Nieuwsoverzicht van ma 4 augustus 2025 t/m zo 10 augustus 2025

Hamsteren stuwt de economische groei.
Door komende importheffingen slaan consumenten en bedrijven aan het hamsteren. Reden voor het IMF om de groeiverwachting voor de wereldeconomie iets te verhogen. Let wel: de groeiprognoses zijn nog steeds lager dan begin dit jaar, voor Trump heffingen aankondigde. En de kans op nieuwe tegenvallers blijft als het beleid weer verandert.
Het IMF verhoogt de groeiverwachtingen voor de wereldeconomie nu iets ten opzichte van de prognose op 22 april. Eerder die maand had Trump heffingen aangekondigd. Voor heel 2025 rekent het IMF nu op 0,2 procentpunt hogere groei, in 2026 0,1 procentpunt meer.
Het IMF verhoogt de groeiverwachting voor 2025 voor de VS met slechts 0,1 procentpunt naar 1,9%, minder dan wereldwijd. De Eurozone is hekkensluiter met 1% groei. De grootste opwaartse bijstellingen zijn voor het Midden-Oosten, Afrika en Azië (van 4,5 naar 5%). Rusland krijgt als een van de weinige een neerwaartse bijstelling. Het hamstereffect was duidelijk zichtbaar in de kwartaalcijfers van beursfondsen. Apple boekte van april t/m juni een ruim 13% hogere omzet van iPhones vergeleken met hetzelfde kwartaal in 2024. Bij de Taiwanese chipverkoper TSMC steeg de omzet zelfs met 39%. (FD)
…………………………………………..

Ferrand-Prévot bezorgt Frankrijk eindelijk weer een Tourzege.
Met 2 etappezeges in het slotweekend zet publieksfavoriet Pauline Ferrand-Prévot een kroon op haar historische Tourzege. Opnieuw gaat de winst niet naar een Nederlandse renster, al kan Demi Vollering leven met plek twee.
Op de Corbier, de laatste klim van de Ronde van Frankrijk, worden de Fransen gek als ‘Pauline’ op komst is. Ze hebben het wegdek vol gekalkt met haar naam, dragen Franse vlaggen en roepen haar toe. Nog een paar haarspeldbochten naar beneden overleven, en dan is de renster van het Nederlandse Visma-Lease a bike (LAB) zeker van haar tourzege.
Maar Ferrand-Prévot wil meer. Deze morgen heeft ze tegen haar ploegleiders gezegd dolgraag ook de slotetappe op haar naam te schrijven, nu ze de gele leiderstrui aan heeft. In bergdorp Châtel valt ze met 6 kilometer te gaan aan, en net als een dag eerder op de Col de la Madeleine kan geen enkele concurrent volgen. Na de finish valt de 33-jarige Française huilend neer op het asfalt. ‘Ik ben zo, zo blij’, brengt ze uit. De Tour is de reden waarom ze de mountainbike dit seizoen na 12 wereldtitels en olympisch goud inruilde voor een terugkeer op de weg – waarop ze als twintiger ook al eens wereldkampioen werd. 
Achter Ferrand-Prévot wordt Demi Vollering tweede. Opnieuw grijpt de Nederlandse Tourwinnares van 2023 naast de gele trui. Vorig jaar nekten de 2 minuten tijdverlies die ze bij een crash opliep in het klassement, dat ze op 4 seconden verloor van de Poolse Kasia Niewiadoma. Nu bedraagt het verschil met Ferrand-Prévot maar liefst 3,43 minuut. (NRC)
………………………………………………..
  
