reactie op de minderheid in de Eerste Kamer van een potentiële coalitie van D66, CDA, VVD en JA21. Die combinatie heeft daar maar 24 van de 75 zetels. Toch denkt de CDA’er -net als de VVD – dat een dergelijk kabinet daar niet op grote weerstand zal stuiten: de meeste zetels in de senaat zijn namelijk in handen van rechts georiënteerde partijen. (VK)
………………………………………………..

AOW-leeftijd gaat in 2031 niet omhoog.
De AOW-leeftijd blijft in ieder geval tot en met 2031 staan op 67 jaar en 3 maanden. Voor een hogere AOW-leeftijd in 2031 had de levensverwachting veel harder moeten groeien dan wat voor dat jaar wordt voorzien.
De prognoses van het CBS zijn leidend. De wettelijke maatstaf is de levensverwachting van 65-jarigen over 5 jaar: het ministerie stelt de AOW-leeftijd namelijk 5 jaar van tevoren vast. Daarom was nu 2031 aan de beurt. De verwachte resterende levensduur van 65-jarigen in dat jaar is dat men nog 21 jaar en 7 dagen te leven heeft na de 65e verjaardag. Daarmee zouden zij ruim 3 weken ouder worden dan het cohort 65-jarigen in 2030 dat het CBS vorig jaar voor zijn ‘pensioenberekening’ onder de loep nam. Met andere woorden: de levensverwachting van de 65-jarigen stijgt een beetje.
Waarom gaat de AOW-leeftijd dan niet omhoog? Omdat die te veel zou schommelen als je kleine verschillen in de levensverwachting tot leidraad maakt.
Wettelijk is vastgelegd dat de AOW-leeftijd stijgt in stapjes van 3 maanden. En zo’n ophoging mag pas worden toegevoegd als de levensverwachting fors toeneemt: de ‘drempelwaarde’ ligt op vierenhalve extra levensmaanden. Ook is vastgelegd dat de AOW-leeftijd niet kan dalen. (NRC)