Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 30 september t/m zo 6 oktober 2024

5 oktober 2024, 20:53
Radicaal-rechtse FPÖ wint Oostenrijkse verkiezingen.
De  partij komt uit op circa 29,1% van de stemmen, tegen 26,2% voor de regerende conservatieve ÖVP en 20,4% voor de sociaaldemocraten. FPÖ is euro sceptisch, pro-Russisch en fel anti-immigratie.
De FPÖ had de afgelopen maanden een duidelijke voorsprong in de peilingen, die de laatste weken wat leek af te nemen. De partij kan in principe het voortouw nemen bij het vormen van een regering en het leveren van de bondskanselier.
Of dat ook lukt, is hoogst onzeker. FPÖ-leider Herbert Kickl ligt slecht bij andere partijen. Politieke partijen beschouwen hem als een ‘toxische aanwezigheid’ en hebben aangegeven niet onder hem als bondskanselier in een coalitie te stappen. Ook de huidige ÖVP-premier Karl Nehammer sluit Kickl uit als kanselier. Kickl wil kanselier worden. Zijn politieke mentor Haider zag in 2000 af van het kanselierschap ondanks een verkiezingsoverwinning. Kickl beschouwt dat als een politieke fout.
We nemen het heft in handen met een leider die voor en niet tegen het volk werkt zei hij. Kickl sprak zich uit voor deportatie van asielzoekers en wil een eind maken aan de steun voor Oekraïne. Hij is bewonderaar van Viktor Orbán. (FD)
…………………………………………………….
 
Politie arresteert ‘radicale soevereinen’.
Wederom heeft de politie aanhoudingen verricht in een onderzoek naar radicale soevereinen: mensen die de overheid en democratische instellingen omver willen werpen. Een echtpaar uit het Twentse dorp Geesteren werd gearresteerd na invallen in hun woning en bedrijfspanden.
Volgens het O.M. is na doorzoekingen beslag gelegd op munitie, een kruisboog, gegevensdragers en documenten over het radicale soevereine gedachtegoed’. Ook zijn landbouwmachines, Ferrari ‘s, Harley’s en waterscooters in beslag genomen.
In maart 2024 begon een strafrechtelijk onderzoek binnen de soevereinenbeweging na informatie van veiligheidsdienst AIVD. Inmiddels zijn7 verdachten aangehouden. Volgens het OM maken zij waarschijnlijk deel uit van de organisatie Common Law Nederland Earth (CLNE). Het echtpaar uit Geesteren ‘lijkt betrokken bij een lokale militie’, aldus het OM. De man, Johan R. is bekend door zijn rol bij de boerenprotesten. In 2022 reed hij met zijn shovel door een afzetting in het Haagse Zuiderpark. Hij mishandelde daarbij 2 agenten en werd veroordeeld tot 4 weken celstraf.
Het aantal soevereinen in Nederland is in de loop der jaren aanzienlijk gegroeid tot ‘enkele tienduizenden’, concludeerde de AIVD, de Nationale Politie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid eerder dit jaar in een analyse.
De rode draad in hun gedachtegoed is dat de Nederlandse wet- en regelgeving niet geldig is en dat de overheid illegitiem handelt. Men betaalt rekeningen niet meer, gebruikt fantasiedocumenten en houdt kinderen weg van school. Sommigen doen zelfs geen geboorteaangifte van hun kind omdat dat wordt gezien als het startpunt van de relatie met de kwaadaardige overheid. Een klein deel zou bereid zij zich actief tegen de overheid en instituties te verzetten, eventueel met geweld. Zij spreken over burgerarresten, vermoorden van politieke ambtsdragers en het aanwakkeren van angst. (VK)
……………………………………………..
 