Ontslag……
In 2018, ik zat net als correspondent in Amerika, schreef ik een boek over autoritaire leiders. Poetin was een geijkte kandidaat. Over de vraag of ik Trump moest overnemen in De autoritaire verleiding voerde ik heel wat discussies. Je kon een democratisch gekozen Amerikaanse president toch niet zomaar ‘autoritair’ noemen?
Wekelijks ben ik tevreden dat ik die keuze destijds gemaakt heb. Hoe langer Trump aan de macht is des te meer vertoont hij gedrag dat niet alleen autoritair is maar doet denken aan dictaturen uit de vorige eeuw. En hoewel eigenlijk niets meer kan verbazen wat Trump betreft, blijken er toch steeds weer nieuwe grenzen overschreden te worden. 
Het meest recente voorbeeld is het ontslag van de directeur van het bureau voor arbeidsstatistiek, een brave ambtelijke cijferafdeling die onder meer de gegevens over de Amerikaanse arbeidsmarkt bijhoudt, omdat de gemeten banengroei tegenviel. De opvolger moet straks de verleiding weerstaan cijfers te masseren om Trump tevreden te houden. Straf voor wie de leider onwelgevallige feite mededeelt.
Een land waar dat gebeurt, kun je eigenlijk geen democratie meer noemen! (Casper Thomas in het FD)
………………………………………………………

Nederland koopt 1e pakket Amerikaanse wapens 500 miljoen euro voor Oekraïne.
Nederland is het eerste NAVO-land dat Oekraïne rechtstreeks gaat voorzien van Amerikaanse wapens. Het gaat om een pakket met een waarde van 500 miljoen euro. Zelensky zei dat de zending niet alleen Oekraïne maar heel Europa veiliger zal maken.
Ik ben Nederland oprecht dankbaar voor deze wezenlijke bijdrage, zei Zelensky.
Nederland is hiermee het eerste NAVO-land dat wapensteun mogelijk maakt via de zogeheten Priority Ukraine Requirements. Op die wensenlijst geeft Oekraïne aan welk materieel het nodig heeft. De lijst, een aanvulling op de langlopende NAVO-steun, komt uit de koker van Trump en Rutte, en is volgens Zelensky een van de praktische resultaten van de NAVO-top in Den Haag.
In het Nederlandse pakket zitten onder meer Patriot-raketten, onderdelen voor luchtverdedigingssystemen, artilleriemunitie en andere cruciale middelen waarmee Oekraïne zich kan blijven verdedigen tegen de Russische agressie.
De toenemende Russische luchtaanvallen hebben bijgedragen aan de snelle Nederlandse actie. De beschietingen van vooral burgerdoelen irriteerden bovendien Trump, die tot voor kort had geweigerd Oekraïne nog langer te bewapenen. Zijn sympathie voor Poetin sloeg om, waardoor het prioriteitenprogramma voor Oekraiense wapens kon worden opgezet.
Enkele dagen geleden lekte uit dat de NAVO, de VS en Oekraïne een systeem hebben ontwikkeld waarmee NAVO-landen wapens van de lijst kopen in Amerika en doorsluizen naar Oekraïne. Oekraïne zelf geeft op de lijst aan waaraan het land het meest behoefte heeft. Onduidelijk was nog hoe dat systeem in de praktijk zou gaan werken.
De financiering door de NAVO-landen is een tegemoetkoming aan Trump die klaagde dat Amerika onevenredig veel voor Oekraïne deed. Reuters meldde dat de NAVO erop rekent dat op deze manier voor zeker 10 miljard euro aan wapens naar Oekraïne zal gaan. Brekelmans zegt  in een brief aan de Kamer dat Nederland bondgenoten aanspoort consequent en resoluut de steun aan Oekraïne eveneens te intensiveren. (VK)
………………………………………………….

