Gelezen!

Nieuwsoverzicht van ma 4 november t/m zo 10 november 2024

5 november 2024, 19:54
Zegetocht voor Trump, afstraffing voor Democraten.
De overwinning van Trump is groter dan voorzien. Hij dankt zijn winst niet alleen aan zijn eigen populariteit. Kamala Harris kon niet ontsnappen aan haar verbintenis met de impopulaire Biden.
Donald J. Trump, veroordeeld crimineel, aanstichter van de Capitoolbestorming en door vriend en vijand afgeschreven politicus, heeft een mirakel verricht. Met een verkiezingscampagne waarin hij weinig meer deed dan zijn grieven van acht en vier jaar geleden herhalen en uitvergroten, heeft hij de opkomst onder zijn oorspronkelijke achterban opgedreven én zijn kiezersschare verbreed.
Latino’s, jonge mannen en inwoners van traditioneel ‘blauwe’ Democratische-stemmende steden van Detroit tot Atlanta hebben hem dinsdag aan winst op Democratisch kandidaat en vicepresident Kamala Harris geholpen.
Hij won in alle swingstates. Trump is  ook de eerst Republikein sinds George Bush in 2004 die de popular vote(het absoluut aantal stemmen) wint. Daarmee scoort de Ex-president veel beter dan 4 jaar geleden, maar ook dan 8 jaar geleden, toen hij Hillary Clinton overrompelde. In januari wordt Trump als oudste president ooit, opnieuw geinaugureerd. (NRC)
……………………………………………………….
 
Wat betekent Trumps comeback voor de wereld + Europese Unie?
Een ‘wake up call’ is de eerste reactie in Brussel op de overwinning van Trump. De verkiezingsuitslag houdt in dat Europa nu echt meer op eigen benen moet gaan staan. Daarover wordt in de EU al jaren gesproken. Maar tussen woord en daad liggen verdeelde lidstaten en lange  toppen, die vooral uitmonden in nog meer woorden. Diplomaten en EU-ambtenaren verwachten dat de EU een assertievere opstelling zal tonen op het wereldtoneel.
De EU zal in eerste instantie voortbouwen op de sterke en diepgewortelde relatie tussen de EU en de VS. De continenten zijn belangrijke handelspartners. Trump dreigt nu met importtarieven. De EU wil haar handelsbelangen dan ook beter verdedigen maar problematisch blijft dat de belangen van de lidstaten uiteenlopen. Voor Nederland en Duitsland zijn de VS een veel grotere markt dan voor Polen en Spanje. Maar op Orbán na wil geen Europese regeringsleider gijzelaar worden van de onvoorspelbare Trump.
Europa wil versterking van de eigen defensie industrie. Trump  dwong de NAVO landen destijds al  tot een hogere bijdrage en hij zaait nu twijfel over het voortbestaan van die militaire paraplu.
Zijn overwinning moet ook tot meer concurrentiekracht van het bedrijfsleven leiden van de EU ook al is dat slikken voor ‘zuinige landen’ als Nederland en Duitsland.
De 2e termijn van Trump is ook een opsteker voor de populistische autocratische koers van Orbán en Fico (Tsjechië) die daarvoor erkenning willen in Europa. Vooralsnog zijn de Europese collega’s echter niet van plan het politieke hek af te breken dat ze om Orbán hebben gebouwd.
……………………………………………………….
 
Trump beste vriend die Israël ooit had in Witte Huis.
Netanyahu zei dat Trumps terugkeer een krachtige herbevestiging is van de relatie tussen Israël en de VS. Trump deelde ooit mooie cadeautjes uit. Hij verscheurde de atoomdeal met Iran, waar Israël fel tegenstander van was, erkende Jeruzalem als de hoofdstad van het land en noemde de Golanhoogten een onlosmakelijk onderdeel van Israël.
Israël rekent erop dat Trump Israël niet zal laten stikken in een tijd dat het land steeds geïsoleerder komt te staan vanwege de vele burgerslachtoffers in Gaza. Het is koffiedik kijken. Trump heeft gezegd dat de oorlog onder zijn presidentschap ‘snel’ moet eindigen, maar hoe, is onduidelijk.
De Palestijnen hebben er van hun kant weinig vertrouwen in dat Trump de wapenleveranties aan Israël zal stopzetten of het einde van de oorlog op een andere manier dichterbij zal brengen. Maar terwijl hij zegt dat hij Israël geenszins tegenhoudt bij de verdediging zal hij zijn vroegere paradepaardje weer oppakken: de Abraham-akkoorden. Een reeks verdragen die de betrekkingen tussen Israël en 4 Arabische landen normaliseren. Trump hoopt vooral Saoedi-Arabië nog over te halen zijn handtekening te zetten. Dat land zal echter pas een relatie met Israël aangaan als de Palestijnen enig perspectief wordt geboden. Wellicht wil Trump zich om die reden toch hardmaken voor een kleine, gedemilitariseerde Palestijnse staat, zoals hij al eens heeft voorgesteld in een vredesplan dat hij in 2020 presenteerde.
 