Libanon rouwt, in Israël heerst vreugde, Hezbollah is geschokt.
Israël heeft na zijn dodelijke aanval op Hezbollah-leider Nasrallah de luchtbombardementen op doelen in Libanon op volle kracht voortgezet. Opnieuw werden ook prominente Hezbollah-commandanten gedood waardoor de leiding snel verder uitdunt en de beweging steeds meer ontredderd raakt.
Volgens het Israëlische leger werden bij het bombardement op het hoofdkwartier van Hezbollah in Beiroet ook 20 andere commandanten, onder wie enkele zeer hoge, gedood. Israël gebruikte zware bommen die ook bunkers kunnen verwoesten. Ongeveer een miljoen Libanezen zijn op de vlucht geslagen voor het geweld, ongeveer een vijfde deel van de totale bevolking.
Netanyahu toonde zich ingenomen. ‘Nasrallah was niet zomaar een terrorist. Hij was de terrorist!’ Hij voegde er aan toe: ‘Er is geen plek in Iran of het Midden-Oosten buiten het bereik van de lange arm van Israël en vandaag weet u hoe waar dat is.’ Commentatoren wijzen erop dat het leger hiermee zijn reputatie, die vorig najaar een deuk opliep bij de inval van Hamas weer opvijzelt.
Ook Washington maakte duidelijk geen traan te laten om de dood van Nasrallah. ‘Nasrallah en de terroristische groep die hij leidde, waren verantwoordelijk voor de dood van honderden Amerikanen gedurende een terreurbewind van 4 decennia’, aldus het Witte Huis. Met zijn dood ‘wordt zijn vele slachtoffers althans enig recht gedaan’.
Biden maakt bekend dat de Amerikaanse militaire aanwezigheid in het Midden.-Oosten wordt versterkt. Daarmee hopen de VS te voorkomen dat de regio in een nog grotere oorlog belandt. Ook EU-buitenlandcoördinator Borrell waarschuwde daar voor. Hij hamerde – net als de Amerikanen – op het belang van een diplomatieke oplossing. (NRC)
………………………………………………………
 
Nederlandse jongeren gaan al vroeg op zichzelf wonen.
Ondanks de verhitte woningmarkt en stijgende huren verlaten jongeren in Nederland relatief vroeg het ouderlijk huis. Vorig jaar waren zij bij hun vertrek gemiddeld 23 jaar. Ook in Scandinavische landen is die leeftijd volgens Eurostat laag. Dat heeft wel tot gevolg dat de woonkosten voor jongeren in deze landen relatief hoog zijn.
In mediterrane landen blijven kinderen het langst bij hun ouders wonen. Zij zijn bij hun vertrek gemiddeld al dertig plus. In Italië leeft 70% van de 25- tot en met 29-jarigen nog thuis. In Nederland geldt dit voor 18% van deze groep en in Denemarken voor slechts 5%. De leeftijd waarop jongeren het ouderlijk huis verlaten is in Nederland de laatste 20 jaar weinig veranderd. De laatste jaren is die zelfs gedaald, waar de leeftijd in België en Spanje steeg. Het langst blijven jongeren thuis wonen in Kroatië, gemiddeld tot hun 32e. Omdat jongeren vaak weinig verdienen, hebben ze relatief hoge woonlasten. Vorig jaar was 17% van de Nederlandse jongeren maandelijks meer dan 40% van het inkomen kwijt aan wonen. Voor het totaal van de Nederlandse huishoudens was dit minder dan 10%. (FD)
………………………………………………………
 
Nederlanders gooien 20% minder voedsel weg dan een paar jaar geleden.
In de gehele voedselketen ging in 2022 gemiddeld 129 kilo voedsel per inwoner de prullenbak in, aldus Eurostat. Dat is 20% minder dan twee jaar daarvoor. Nederlanders gooien voor ruim100 euro aan eten per jaar weg. In Nederland lijken bewustwordingscampagnes en andere pogingen om voedselverspilling tegen te gaan zich uit te betalen. Binnen de hele voedselketen is afgelopen jaren minder voedsel weggegooid. Tussen 2020 en 2022 werd de grootste winst behaald aan het begin van de voedselketen: boeren en vissers gooiden een derde minder weg.
In Nederland worden dagelijks 700 duizend broden te veel gebakken. Een klein deel wordt hiervan tot veevoer verwerkt. De overheid probeert het bakoverschot terug te dringen via overheidscampagnes
Europees gezien is nog sprake van een daling van de voedselverspilling, blijkt uit de cijfers van Eurostat, dat sinds 2020 cijfers verzamelt. In de Europese Unie schommelt de hoeveelheid weggegooid voedsel de laatste jaren rond de 130 kilo per inwoner. (VK)
………………………………………………………
 