Op de daken van Nederlandse huizen ligt voor 10 kolencentrales aan zonnepanelen.
Het aantal zonnepanelen in Nederland blijft groeien maar niet meer in het tempo van voorheen vorig jaar lag op de daken voor 11,7 gigawattpiek aan vermogen, meldt het CBS. Dit piekvermogen is vergelijkbaar met dat van 10 grote kolencentrales, al leveren die in de praktijk veel meer energie.
De afgelopen 4 jaar nam het vermogen aan zonnepanelen sterk toe. In 2020 bedroeg het totale piekvermogen van bedrijven en woningen samen ruim 11 gigawatt. Vorig jaar was dit gestegen tot 28,6 gigawattpiek. 60% van de panelen ligt bij bedrijven.
Waarom de groei afneemt, vermeldt het CBS niet. Mogelijk spelen de lagere energieprijzen en de naderende afschaffing van de salderingsregeling een rol. Deze regeling waarmee woningbezitters de in de zomer opgewekte stroom mogen aftrekken van de elektriciteit die ze in de winter gebruiken, is voor energieleveranciers een hoge kostenpost geworden. Daarom brengen ze terugleverkosten in rekening.
Het piekvermogen  van de zonnepanelen komt nooit allemaal het stroomnet op. Dat komt doordat het vermogen van de omvormers (die de elektriciteit uit zonnepanelen geschikt maken voor gebruik in huizen en bedrijven) lager ligt: 25,6 gigawatt. Ook de richting waarin de panelen zijn opgesteld en bijvoorbeeld de hoeveelheid schaduw bepalen de energieproductie.  In heel Nederland is het vermogen per woning (ook als die geen zonnepanelen heeft) 1,4 kilowatt. (VK)
…………………………………………………..

Aantreden president Nawrocki brengt Polen nieuwe politieke turbulentie.
De nieuwe president wil niet samenwerken met de regering Tusk. Hij kan met zijn vetorecht wetten blokkeren.
Woensdag markeert een breuklijn in Polen: voor de ene helft van de bevolking is het een Overwinningsdag, terwijl de andere helft van de Polen geconfronteerd wordt met een bittere nederlaag. Met de inauguratie van de Poolse president Karol Nawrocki (42) begint een nieuwe  waarschijnlijk zeer turbulente fase in de Poolse politiek. De  historicus en amateurbokser Nawrocki, gesteund door de nationaal-conservatieve oppositiepartij PiS won de presidentsverkiezingen begin juni nipt, met 51% van de stemmen. Dat was een onverwachte klap voor het prodemocratische kabinet van Tusk, dat sinds 2023 aan de macht is. Tusk gokte op een overwinning van zijn kandidaat: de burgemeester van Warschau Rafal Trzaskowski. Maar hij verloor onverwachts.
De overwinning van Nawrocki zal naar verwachting de politieke impasse in Polen vergroten. Hoewel de president in Polen voornamelijk een ceremoniële functie heeft kan hij met zijn vetorecht wel wetten van de regering blokkeren. Nawrocki gaf al aan niet te willen samenwerken met de regering-Tusk.
Sinds het verlies heerst er een crisissfeer in de coalitie van Tusk. De coalitiepartijen bakkeleien over de schuldvraag van het verlies, lijken steeds meer hun eigen weg te kiezen en bereiden zich voor op de parlementsverkiezingen van 2027. Van de saamhorigheid die de partijen kenden in 2023 – met z’n allen verenigd tegen PiS – lijkt weinig meer over.
Tusk sprak van een ‘postelectoraal trauma’ en wilde daar een einde aan maken met een vertrouwensstemming in het parlement. Die stemming won zijn coalitie maar dat was een overwinning voor de bühne.
Tusk kan nu proberen de samenwerking met Nawrocki aan te gaan maar naar verwachting zullen de twee alleen op het gebied van defensie overeenstemming kunnen bereiken vanwege de Russische dreiging. Aan de andere kant kan Tusk Nawrocki in de hoek drijven door tientallen wetsvoorstellen naar het presidentieel paleis te sturen die Nawrocki waarschijnlijk zal vetoën. Daarmee zal Tusk het toch al zwaar gepolariseerde Polen verder verdelen. (NRC)
……………………………………………………………