Nu moeten Oekraïners een Poetin-bewonderaar paaien om te overleven.
Met diplomatiek gevlei bereidt Zelensky zich voor op het gevreesde scenario dat werkelijkheid is geworden voor Oekraïne: een president in het Witte Huis die openlijk bewonderaar is van de Russische president Poetin. Terwijl de artilleriegranaten insloegen hoorden ze Trump beloven dat hij ‘oorlogen gaat stoppen’. Maar onder welke voorwaarden hij dat gaat doen, hoorden ze niet.
De westerse steun voor hun overlevingsstrijd tegen Rusland was steeds wankeler aan het worden. Nu is het ronduit onzeker of Oekraïners überhaupt nog steun kunnen verwachten uit de VS, verreweg hun belangrijkste wapenleverancier. 
Trump keerde zich in zijn campagne tegen Oekraïne, zette Zelensky weg als dief van VS-belastinggeld en gaf hem de schuld van de invasie. Hij zei dat hij Zelensky zou dwingen om met Poetin te onderhandelen.
J.D. Vance vulde de deal in: ‘Rusland krijgt ingenomen gebieden en de garantie dat Oekraïne geen NAVO-lid wordt waardoor het land geen rugdekking heeft bij een volgende invasie.’
Het Kremlin kon de blijdschap niet voor zich houden. Medvedev zei dat Rusland kon profiteren van Trump. Hij is een zakenman tot op het bot, hij heeft er een diepe hekel aan om geld uit te geven aan meelopers en profiteurs – aan idiote bondgenoten.
Zelensky probeert de moed erin te houden: ‘Ik heb hem niet horen zeggen dat hij de steun aan Oekraïne gaat verminderen.’ Maar weinig Oekraïners geloven nog in meer steun. Ze gingen noodgedwongen over tot de orde van de dag. Trumps zege was ’s middags alweer verdrongen door frontnieuws over een wapenfeit van Oekraïne zonder buitenlandse hulp: met zelfgebouwde drones wist Oekraïne voor het eerst een Russische marinebasis aan de Kaspische Zee te raken. (VK) 
………………………………………….
 
Schuldenberg VS naar zorgwekkende hoogte.
In verkiezingstijd worden kiezers vaak verleid met mooie beloften, die geld kosten. Zo ook in de VS. Trump is van plan de belastingen te verlagen. Daardoor kan het inmiddels al forse Amerikaanse overheidstekort nog verder oplopen. En dat heeft dan ook weer gevolgen voor de enorme schuldenberg.
Dit jaar wordt gerekend op een overheidstekort van $1.900 miljard, bijna 2 keer de omvang van de Nederlandse economie. Met circa 6% van het bbp is dat slechter dan in het verleden. En met de huidige plannen daalt dat de komende jaren niet.
De staatsschuld is door aanhoudende overheidstekorten opgelopen naar $35.847 miljard. Dat is een verdubbeling vergeleken met 10 jaar geleden al zijn daaraan ook de overheidssteun maatregelen ten tijde van de corona pandemie deels debet. De staatsschuld komt overeen met 123% van het bbp. Dat is een historisch hoge schuldenberg. Ook in vergelijking met Europa waar de schuld van alle EU-landen gemiddeld bijna 81% bedraagt. (FD)
…………………………………………………………
 
Afgezwaaide Idsinga maakt beleggingen alsnog openbaar.
Niet omdat een Kamermeerderheid of Wilders erop aandrongen, maar omdat hij iedere twijfel wil wegnemen. Het gaat om aandelen in 65 beursgenoteerde bedrijven, die als pakket door een vermogensbeheerder worden beheerd: Van American Express en Chevron, tot Microsoft en PepsiCo. Zijn belang in de enige 2 Nederlandse bedrijven die ertussen zitten, ASML en ING, is minder dan 25.000 euro, zegt Idsinga. 
Verder: een vakantiehuis in Zeeland en leningen aan en obligaties in mkb-bedrijven via externe beheerders. Ook heeft hi minderheidsbelangen in winkels- en woningen via een vastgoedinvesteerder en in bedrijven in voedselverkoopmachines en algen. Het gaat om een portefeuille van ruim 6 miljoen.
Met het openbaar maken van zijn beleggingen onderstreept Idsinga nog eens dat zijn aftreden een persoonlijk, moreel besluit was. (NRC)
………………………………………………….
 