Hoe Poetin het leger op peil tracht te houden.
De Russische verliezen in Oekraïne lopen zó snel op, dat Moskou alles uit de kast moet trekken om de manschappen aan te vullen. De angst voor een mobilisatie neemt toe nu de herfstrekrutering voor de deur staat. Zelfs een gewonde gaat terug naar het front.
Inmiddels zouden de Russische verliezen in Oekraïne zó snel oplopen, dat Rusland er niet meer in slaagt om de gelederen tijdig aan te vullen.  Rusland heeft momenteel onvoldoende strijdkrachten om de oorspronkelijke oorlogsdoelen te bereiken: ‘Oekraïne verslaan, diens militaire potentieel ondermijnen en de Russische grensgebieden beschermen’, zei een anonieme Kremlin bron tegen de Wall Street Journal.
Dat het Russische leger met personeelstekorten kampt, is bekend. Maar omdat Rusland net als Oekraïne, zijn statistieken geheim houdt, blijft schatten moeilijk. Niettemin raamt het Britse ministerie van Defensie het Russisch dodental inmiddels op ruim duizend per dag, met uitschieters in het voorjaar door de hevige gevechten rond Charkov. Westerse analisten schatten dat de oorlog inmiddels aan tussen de 200.000 tot 600.000 Russen het leven heeft gekost. 
Om nieuwe mankracht te werven worden potentiële beroepssoldaten verleid met torenhoge salarissen. Voor de oorlog werd 300 euro per maand verdiend, inmiddels is dat ruim 2.000 euro plus toelages en bonussen. Met succes: ruim 150.000 Russen hebben in het eerste halfjaar 2024 vrijwillig of onder dwang een contract getekend, tegen nog geen 30.000 in dezelfde periode een jaar eerder. Toch is dat onvoldoende om de tekorten te dempen. Dat voedt de vrees dat een nieuwe mobilisatie wordt afgekondigd. De laatste keer in 2022 werden 300.000 mannen lukraak van straat geplukt en naar het front gestuurd. Tienduizenden vluchtten de grens over. Het presidentieel decreet tot mobilisatie daartoe werd nooit ingetrokken!
Poetin tekende nu een oekaze voor uitbreiding met nog eens 180.000 contractsoldaten, naar 1,5 miljoen. Daarmee krijgt Rusland, na China, het grootste leger ter wereld. Om de doelen te halen zal Rusland zijn defensiebudget opschroeven naar een duizelingwekkende 130 miljard euro. Gewone Russen hebben hun conclusies snel getrokken: alleen met een mobilisatie zal het Kremlin zoveel soldaten kunnen ronselen. Onvermijdelijk zal de overheid opnieuw een gedwongen dienstoproep doen, voorspelde een Moskoviet vorige maand tegen  Le Monde. (NRC)
……………………………………………………
 
Midden-Oosten op rand oorlog na raketaanval Iran op Israël.
Israëlische legerwoordvoerder hint op concrete plannen voor vergeldingsacties.
Iran heeft ongeveer 200 ballistische raketten op Israël afgevuurd. De aanval is een vergelding voor de liquidaties van leiders van Hezbollah, de door Iran gesteunde militie, zegt het land. Het Israëlische leger begon dinsdag  een grondoffensief in het zuiden van Libanon tegen Hezbollah. De raketaanval door Iran en het Israëlische grondoffensief in Libanon zijn enorme escalaties van conflicten die het Midden-Oosten op de rand van een regionale oorlog brengen. Twee Amerikaanse fregatten hebben geholpen met het verdedigen van het Israëlische luchtruim, zei majoor-generaal Ryder van de Amerikaanse luchtmacht. Zij hebben een dozijn luchtverdedigingsraketten afgeschoten, verklaarde Ryder.
De Revolutionaire Garde, het elitecorps van Irans islamitische regime zegt dat het de raketten op Israël heeft afgevuurd als reactie op de liquidaties van meerdere Hezbollahleiders onder wie Nasrallah. De garde zei dat ‘als Israël militair reageert op deze operatie, het een harder antwoord zal krijgen’. Er zouden een dode en twee gewonden zijn gevallen door de raketaanval.
Daniel Hagari, een Israëlische legerwoordvoerder, zei in een persverklaring dat de Iraanse aanval ‘gevolgen’ zal hebben voor Iran en voegde eraan toe: ‘We hebben plannen en we zullen handelen op de tijd en plaats die we bepalen. De Iraanse raketaanval lijkt ook verband te houden met het grondoffensief dat Israëlische troepen dinsdag inzetten in Libanon. (FD)
……………………………………………………
 