Tien do’s om de democratie te redden (volgens Jort Kelder in het FD).
Wéér stemmen voor een verse Tweede Kamer alsof we dat deze eeuw niet al 8 keer hebben gedaan. Enige suggesties om de democratie dragelijk te maken.
1)        Minder beloftes. Eén A-4tje als verkiezingsprogramma is wat summier maar bespaar ons de 244 pagina’s waarmee D66 de kiezer bedolf.
2)       Grote partijen. Nachtelijke Kamerdebatten met eindeloze herhalingen zijn de norm vooral omdat allerlei obscure fracties nog een TikTok-drolletje moeten draaien. Voer een kiesdrempel in die het aantal fracties halveert en dwingt tot blokvorming.
3)        Stop het debat, start het gesprek. Kapotgescripte tv-shows bij NOS en RTL stimuleren de sofa-democratie. Vanaf het bankstel wordt de winnaar uitgeroepen. Verkiezingen zijn geen songfestival – doe mij de grondige Duitse tv-debatten die niet amuseren maar informeren.
4)         Wie betaalt, bepaalt. Het belangrijkste recht van het parlement is budgetrecht. Waar gaan die €457 mrd aan overheidsuitgaven heen? Voer censuskiesrecht in: alleen wie substantieel bijdraagt aan de schatkist stemt mee.
5)        Opkomst. Politici smeken om hoge opkomst. Dat legitimeert hun baantje. Maar een democratie die 46 cent van iedere verdiende euro laat terugvloeien naar collectieve middelen hoeft zich niet te excuseren bij nihilisten die thuis blijven ‘omdat het toch allemaal niks uitmaakt’. Prima! Dan stemt u toch niet.
6)        Twee stemmen. Sinds Wilders veruit de grootste werd en geen premier mocht worden zijn ‘premierskandidaten potsierlijk’. Tijd dat de kiezer daar wél over gaat met een échte stem op de macht. – de premier – en eentje op de controle van die macht: het parlement.
7)        Cijfers liegen niet. Politieke partijen die te laf zijn om hun verkiezingswinsten laten doorrekenen moeten uitgesloten worden van deelname,
8)        Peilingen.  Journalisten scheppen een sardonisch genoegen in het grillen van  politici die matig scoren in de peilingen. Daarmee ontstaat en zichzelf scheppende werkelijkheid die vraagt om een enquêteverbod 2 weken voor de verkiezingsdag.
9)        Diploma-democratie. Het experiment om overambitieuze hbo’ers – Hugo de J., Marjolein F. – een kabinetspost te bezorgen heeft nu genoeg schade opgeleverd. Graag een bestuur van de slimsten en de besten!
10)   Formatie. Een maand nadat de kiezer gesproken heeft moet er een nieuw kabinet zijn. 
…………………………………………………..

Amerikaanse heffingen op Indiase export verdubbeld vanwege olie.
Washington gaat eind deze maand 50% belasting heffen op import uit India om het land te straffen voor zijn aankoop van olie uit Rusland. Het Witte Huis publiceerde woensdag een decreet van Trump waarin hij een extra heffing van 25% aankondigde boven op eerdere tarieven als vergelding voor de Indiase import van Russische olie.
De aankondiging komt kort na de ontmoeting tussen Witkoff en Poetin in Moskou. Trump had Poetin een ultimatum gesteld: uiterlijk vrijdag zou hij moeten instemmen met een staakt-het-vuren. Bij het uitblijven daarvan zou hij India en China extra heffingen opleggen. Die nemen nog altijd Russische olie en gas af, een belangrijke inkomstenbron voor het Kremlin.
Voor India, ’s werelds derde importeur van ruwe olie, is Rusland zelfs de belangrijkste leverancier. Dat aandeel is sterk gestegen na de Russische inval in Oekraïne.
Het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken noemt Trumps nieuwe heffing in een eerste reactie ‘oneerlijk, onrechtvaardig en onredelijk’. De import van Russische olie is nodig om ‘de energieveiligheid van 1,4 miljard Indiërs te waarborgen’, aldus de verklaring. India zal “alle noodzakelijke acties” ondernemen om zijn nationale belangen te beschermen. (NRC)
…………………………………………….