Bij het aantreden van Idsinga (NSC) zijn de procedures gevolgd, is mogelijke belangenverstrengeling besproken en werd de 2e Kamer van zijn zaken op de hoogte gebracht! De Kamer vond het allemaal best tot ze vorige week wakker werd.
Want wat zit er dan precies in die aandelenportefeuille? En hoe weten we zo zeker dat er geen conflict is? Goed recht van de Kamer om zich zo kritisch op te stellen. Ook van Wilders natuurlijk als warm pleitbezorger van dragende motiveringen.
De staatssecretaris van de partij die openheid en transparantie voorstaat had alleen wat moeite met al die openheid en transparantie omdat hij baalde van de twijfel en integriteit omdat hij netjes alles had gedaan maar tijdens de wedstrijd de spelregels veranderden en dat mes van Wilders op zijn keel beviel hem ook maar matig.
Dus hier is je lijst en succes ermee.
En zo struikelde iedereen over zijn eigen gelijk en heeft het kabinet een vacature op een ongelukkig moment. Eén ding is wel duidelijk: maak werk van een betere gedragscode voor bewindslieden, met onafhankelijk toezicht. 
Dan is dit soort amateuristische toneelstukjes hopelijk ook verleden tijd. (Anna Dijkman in het FD)
…………………………………………..
 
Netanyahu ontslaat minister van Defensie, betogers straat op.
Minister Gallant liep al langer uit de pas. Hij pleitte voor een bestand met Hamas om de gijzelaars te redden. Al voor de zomer zinspeelde Netanyahu op het ontslag van Gallant.
Midden in een oorlog is vertrouwen meer dan vereist. In de afgelopen maanden is dit vertrouwen afgebrokkeld. Volgens Netanyahu bestonden tussen hem en zijn minister grote verschillen van mening over de oorlog tegen Hamas. Hij suggereerde dat Hamas daarvan profiteert: ‘Onze vijanden genoten ervan en haalden er veel voordeel uit.’ Gallant reageerde op X met: ‘De veiligheid van Israël zal altijd de missie van mijn leven blijven.’
Honderden demonstranten verzamelden zich dinsdag in Tel Aviv om tegen het ontslag van Gallant te protesteren. Ze riepen Yisrael Katz, de opvolger van Gallant, op om ‘prioriteit te geven’ aan een akkoord over de vrijlating van de gijzelaars. Ook in andere steden gingen demonstranten de straat op. 
Katz was tot nu toe minister van Buitenlandse Zaken. Minister zonder portefeuille Gideon Sa’ar schuift door naar Buitenlandse Zaken.
Gallant (65) is een voormalig generaal die in 2015 de politiek inging en had een grotere populariteit verworven dan Netanyahu. Sinds 7 oktober droeg hij voortdurend een eenvoudig zwart overhemd. Hij had een sterke band met zijn Amerikaanse ambtgenoot, minister van Defensie Lloyd Austin. (VK)
…………………………………………………………….
 
Breuk in Duitse regeringscoalitie; nieuwe verkiezingen waarschijnlijk.
Na weken van oplopende spanningen is de Duitse regering woensdag gevallen. Scholtz ontdoet zich van coalitiepartij FDP. Duitsland koerst aan op vervroegde verkiezingen in maart 2025.
De breuk volgt op een hoogoplopend conflict tussen de regeringspartners over hoe Duitsland de groeiende economische problemen het hoofd kan bieden en een begrotingsgat van bijna 13 miljard moet dichten. De SDP en de Groenen willen geld bij lenen, de liberale FDP wil vérgaande bezuinigingen.
Scholtz uitte ongewoon harde bewoordingen over de FDP en diens leider Christian Lindner, de vertrekkend minister van Financiën. ‘Ik heb de partners van de FDP vanavond nog eenmaal een voorstel gedaan om tot elkaar te komen zonder het land in chaos te storten’, zei hij. ‘Maar ik moet vaststellen dat er bij minister Lindner geen bereidheid is dit in het landsbelang door te voeren.’
De 3 coalitiepartijen hebben de afgelopen jaren steeds moeizamer samengewerkt. De Duitse regering trad in 2022 aan met als grote belofte een alomvattende omwenteling van de Duitse economie en samenleving naar een klimaat neutrale maatschappij in 2045, vijf jaar eerder dan het streven van de EU als geheel. Het bleek een onmogelijke opgave door het uitbreken van de Oekraïne oorlog en de daaropvolgende energie- en inflatiecrisis. De regering zag zich geconfronteerd met sociale onrust en hevige maatschappelijke onrust en hevige maatschappelijke verdeeldheid over alles, van klimaatmaatregelen tot Oekraïne-steun. De huidige regering is historisch impopulair, de radicaal-rechtse AfD groter dan ooit tevoren. (VK)
………………………………………………
 