NAVO-baas Rutte haalt uit naar China.
Op zijn eerste dag als baas van de NAVO benadrukte Rutte dat er zonder een sterk en onafhankelijk Oekraïne geen veiligheid kan zijn in Europa. Tevens zegde hij China de wacht aan wegens zijn steun aan Rusland oorlogsmachinerie.
Tijd om in te werken is er niet: Rusland probeert terrein te winnen in de Donbas, over 10 dagen brengt Biden zijn laatste presidentiële bezoek aan Europa voor een cruciale ‘Ramsteinbijeenkomst’ over steun aan Oekraïne. En de aankomende Amerikaanse presidentsverkiezingen werpen hun schaduwen vooruit in Brussel. Hij beklemtoonde de directe relatie tussen de Europese veiligheid en de afloop van de oorlog in Oekraïne en hij beklemtoonde dat hij overtuigd is van de blijvende Amerikaanse betrokkenheid daarbij.
Rutte zei dat hij ‘niet bezorgd’ is over de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen en roemde Trumps bijdragen aan de alliantie toe hij president was: hij zorgde ervoor dat de Europeanen meer aan defensie gingen uitgeven en zette ‘met vooruitziende blik’ China op de NAVO-agenda ‘toen nog niet iedereen doorhad waar we mee te maken hebben’.
‘Het is mijn indruk en instinct dat beide partijen uiteindelijk begrijpen dat de trans-Atlantische relatie cruciaal is voor hun eigen defensie, hun eigen veiligheid – want als Rusland erin zou slagen meer invloed te verwerven in dit deel van de wereld zou dat een directe bedreiging voor Amerika zijn.
Opvallend sterke taal bezigde Rutte aan het adres van China en andere landen die met hun steun de Russische oorlogsinspanningen mogelijk blijven maken. Hij hekelde China’s ‘beslissende steun’, onder andere door leveranties van miko-elektronica, grondstoffen en dual use goederen (civiele en militaire toepassing). Rutte onderstreepte dat bondgenoten meer zullen moeten investeren in hun defensie. (VK).
………………………………………………….
 
Populisten manipuleren kiezers met ‘klare taal’.
Caroline van der Plas heeft de Klare Taalprijs van de nationale jeugdraad gewonnen, een jaarlijkse onderscheiding voor politici die volgens de koepel van 40 jongerenorganisaties in duidelijke taal spreken en daarmee de politiek ‘toegankelijk’ maken. Ze stelde trots: ‘Dit is waar we het voor doen. Dat mensen snappen wat politiek is. Supermooi.’
Alleen: Van der Plas spreekt helemaal geen klare taal. Ze praat wellicht in begrijpelijke woorden maar daarmee versluiert ze voornamelijk politieke en bestuurlijke complexiteit. Hoogleraar economie aan de VU Bas Jacobs betitelde de Miljoennota van het kabinet als een ‘overkill’ van wollige ambtelijke teksten en een ‘underkill’ van concrete uitwerking van maatregelen. Recent viel Van de Plas tijdens een commissievergadering uit tegen de oppositie: ‘Er wordt enorm veel paniek gezaaid hier. Er wordt gesproken over oude schoenen weggooien voordat er nieuwe zijn: pyromanenpolitiek, Russisch roulette. Terwijl wat er straks voor in de plaats komt, dat weten we helemaal niet…’ Ze voerde campagne op één punt: van onze boeren blijf je af. Het nieuwe kabinet draaide de stikstofaanpak dan ook direct de nek om. Van de 25 miljard die Rutte IV had begroot voor de transitie van veehouderijen gaf Van der Plas 15 miljard weg in de onderhandelingen voor het kabinet, zonder daarvoor een alternatief te bieden!
Zolang de stikstofuitstoot niet wordt verlaagd kunnen niet genoeg starterswoningen worden gebouwd, aan jonge veehouders kan nu geen goede uitkoopsom meer worden geboden, noch een betaald omscholingsproces. Dus: precies de generaties die (nog) geen woning bezitten en die nog 40, 50 jaar op de arbeidsmarkt vooruit moeten.
Als je haar taalgebruik en haar beleid analyseert, blijkt dat het ironisch genoeg precies de jongeren zijn die haar een prijs gaven die Van der Plas verneukt – om het even in haar eigen ‘klare’ taal te zeggen. En ze zullen denken dat dát politiek is.
Toekomstige historici zullen zich verbaasd afvragen wat we onder ‘klare taal’ verstonden en welke gevolgen dit had. (Philip Huf in de NRC)
………………………………………………………..
 