Clubs kopen steeds vaker spelers ná de start van de eredivisie, in plaats van ervoor.
Daardoor blijft het spannend welke spelers op het veld verschijnen in de eredivisie, die deze week van start ging.
Tot dusver zag regerend landskampioen PSV de meeste vaste krachten vertrekken. Van de elf voetballers die vorig seizoen de meeste speelminuten voor de eigenaar maakten zijn er nu al 5 naar een andere club gegaan. Bij Ajax en Feijenoord vertrokken respectievelijk 2 en 3 basisspelers. Ook bekerwinnaar Go Ahead Eagles (2 spelers), FC Twente(2) AZ (2) en de gepromoveerde clubs Volendam (2) en Telstar (2) houden de uitloop nog beperkt. Net als voorgaande jaren valt de start van de eredivisie dit seizoen enkele weken voor het sluiten van de transfermarkt op 1 september.
Buitenlandse voetbalclubs benutten de eerste competitieweken steeds vaker om spelers bij Nederlandse clubs weg te kapen blijkt uit een analyse van datawebsite Transfermarkt.nl. Sinds 2019 werden gemiddeld 11,2 spelers per seizoen na de competitiestart weggekocht. In de jaren ervoor waren dit er gemiddeld 4,%.
Ook Nederlandse clubs zitten niet stil in de laatste weken van de transferperiode. De laatste 3 zomers vond 46% van de aankopen uit het buitenland plaats nadat de eerste eredivisiewedstrijden al waren gespeeld. Het vorige decennium gebeurde dat veel minder vaak: 28 procent. Vooral Ajax, Feijenoord en PSV zijn deze weken actief op de transfermarkt. (VK)
………………………………………………

Plan voor aanval op Gaza-stad leidt tot veel kritiek binnen en buiten Israël.
Israël wil nu ook Gaza-stad innemen. Premier Netanyahu krijgt echter steeds meer kritiek. ‘Dit is precies wat Hamas wilde.’
Het markeert de Israëlische intenties om de Palestijnse bevolking naar het zuiden van de Gazastrook te verdrijven. De stad is sinds oktober 2023 al verschillende keren binnengevallen door het Israëlische leger. Voor de oorlog was het de grootste stad van de Gazastrook, met naar schatting tussen de één en anderhalf miljoen inwoners. Hoeveel er daarvan nu nog leven, is onduidelijk. Tienduizenden zijn teruggekeerd naar de stad tijdens de tijdelijke wapenstilstand.
Naar eigen zeggen heeft het Israëlische leger driekwart van de Gazastrook in handen. De overgebleven 25% bestaat uit vluchtelingenkampen en Gaza-stad. De vraag is waar de inwoners van die stad naar toe kunnen als Israël daar binnenvalt. Een deel zal te verzwakt zijn om te vertrekken maar een langer verblijf maakt ze tot militair doelwit.
Tot wanhoop gedreven inwoners lieten aan Al Jazeera weten dat vrijwel heel Gaza is samengeperst in het westelijk deel van de stad. Een Israëlische invasie beschouwen ze als hun doodvonnis. Uitwijkmogelijkheden zijn er nauwelijks meer: het grootste deel van de Gazastrook is onleefbaar.
Door de stad aan te vallen maakt Netanyahu duidelijk dat er voorlopig geen einde komt aan de impasse in de gesprekken over een staakt-het-vuren met Hamas. De internationale druk groeit om een wapenstilstand te bewerkstelligen maar stevige sancties bleven uit. Wel maakte Duitsland bekend de export naar Israël op te schorten van wapens, Nederland noemde de Israëlische stap een verkeerde en de Europese lidstaten konden het niet eens worden over sancties. Dat zal Netanyahu hebben gesterkt. Desondanks neemt de kritiek op hem in eigen land toe. Oppositieleider Lapid noemde het besluit een ramp, ‘Dit is precies wat Hamas wilde: Dat Israël vast komt te zitten in een zinloze bezetting waarvan niemand weet waar die toe leidt. De families van gijzelaars vrezen dat de levens van de vermoedelijk 20 gijzelaars in Gaza-stad op het spel gezet worden. Hamas dreigt hen te executeren zodra Israël te dicht in de buurt van Gaza-stad komt’.
Een invasie ligt ook gevoelig in het Israëlische leger. Volgens Amerikaanse en Israëlische media heeft de legertop Netanyahu geadviseerd ervan af te zien omdat hij daarmee de levens van de gijzelaars riskeert. (NRC)