Zakelijk automobilist rijdt vaker elektrisch.
De e-auto wint aan populariteit onder zakelijke rijders: afgelopen jaar legden zij voor het eerst meer kilometers af in elektrische personenauto’s dan in dieselauto’s. Een kwart van de zakelijke kilometers is inmiddels elektrisch, volgens het CBS. Vooral buiten de randstad is elektrisch woon-werkverkeer populair, zegt mobiliteitsdienst Shuttel.
In 2023 reden zakelijke rijders in totaal 25,6 miljard kilometers, iets minder dan in pre-coronajaar 2019 toen diesel nog het meest populair was. Zakelijk rijders zijn sindsdien niet alleen meer volledig elektrisch gaan rijden, maar gebruiken ook vaker benzineauto’s. Buiten de Randstad gebruiken werknemers voor woon-werkverkeer vaker de auto dan ander vervoer zoals fiets of O.V. 
In Drenthe en Friesland maakte dit jaar ruim een kwart van de werknemers gebruik van de e-auto. In Zuid Holland reed slechts 2% elektrisch.
Benzineauto’s blijven bij particulieren favoriet: nog altijd wordt zo’n 80% van alle kilometers afgelegd met benzineauto’s. De populariteit van diesel neemt af. Volledig elektrisch rijden is in deze groep slechts goed voor nog geen 3% van alle gereden kilometers. (FD)
…………………………………………………………
 
Weer zijn de Joden niet beschermd.
In Israël is het geweld tegen fans van Maccabi Tel Aviv in Amsterdam het gesprek van de dag. De reacties zijn geschokt, maar ook glashelder. De autoriteiten moeten dit keihard aanpakken, anders zijn straks ook anderen aan de beurt.
Het geweld in Amsterdam is in Israël het gesprek van de dag. ‘Het was een antisemitische pogrom. Mensen zijn aangevallen omdat ze Joden en Israëliërs zijn.’
De 70-jarige Jacob uit Tel Aviv is verbijsterd. Hij maakt zich zorgen om de veiligheid van het gezin van zijn zoon die in de omgeving van Amsterdam woont. ‘Mijn zoon weet ook niet wat hij moet doen. Je kunt niet van de politie verwachten dat ze elke individuele Jood in Nederland beschermen.’
Dat was wel waar Netanyahu op aandrong bij zijn gesprek met Schoof. Hij verzocht Schoof om meer veiligheid voor de Nederlandse Joodse gemeenschappen. President Herzog sprak met koning Willem-Alexander. Volgens een verklaring van de president veroordeelde de koning de aanval ‘in de krachtigste bewoordingen’ en vergeleek hij deze met het Nederlands falen om Joden te beschermen tijdens de holocaust. Herzog: ‘We zien met afschuw de schokkende beelden die we sinds 7 oktober nooit meer hoopten te zien: een antisemitische pogrom in het hart van Amsterdam, Nederland. Dit is een waarschuwing voor elk land dat de waarden van vrijheid wil hooghouden.’
In de Israëlische media en op sociale media heerst intussen ontzetting. Waarom was de politie er niet? Waarom is er niets gedaan met de waarschuwingen van de Israëlische veiligheidsdiensten? En hoe kon dit gebeuren in Amsterdam? Van een land als Nederland is men dit niet gewend.
Ook wordt gerefereerd aan de Kristallnacht (1938 in nazi-Duitsland). Het wordt schrijnend genoemd dat de rellen plaatsvonden aan de vooravond van de herdenking ervan. En er gaan overzichten rond van namen van Nederlandse accounts op sociale media die hebben opgeroepen tot geweld tegen de Israëlische voetbalfans. De meeste accounts hebben ‘Palestine’ in de naam.
Iedereen zegt dat als Nederland en Europa er niets aan doen, het verder zal gaan, zegt Jacob. ‘Als die gasten hun zin niet krijgen zullen ze ook Nederlanders gaan aanvallen. Ze hebben een agenda van de sharia! Als de regering niets doet zullen ook andere groepen dan Joden het slachtoffer worden.’ (VK)