Landbouwgrond duurder dan €80.000 per hectare.
In de eerste helft van 2024 werd in Nederland gemiddeld meer dan €80.000 betaald voor een hectare agrarische grond. Dat is flink hoger dan 10 jaar geleden, toen de grens van €50.000 per hectare werd doorbroken. De prijs voor landbouwgrond blijft onverminderd stijgen, zo verwacht de NVM.
Vanuit de landbouw groeit de vraag omdat boeren op zoek zijn  naar mestplaatsingsruimte. Verder willen ander sectoren grond voor woningbouw, infrastructuur en duurzame energie. De prijs van akkerbouwgrond nadert nu het niveau van €100.000 per hectare.
De prijzen van landbouwgrond verschillen sterk.  In Flevoland is de grond veruit het duurst, mede door de goed kwaliteit van de grond en de grote percelen. In Friesland met een hoog aandeel aan grasland word gemiddeld genomen het minst betaald. In de eerste helft van dit jaar is een groter oppervlak verkocht dan een jaar eerder: in totaal bijna 15.000 hectare landbouwgrond, zo’n 13% meer dan in de eerste helft van 2023, terwijl tussen 2021 en 2023 de grondhandel nog iets afnam. (FD)
………………………………………………………..
 
Post mag van het kabinet  een dag langer doen over de bezorging.
Het kabinet laat noodgedwongen de teugels vieren voor PostNL. De post moet voortaan niet meer binnen 24 uur maar binnen 48 uur bezorgd worden. In de praktijk haalde het bedrijf dat etmaal vaak al niet meer!
Minister Beljaarts van Economische Zaken liet de Tweede Kamer weten dat hij geen andere oplossing ziet. Door de verlenging hoopt hij dat PostNL kan gaan werken aan ‘betere betrouwbaarheid’, al is het maar omdat hiermee de verwachting bij postverstuurders en -ontvangers lager komt te liggen.
Beljaarts stelt wel als eis dat het postbedrijf zich aan andere voorwaarden blijft houden: de post moet in elk geval 5 dagen in de week worden bezorgd en in 95% van de gevallen op tijd zijn. Ook gaat er geen overheidssubsidie naar PostNL. Het bedrijf had daar eerder wel om gevraagd. Met het besluit dat naar verwachting per 2026 gaat gelden komt de bewindsman tegemoet aan een al langer levende wens van het bedrijf. (VK)
…………………………………………………………
 
Brussel wil ontbossingswet een jaar uitstellen.
Volgens de wet moeten bedrijven die onder meer hout, palmolie en soja importeren aantonen dat deze niet afkomstig zijn van land dat is ontbost.
Het bedrijfsleven pleitte ervoor, milieubewegingen vreesden het al: de Europese commissie wil de nieuwe ontbossingswet uitstellen. De verordening zou per 30 december gelden voor grote bedrijven en een half jaar later voor kleinere. Dat wordt allemaal een jaar later. Formeel moet de beslissing nog worden goedgekeurd door de lidstaten en et Europarlement maar de kans is groot dat de wet definitief een aar vertraging oploopt.
Volgens de nieuwe wet moeten bedrijven die zich bezighouden met import van hout, papier, palmolie, rubber, soja, koffie en vlees aantonen dat die niet afkomstig zijn van ontbost land. Bijvoorbeeld door gps-gegevens van de plek van herkomst te leveren en een risicoanalyse te doen. Bedrijven die hier niet aan voldoen, zouden boetes kunnen krijgen tot 4% van hun jaaromzet.
Jaarlijks verdwijnt 10 miljoen hectare bos. De EU is na China de grootste verantwoordelijke voor de ontbossing die wordt veroorzaakt door internationale handel, aldus het Wereld Natuurfonds. Tegelijk met het uitstel publiceerde de Europese Commissie aanvullende richtlijnen met meer praktische informatie. Het ontbreken van uitleg en registratiemogelijkheid was afgelopen maanden een veelgehoord argument voor uitstel. Bedrijven waren ook over de inhoud van de regels niet te spreken. Internationale ketens zijn erg vaak complex waardoor handelaren vaak niet meer goed kunnen achterhalen wat de precieze oorsprong is van hun producten.  Importeurs vonden het onterecht dat zij ervoor verantwoordelijk werden gemaakt de oorsprong van hun product te achterhalen. Volgens de Europese Commissie blijft de inhoud van de verordening overeind. De wet gaat nu eind december 2025 gelden voor grote bedrijven. 
Seline Meijer van het WWF is erg teleurgesteld in het uitstel juist nu dringend actie nodig is. Het is een klap in het gezicht van 1,2 miljoen Europeanen die de ontbossingspetitie hebben getekend en van de bedrijven die de afgelopen tijd veel stappen hebben gezet en flink hebben geïnvesteerd. ‘De voorlopers worden nu afgestraft, bedrijven die weinig hebben gedaan worden beloond.’ (NRC)
…………………………………………………..
 
Nederlanders zijn na Polen het meest tevreden over hun arbeidsvoorwaarden.
Veel Nederlanders zijn tevreden met hun salaris en over andere arbeidsvoorwaarden.
Alleen Polen zijn nog iets enthousiaster, blijkt uit onderzoek van HR-dienstverlener SD Worx in 18 Europese landen. Toch zijn er nog wensen. Zo zou bijna de helft van de onderzochte Nederlanders graag extra vakantiedagen willen hebben.
Bijna de helft van de Nederlanders is tevreden over hun beloningspakket. Slechts 14% is dat niet, de laagste score van alle in de studie onderzochte landen. Opvallend is dat maar weinig Noren en Finnen tevreden zijn over hun arbeidsvoorwaarden.
Verder blijkt dat Nederlanders met vrijwel alle soorten beloningen relatief goed zijn bedeeld.  Alleen extra verlofdagen staan nog hoog op de verlanglijst: bijna de helft van de ondervraagden heeft daar behoefte aan. Slechts drie op de tien organisaties biedt deze aan. Naast beloningen spelen ook  andere factoren mee bij de keuze om bij een werkgever te gaan of blijven werken. Nederlanders  vinden werksfeer, een goede werk-privébalans en uitdagend werk belangrijk. Baanzekerheid en financiële stabiliteit scoren hier lager. (FD)
…………………………………………………………
 
Israël heeft veel meer geld te besteden voor strijdkrachten dan aartsvijand Iran.
Dinsdagavond viel Iran Israël direct aan, voor de tweede keer binnen een half jaar. Volgens het Israëlische leger schoot Iran zeker 180 ballistische raketten af. Dat waren er meer dan bij de vorige Iraanse aanval in april. Ook Rusland zette in de oorlog tegen Oekraïne nooit op één dag zoveel raketten in.
Dat de aanval Israël amper schade berokkende, was opnieuw een teken dat het Israëlische leger in staat is het land te beschermen. Afgaand op militaire investeringen is Iran voor Israël geen partij. Het Israëlische defensiebudget lag vorig jaar ruim 2,5 keer zo hoog als dat van Iran, blijkt uit cijfers van het Stockholm Instituut voor Internationaal Vredesonderzoek dat jaarlijks bericht over de mondiale defensie-uitgaven. De voorsprong heeft Israël de afgelopen decennia gestaag opgebouwd.
Sinds 1960 heeft Iran nooit meer dan 13,14 miljard dollar per jaar aan het leger uitgegeven. In Israël liggen de jaarlijkse militaire uitgaven al sinds de jaren zeventig elk jaar rond of boven dat bedrag onder meer dankzij ruime steun van de VS. Iran is voor innovaties aangewezen op eigen onderzoek en ontwikkeling. Aankopen in het buitenland worden bemoeilijkt door Amerikaanse en Europese sancties. De laatste grote wapenaankoop bestond uit een stel Russische S300-luchtverdigingssystemen in 2016 ter waarde van honderden miljoenen dollars. (VK)
………………………………………………………….